Câu nói: “Phụ ái tắc mẫu tĩnh, mẫu tĩnh tắc tử an, tử an tắc gia hòa, gia hòa vạn sự hưng” (Cha yêu thì mẹ an, mẹ an thì con yên, con yên thì nhà thuận, nhà thuận thì vạn sự hanh thông) là một đúc kết súc tích nhưng sâu sắc về đạo lý sống trong gia đình, thể hiện mối liên hệ nhân quả giữa từng thành viên.
Nhưng “tiết khí” là gì? “Thanh minh” có ý nghĩa ra sao? Vì sao người Việt lại có tục tảo mộ và hội đạp thanh vào dịp này? Hôm nay, ngày 4/4/2025 – nhân Tết Thanh Minh, hãy cùng Viên Ngọc Quý tìm hiểu về nét đẹp truyền thống này.
Tôi đã rơi nước mắt thêm một lần nữa khi viết ra những dòng chữ này. Lần thứ ba em tôi lên xe hoa, nhìn em trong bộ váy cưới, tay bế con, bên cạnh là người đàn ông yêu thương em hết lòng, tôi không cầm được nước mắt. Trong lòng tôi thầm nhủ: “Em gái à, gần 20 năm qua, em đã quá vất vả rồi. Giờ đây, em đã có một tổ ấm thực sự. Anh tin rằng, từ nay về sau, em sẽ mãi hạnh phúc và em xứng đáng có được những điều giản dị ấy”.
Trở về sau chuyến đi, lòng tôi vẫn còn bồi hồi. Ba mươi năm qua, chúng tôi đã cùng nhau trải qua biết bao thăng trầm, những lúc vui, lúc giận, lúc yêu thương, lúc xa cách. Nhưng sau tất cả, chúng tôi vẫn ở đây, vẫn mong chờ những lần gặp gỡ, vẫn dành cho nhau sự bao dung và chân thành.
Trong khi chia sẻ những cảm xúc của chuyến về quê, chú đã viết ra mấy chữ: “Sơn xuyên dị vực, phong nguyệt đồng thiên”(Núi sông khác bờ cõi, trăng gió cùng trời).
“Mời Cụ” hay “Chạp mả” – một hành động giản dị nhưng đủ sức lan tỏa những giá trị lớn lao, khiến Tết cổ truyền của những người dân quê tôi nói riêng và của người Việt thêm phần ý nghĩa và thiêng liêng./.
Tôi trả lời: “Con không rành về cúc, nhưng con nhớ đến một bài thơ của Tổ Huyền Quang, vị Thiền sư đời Trúc Lâm. Ông viết về hoa cúc khi đã ở tuổi thất thập. Dù xem đời người như hoa cỏ vô thường, nhưng chỉ cần thấy hoa cúc, tâm hồn ông vẫn bồi hồi như chàng trai trẻ gặp người mình thương. Có lẽ người bán hoa muốn nói đến điều đó, ý nghĩa của hoa cúc – sự trường thọ, lòng hiếu thảo và cả yêu đời.”
Với tôi, thời điểm tốt nhất để cúng các vị Táo không phải là trước hay sau 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp Âm lịch, mà chính là khoảnh khắc cả nhà có thể cùng nhau sum họp. Đó mới là ý nghĩa sâu sắc nhất của ngày Tết Ông Công Ông Táo – ngày của tình thân, của những yêu thương giản dị mà thiêng liêng
Tối đó, chú đồng nghiệp nhắn tin cho tôi: “An nhiên tự tại – chữ này không thầy nào cho mình được. Cũng như chữ Phúc, chỉ mình mới trao được cho chính mình.” Đọc tin nhắn ấy, lòng tôi bỗng chùng xuống. Có lẽ, điều mà ta đi tìm trong nét bút của người khác, cuối cùng, vẫn phải được bắt nguồn từ chính trái tim mình.
Vào buổi sáng đầu tiết tiểu thử, Nguyễn tiên sinh mời tôi đến thưởng trà. Tiên sinh vừa sắm được một bộ pha trà mới, muốn cùng tôi nhâm nhi chén trà trong không gian tĩnh lặng. Qua những hạt mưa nhẹ rơi trên tán lá dâu trước sân, ông bất chợt hỏi:– Dương Khiết, …
Tôi tự nhủ rằng, dù cuộc sống có xô bồ đến đâu, mỗi người đều cần một ngày để trở về. Và Đông chí – với sự tĩnh lặng, với ý nghĩa đoàn viên – chính là ngày tuyệt vời để làm điều đó. Năm nay, tôi đã thực sự cảm nhận được rằng: gia đình chính là ngọn lửa sưởi ấm cả những ngày lạnh nhất.
Sư phụ mỉm cười, đáp: “Luân” là vòng tròn, “hồi” là quay lại. Luân hồi nghĩa là quay về vòng tròn, hay một cách khác, là sự “trôi nổi, lang thang.” Nhà Phật thường nói con người trôi nổi trong vòng luân hồi là vì thế.
Tôi nhận ra rằng, dù là người tu hay không tu, xuất gia hay tại gia, điều quan trọng nhất là giữ thân tâm an lạc và nuôi dưỡng tình thương yêu. Đó mới là giá trị chân thực mà mỗi người cần hướng tới, vượt lên trên mọi phương tiện như ăn chay hay không ăn chay.
Em mong các bạn ở những nơi bị ảnh hưởng của bão sẽ có nhiều đồ ăn và nước uống. Em mong các bạn sẽ có những căn nhà khang trang để ở. Em mong các bạn sẽ sớm được đến trường… Và em mong sẽ có một Tết Trung thu ở dưới sân trường, nơi mà ở đó chúng em có thể cùng nhau vui chơi, cùng nhau ngắm trăng và cùng nhau phá cỗ. Chắc hẳn Tết Trung thu đó sẽ là một Tết Trung thu rất đặc biệt! Em mong ước điều đó sẽ đến với tất cả chúng em!
Đại Trượng Phu là người như thế nào? Qua bài học rút ra từ truyện Tam Quốc Chí ta hình dung được phần nào tư tưởng của bậc Đại Trượng Phu.
“… Cái quý nhất của con người là sự sống. Đời người chỉ sống có một lần. Phải sống sao cho khỏi xót xa, ân hận vì những năm tháng đã sống hoài, sống phí…”
Trời ơi ! Các em thật giỏi quá ! Các em thấy chưa, ngay cả nhà văn vĩ đại (nhà văn Pháp Charles Perrault, tác giả truyện Cô Bé Lọ Lem – chú thích của người dịch) mà cũng có lúc sai sót đấy chứ.
Cho nên sai chẳng có gì đáng sợ cả.
Thầy có thể cam đoan là nếu sau này có ai trong số các em muốn trở thành nhà văn thì nhất định em đó sẽ có tác phẩm hay hơn cả câu chuyện Cô bé Lọ lem !
Ở Nhật Bản, khi một cái bát bị nứt vỡ, họ dùng vàng gắn lại những mảnh vỡ để tạo thành một tác phẩm nghệ thuật mới.
Hãy nhớ rằng: “Chỉ tay quyết định cuộc đời của chúng ta, nhưng chỉ tay nằm trong lòng bàn tay của chúng ta. Con có đủ sức mạnh và năng lực để đạt được mọi điều con muốn, chỉ cần con tin là con làm được”.
Những bài thi đúng là quan trọng, nhưng chúng không phải là tất cả. Điểm có thể cao, nhưng chúng không định nghĩa con người bạn. Đừng để một bài thi, hay một con điểm định nghĩa tương lai của bạn.
Còn có rất nhiều tiềm năng bên trong các em.
Flanklin nói: “Tôi trước giờ chưa bao giờ trông thấy một người dậy sớm chăm chỉ, thận trọng, thành thật nào phàn nàn số mình không tốt”. Phẩm cách lương thiện, thói quen tích cực, ý chí kiên cường sẽ không bao giờ bị cái gọi là vận mệnh đánh bại. Tự giác, kỉ luật là công cụ quan trọng nhất để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Cũng là cách xóa tan đau khổ đời người một cách nhanh và hiệu quả nhất.
