“Người ngu nghĩ mình ngu, nhờ vậy thành có trí. Người ngu tưởng có trí, thật xứng gọi chí ngu.” Nghe qua tưởng đơn sơ, nhưng nếu ngồi lại, tĩnh tâm quán chiếu, sẽ thấy trong đó ẩn tàng pháp vị của cả một con đường tu học. Không chỉ người mới vào đạo, mà ngay cả bậc lâu năm cũng cần luôn tự nhắc mình bằng chính câu nói này.
Sau cùng, nếu có ai hỏi tôi vì sao chọn sống đời rau củ, tôi sẽ kể họ nghe truyện đêm trăng khuyết và chiếc chuông đồng. Nhưng có thể họ chẳng cần nghe dài. Chỉ cần đặt tay lên ngực, lắng nhịp tim mình, rồi nhìn thẳng vào đôi mắt bất cứ con vật nào. Trong khoảnh khắc giao thoa ấy, dẫu búa chưa buông, vách kính chưa dựng, một đóa sen từ bi đã đủ sức xô lệch con đường đẫm máu, mở ra con đường mới, con đường không còn bóng đêm.
Câu chuyện giữa Henry và Clara Ford không chỉ là khởi đầu của ngành công nghiệp ô tô Mỹ, mà còn là biểu tượng của lòng tin và tình yêu trong hôn nhân. Thành công không chỉ đến từ phát minh hay tài năng, mà còn từ sự kiên định và tình cảm thủy chung của người luôn ở phía sau – lặng thầm nhưng vững chãi.
Có lẽ không mấy lời cảm thán nào gói gọn nghịch lý đạo đức của nhân loại sắc sảo hơn câu nói: “Ngàn năm mới có một thánh nhân, một trăm năm mới có một vĩ nhân, một chục năm mới có một hiền nhân. Còn bọn bất nhân hễ cứ 10 phút lại lòi ra một thằng. Nhờ có thánh nhân mới lộ ra bọn bất nhân!” Ẩn dưới cách ví von hóm hỉnh ấy là ba lớp suy ngẫm triết lý sâu xa về bản chất thiện–ác, cấu trúc xã hội và cơ chế “phản chiếu” của đạo đức.
Câu trả lời có lẽ là: cả hai. Donald Trump là người kết hợp giữa bản năng cá nhân cực đoan với một chiến lược chính trị lạ đời nhưng hiệu quả, ít nhất trong việc gây chú ý và huy động sự ủng hộ. Ông không điên, nhưng sẵn sàng giả điên để đạt mục tiêu. Và chính trong thế giới truyền thông quá tải thông tin và cảm xúc, khả năng thao túng hình ảnh “kẻ điên” đôi khi lại là một công cụ quyền lực, miễn là người sử dụng biết lúc nào nên dừng lại.
Việc hai người Mỹ cùng một lúc giữ hai vị trí quyền lực nhất trong thế giới chính trị và tôn giáo có thể là sự trùng hợp lịch sử, nhưng cũng có thể là dấu chỉ của một sự can thiệp thiêng liêng trong dòng chảy nhân loại. Dưới ánh sáng của triết học và thần học, chúng ta không nên vội vàng đưa ra kết luận, mà cần mở lòng để lắng nghe, lắng nghe thời đại, lắng nghe con người, và lắng nghe chính tiếng nói của Chúa trong những biến cố tưởng chừng ngẫu nhiên.
Phóng sinh không phải là một nghi thức biểu diễn để làm đẹp tâm linh. Đó là một pháp tu, nơi mà mỗi hành động cần được soi chiếu bởi trí tuệ, từ bi và chánh niệm. Làm thiện không đúng cách thì chưa chắc tạo phước, nhưng làm thiện sai cách chắc chắn tạo nghiệp. Hãy cứu vật khi tâm mình trong sáng, và hiểu rằng cứu được một sinh mạng mà không khởi tâm chấp thủ, ấy mới là hành động mang lại công đức thật sự.
Chẳng bù với rừng cây của bác sĩ Gibbs. Xem ra nghịch cảnh và thiếu thốn dường như lại hữu ích cho chúng hơn sự đầy đủ.
Thay vì chỉ phẫn nộ trước một bức ảnh gây sốc, hãy tự hỏi: Liệu hành động của Donald Trump có là biểu hiện nghịch hành của một sứ mệnh được sắp đặt từ cõi cao hơn – một dấu hiệu rằng thế giới đã mục ruỗng đến mức cần một “kẻ bị ghét” để tái tạo trật tự?
Có lẽ chưa từng có vị Tổng thống Mỹ nào khiến thế giới khó đoán như Donald Trump, người đang bước vào nhiệm kỳ thứ hai với một cơn lốc hoạt động ngoại giao dồn dập đến mức khiến giới quan sát phải sửng sốt.
Ngày mồng 5 tháng 5, gọi là tết Đoan Ngọ. Những ngày này trời thường oi nồng. Trước đây vào ngày này, ông lang vườn thường dậy trước 5h sáng đi hái cây thuốc. Đến chỗ có cây thuốc phải căm hơi (nín thở) cách cây thuốc 7 bước chân. Hái cây thuốc xong rồi ra 7 bước mới được thở. Làm như thế thì thuốc khi dùng mới hiệu nghiệm.
Tồn tại từ lâu trong văn hóa dân gian của một số nước Á Đông, Tết Đoan Ngọ (Tết Đoan Dương) diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm, cũng là một trong những Tết quan trọng trong sinh hoạt văn hóa của người Việt Nam.
Ngày mồng 5 tháng 5 âm lịch là ngày Tết Đoan Ngọ – còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như Đoan Dương, Trùng Ngũ, Tết giết sâu bọ, Tết giữa năm, Tết mồng năm … Đây là một trong những ngày Tết truyền thống tại một số nước châu Á như Việt Nam, Triều Tiên, Trung Quốc. Tuy nhiên nguồn gốc, ý nghĩa thực của ngày tết này không phải ai cũng rõ .
Tưởng tượng bạn đang lướt Facebook. Một bên là tin “Nguyễn Văn A – học sinh lớp 12 giành Huy chương Vàng Olympic Toán học Quốc tế”, ảnh đính kèm là một chàng trai đeo kính cười rụt rè. Bên kia là dòng title đỏ chói: “Siêu mẫu đình đám cầm đầu đường dây bán dâm ngàn đô, lộ danh sách đại gia!”, và ảnh … Câu hỏi đặt ra là: Bạn click vào cái nào?
Văn hóa tranh luận muốn trưởng thành thì trước hết phải chữa lành tâm lý tự ti: chấp nhận mình có thể không đúng, chấp nhận người khác có thể hơn mình, và chấp nhận rằng việc bị phản biện không đồng nghĩa với việc bị sỉ nhục.
Hàng năm, vào ngày mồng 10 tháng Ba âm lịch, hàng triệu người Việt từ khắp nơi đổ về Đền Hùng để tưởng nhớ các vua Hùng – những người được xem là tổ tiên khai quốc của dân tộc. Câu ca “Dù ai đi ngược về xuôi / Nhớ ngày giỗ Tổ mồng mười tháng Ba” từ lâu đã khắc sâu vào tâm thức bao thế hệ. Tuy nhiên, dưới lăng kính của sử học hiện đại, câu hỏi đặt ra là: liệu 18 đời vua Hùng có phải là một triều đại thực sự từng tồn tại, hay chỉ là biểu tượng huyền thoại được sáng tạo trong quá trình kiến tạo bản sắc dân tộc?
Trong hành trình của hai tôn giáo lớn nhất châu Á và châu Âu – Phật giáo và Thiên Chúa giáo – có hai nhân vật không phải là đấng sáng lập, không được coi là người giác ngộ tuyệt đối hay mang quyền năng thần linh, nhưng lại giữ vai trò quyết định trong việc chuyển giao, lưu giữ và truyền bá giáo pháp. Đó là Tôn giả Ananda trong Phật giáo, và Thánh Phêrô trong Thiên Chúa giáo. Dù đến từ hai bối cảnh lịch sử, văn hóa và tư tưởng khác nhau, số phận của hai người họ lại có những điểm tương đồng kỳ lạ đến mức đáng kinh ngạc.
Trong một buổi trò chuyện Phật pháp, một Phật tử kể lại rằng có một vị từng hỏi anh: “Nếu hai người cùng vào chùa lễ Phật, một người cúng dường 1.000 đồng, người kia cúng 100.000 đồng: thì ai có phước đức nhiều hơn?” Câu hỏi nghe qua tưởng chừng đơn giản, nhưng lại …
Trong lịch sử nhân loại, hiếm có một nhà khai sáng vĩ đại nào không để lại một dòng chữ nào như Đức Phật. Không như Khổng Tử trước tác Luận ngữ, Plato ghi chép lời Socrates, hay các tông đồ viết lại lời Chúa Giê-su trong Tân Ước, Đức Phật không để lại bất kỳ văn bản nào do chính Ngài biên soạn.
Thờ Phật là để sống theo Phật. Không phải để xây thêm chùa, dựng thêm tượng, hay tranh nhau chiêm bái tro tàn, mà là để nhận ra ánh sáng đang sống giữa đời. Nếu không thể lễ lạy người sống mang Chánh pháp, thì lễ lạy Xá Lợi cũng chỉ là nghi thức trống rỗng. Hãy nhìn quanh. Có ai đó đang sống đúng, đang nói những điều khó nghe nhưng thật, đang chọn một đời sống nghèo hèn để giữ Giới – Trí – Bi? Nếu có, hãy lạy họ bằng lòng kính. Đừng đợi họ chết rồi, mới cùng nhau tiếc thương trong nước mắt và bóng tối.
Câu hỏi này, tưởng như giản đơn, lại hé mở một cánh cửa sâu thẳm đi vào cõi tâm linh – nơi ranh giới giữa sống và chết, giữa cõi âm và dương, giữa niềm tin và trí tuệ trở nên mong manh. Nó không chỉ là một thắc mắc tôn giáo, mà còn là khởi điểm cho sự chiêm nghiệm về cội nguồn, bản thể, và con đường sống của mỗi con người Việt Nam trong truyền thống gắn bó mật thiết với tổ tiên.
