Ngũ Hành Sơn – quần thể núi đá vôi mang trong mình vẻ đẹp huyền bí và linh thiêng, từ lâu đã đi vào thơ ca như một biểu tượng của sự giao hòa giữa đất trời, con người và tâm linh. Trong bài thơ Ngũ Hành Sơn, Bích Khê không chỉ khắc họa vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên mà còn lồng ghép những cảm xúc thâm trầm, lắng đọng, để từ đó khơi gợi những suy tư về thời gian, vạn vật và cõi nhân sinh.
Có những kẻ uống rượu để quên, có những kẻ uống rượu để nhớ, lại có những kẻ uống rượu không vì một lý do nào cả – họ say vì chính cơn say, vì sự mê đắm mà cõi đời không thể mang lại. Người say rượu của Bích Khê chính là một kẻ như vậy – một người phiêu lãng giữa men rượu và mộng tưởng, giữa thực tại và hư vô, giữa sự sống và cái chết.
Trong thế giới thơ ca của Bích Khê, âm thanh không chỉ vang lên từ những dây đàn hay lời ca, mà còn tỏa ra từ ánh sáng, từ hương thơm, từ cánh hoa rung rinh trong gió. Nhạc không đơn thuần là một bài thơ, mà là một bản giao hưởng của màu sắc, hương thơm và xúc cảm, nơi nhạc điệu không chỉ được nghe mà còn có thể chạm vào, có thể hít thở và cảm nhận bằng cả tâm hồn.
Có những vần thơ chỉ vỏn vẹn vài câu nhưng chứa đựng cả một khoảng trời mộng tưởng, một chiều sâu tâm hồn mà khi đọc lên, ta không khỏi lặng người trong cảm xúc bâng khuâng. Nhặt hoa của Bích Khê là một bài thơ như thế – ngắn gọn mà ám ảnh, mơ hồ mà lại chạm đến tận cùng tâm thức.
Bích Khê – nhà thơ của những cảm xúc mãnh liệt, của những hình ảnh huyền diệu, đã để lại cho thi đàn Việt Nam một bài thơ đầy ám ảnh: Phương Thảo. Đọc những vần thơ này, ta như lạc vào một thế giới đầy u uất, nơi một linh hồn yếu đuối đang giãy giụa giữa sự sống và cái chết, nơi tiếng gọi “Phương Thảo ơi!” vang vọng như một lời ai điếu, như một tiếng nấc nghẹn ngào của tình yêu và xót thương.
Có những thứ đẹp đẽ mà thiên nhiên ban tặng không chỉ là một món quà vật chất, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật mang linh hồn của tạo hóa. Bích Khê, với sự nhạy cảm và tài hoa của mình, đã nhìn thấy trong quả măng cụt cả một thế giới của hương sắc, của tình yêu, của cái đẹp gợi cảm mà thanh tao.
Có những bài thơ như một nét chạm khẽ vào tâm hồn, để rồi khi đọc lên, ta cảm nhận được cả một không gian đầy hoài niệm, một nỗi cô đơn lặng lẽ nhưng thấm sâu vào lòng người. Quán khách xuân về của Bích Khê là một bài thơ như thế – ngắn gọn, tinh tế nhưng hàm chứa cả một trời tâm sự.
Sắc đẹp – tự cổ chí kim, luôn là một thực thể vừa mê hoặc, vừa đáng sợ. Nó có thể là ánh sáng rực rỡ chói chang, nhưng cũng có thể là lưỡi dao sắc lẻm cắt vào hồn người. Trong bài thơ Sắc đẹp, Bích Khê đã dựng lên một thế giới nơi nhan sắc không chỉ là biểu tượng của sự quyến rũ, mà còn là một thứ quyền năng đầy ám ảnh, có thể khiến con người đắm chìm trong mê say nhưng cũng lụi tàn trong đau đớn.
Có những nỗi buồn không thể thốt nên lời, không thể tuôn trào thành nước mắt, mà chỉ lặng lẽ thấm sâu vào linh hồn, biến thành những giai điệu bi ai phủ lên từng nốt đàn, từng vệt ánh sáng, từng hơi thở của gió. Sầu Lãng Tử của Bích Khê là một bài thơ tràn đầy cảm xúc, nhưng không phải là cảm xúc dễ dàng được bộc lộ – đó là một nỗi đau bị kìm nén, một niềm sầu bị dồn nén đến mức vỡ tan thành im lặng.
Có những bài thơ không chỉ là những vần điệu trau chuốt, mà còn là tiếng vọng từ bóng tối, từ những ám ảnh thẳm sâu trong tâm hồn thi nhân. Sọ Người của Bích Khê là một bài thơ như thế – một bản tụng ca về cái đẹp lộng lẫy nhưng đầy hoang mang, về thân xác và linh hồn, về sự sống và cái chết.
Có những bài thơ như những tấm bia đá, khắc ghi nỗi đau, tình yêu và sự bất tử của cái đẹp. Tấm bia trước mộ của Bích Khê chính là một bài thơ như thế – không chỉ là lời tưởng niệm mà còn là một áng văn bi tráng về sự sống và cái chết, về tình yêu và nỗi đau, về thơ ca và sự vĩnh hằng.
Tình yêu và hôn nhân vốn dĩ là những điều đẹp đẽ, là giấc mộng ngọt ngào mà bao người khát khao. Nhưng trong Tân hôn của Bích Khê, hôn lễ không rực rỡ sắc hồng, không rộn rã những thanh âm vui tươi mà chìm trong một không gian kỳ lạ, nơi trăng không sáng mà “ngủ ở bên đường”, nơi người say tình mà lòng vẫn chất đầy hoài niệm và cô đơn.
Bích Khê, bằng những vần thơ tựa như tiếng đàn vang lên giữa đêm khuya, đã mang đến trong Thi vị một bản giao hưởng đầy đau thương về tình yêu. Từng hình ảnh lá vàng, trăng vàng, hoa vàng, sao vàng, rồi đêm vàng lần lượt rơi xuống, như những nốt nhạc đứt đoạn, như từng mảnh ký ức tình yêu vỡ tan trong tâm hồn của kẻ si tình.
Trong thế giới thơ ca của Bích Khê, mỗi bài thơ không chỉ là sự kết hợp của ngôn từ mà còn là những cánh chim mang tâm hồn bay đến những miền xa lạ, vượt qua cả hiện thực lẫn ảo mộng. Thơ bay là một cuộc hành trình đầy huyền diệu, nơi thơ không chỉ dừng lại ở mặt chữ mà còn vươn xa, giao cảm với thiên nhiên, lịch sử, nghệ thuật và cả thế giới tâm linh.
Có những âm thanh không chỉ vọng vào tai, mà còn thấm vào lòng, ở lại mãi trong tâm thức con người như một khúc nhạc buồn không dứt. Bài thơ Tiếng ca của Bích Khê không chỉ đơn thuần là một bức tranh thanh âm, mà còn là tiếng vọng của nỗi niềm, của số phận và của sự chia ly đầy tiếc nuối.
Có những cơn mưa không chỉ làm ướt phố phường, mà còn thấm vào hồn người, gieo vào lòng những rung động dịu dàng mà xót xa. Tiếng đàn mưa của Bích Khê là một khúc nhạc vang lên giữa trời xuân, nơi những giọt mưa hòa cùng hoa rụng, nơi thiên nhiên như cùng ngân lên những giai điệu buồn thương.
Bích Khê là một thi nhân tài hoa, một người luôn tìm kiếm cái đẹp tuyệt đối trong thơ ca và nghệ thuật. Tinh chất ngàn xuân là bài thơ chứa đựng những thanh âm tinh túy của mùa xuân, nhưng hơn cả thế, đó còn là một tuyên ngôn về nghệ thuật, về sự thăng hoa của tâm hồn giữa cái đẹp vĩnh cửu.
Bích Khê – thi sĩ của những giấc mộng đẹp và những đau đớn tận cùng – đã dệt nên bài thơ Tình Oán bằng bốn câu thơ ngắn gọn nhưng đầy ám ảnh. Mỗi chữ, mỗi hình ảnh đều chạm đến tận cùng của một tâm hồn si mê nhưng lạc lối, của một trái tim vừa cháy bỏng yêu thương lại vừa đẫm đầy nỗi xót xa.
Mùa xuân – mùa của sự sống hồi sinh, của những niềm vui rực rỡ, của yêu thương đơm hoa kết trái. Thế nhưng, trong thơ Bích Khê, xuân không chỉ mang dáng vẻ tươi mới, mà còn gợn lên một nỗi buồn man mác về sự mong manh của thời gian, của đời người và của chính tình yêu.
Bích Khê, người thi sĩ tài hoa với tâm hồn nhạy cảm, đã dệt nên những vần thơ như những sợi tơ rung lên giữa trời thu man mác. Trong bài thơ Tóc Xõa Đàn Tơ, ông không chỉ khắc họa một khung cảnh đầy chất thơ, mà còn gửi gắm trong đó nỗi buồn sâu lắng, những rung động tinh tế của một tâm hồn nghệ sĩ trước sự phai tàn của mùa thu, của tình yêu và của chính cuộc đời.
Bích Khê, thi sĩ của những giấc mơ, của những tiếng lòng vỡ vụn nhưng lấp lánh tựa trân châu, đã gửi gắm vào bài thơ Tôi chết rồi tiếng nói như châu một nỗi ám ảnh về cái chết, về sự tồn tại của nghệ thuật và tình yêu sau khi con người không còn trên trần thế. Ở đó, ta thấy không chỉ một cái chết thể xác, mà còn là sự hóa thân của linh hồn, của tài hoa, của những dư âm còn vang vọng mãi trong nhân gian.
