Chú vịt bông

– Chúng nó sắp đến rồi
Con chạy đi đâu vậy?
– Con quên mất vịt bông
Nó còn trong nhà ấy
Mẹ cho con vào lấy
Vịt nó khỏi bị bom!

mẹ chìa ngay vịt bông:
– Lần sau con phải nhớ!
thôi, con lui vào trong
kìa! Súng ta đã nổ!

chú vịt bông nho nhỏ
đã nấp kín trong hầm
bé con ôm vào lòng:
“Vịt bông ơi! Đừng sợ!”

*

Chú Vịt Bông Trong Lòng Bé

Chiến tranh – hai tiếng tưởng như xa lạ với trẻ thơ nhưng lại là một phần ký ức không thể phai mờ của bao thế hệ. Trong bài thơ Chú vịt bông, nhà thơ Phạm Hổ đã khắc họa một khoảnh khắc đầy xúc động giữa bom đạn chiến tranh, khi một đứa trẻ dù đang chạy vào hầm tránh bom vẫn không quên người bạn nhỏ – chú vịt bông yêu quý.

Tình yêu thương giản dị trong chiến tranh

Bài thơ mở đầu bằng một tình huống vội vã, khẩn cấp:

“Chúng nó sắp đến rồi
Con chạy đi đâu vậy?”

Trong lúc giặc tràn đến, mọi người đều phải nhanh chóng tìm nơi trú ẩn. Nhưng giữa thời khắc hiểm nguy ấy, bé vẫn chợt nhớ đến chú vịt bông – người bạn nhỏ bé của mình:

“Con quên mất vịt bông
Nó còn trong nhà ấy
Mẹ cho con vào lấy
Vịt nó khỏi bị bom!”

Một đứa trẻ có thể chưa hiểu hết sự khốc liệt của chiến tranh, nhưng tình yêu thương của bé lại thật vô tư và trong sáng. Bé không lo sợ cho mình, mà chỉ sợ rằng chú vịt bông sẽ bị bỏ lại giữa tiếng bom gầm rú.

Hành động ấy tuy ngây thơ nhưng chứa đựng một tình cảm rất sâu sắc: tình thương không chỉ dành cho con người mà còn lan tỏa đến cả những vật thân thuộc.

Chiến tranh không thể dập tắt tình yêu thương

Mẹ hiểu nỗi lòng của con, nên vội vàng đưa chú vịt bông vào tay bé:

“Mẹ chìa ngay vịt bông:

– Lần sau con phải nhớ!
Thôi, con lui vào trong
Kìa! Súng ta đã nổ!”

Giữa tiếng súng vang lên, tình mẹ vẫn đầy dịu dàng, yêu thương. Người mẹ lo lắng cho con, nhưng cũng hiểu rằng trong trái tim bé nhỏ kia, chú vịt bông là một phần không thể thiếu. Dù tình thế gấp gáp, mẹ vẫn giúp con giữ lấy niềm vui nhỏ bé ấy.

Chú vịt bông – biểu tượng của sự bình yên

Trong hầm trú ẩn, giữa những âm thanh chiến tranh, bé ôm chú vịt bông vào lòng:

“Chú vịt bông nho nhỏ
Đã nấp kín trong hầm
Bé con ôm vào lòng:
“Vịt bông ơi! Đừng sợ!””

Một hình ảnh thật xúc động! Bé con dù nhỏ bé nhưng lại đóng vai người bảo vệ, vỗ về chú vịt bông như cách mẹ vẫn vỗ về bé. Trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất, trẻ thơ vẫn giữ trong mình sự hồn nhiên, trìu mến.

Lời dỗ dành ấy không chỉ dành cho chú vịt bông, mà dường như còn là một cách để bé tự an ủi chính mình. Trong bóng tối của chiến tranh, chú vịt bông trở thành niềm an ủi, là chút bình yên hiếm hoi giữa những ngày tháng bất an.

Thông điệp từ bài thơ

Bài thơ Chú vịt bông tuy ngắn gọn nhưng đong đầy cảm xúc, khắc họa một góc nhìn đặc biệt về chiến tranh – không phải là tiếng súng, khói lửa hay mất mát, mà là tình cảm ngây thơ, trong sáng của một đứa trẻ.

Dù bom đạn có gầm rú, dù chiến tranh có khốc liệt, thì tình yêu thương vẫn luôn tồn tại. Nó thể hiện qua cách bé con lo lắng cho chú vịt bông, qua sự dịu dàng của mẹ, và qua chính giây phút bé ôm chặt người bạn nhỏ của mình trong hầm trú ẩn.

Chiến tranh rồi sẽ qua đi, nhưng những tình cảm ấy sẽ còn mãi. Và chính những điều nhỏ bé, những tình yêu giản dị như vậy, sẽ góp phần xây dựng nên một thế giới hòa bình, nơi trẻ em không còn phải nấp vào lòng đất để che chở cho một chú vịt bông.

*

Phạm Hổ – Nhà thơ của thiếu nhi

Phạm Hổ (1926 – 2007), bút danh Hồ Huy, quê tại Bình Định, là một nhà thơ, nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Ông hoạt động trong nhiều lĩnh vực như viết văn, làm thơ, viết kịch và vẽ tranh, nhưng đặc biệt ghi dấu ấn sâu sắc với những tác phẩm dành cho thiếu nhi.

Sau năm 1954, ông ra Bắc, tham gia sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam (1957) và góp phần hình thành Nhà xuất bản Kim Đồng – nơi chuyên xuất bản sách cho trẻ em. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng như Phó tổng biên tập báo Văn nghệ, Phó trưởng ban đối ngoại của Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng văn học thiếu nhi.

Các tác phẩm của ông như Chú bò tìm bạn, Chuyện hoa chuyện quả, Mỵ Châu – Trọng Thủy đã trở thành những tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ học sinh. Với những đóng góp to lớn, năm 2001, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.

Phạm Hổ là một trong những nhà thơ dành trọn tâm huyết cho trẻ em, để lại những vần thơ trong trẻo và giàu ý nghĩa, góp phần làm phong phú nền văn học thiếu nhi Việt Nam.

Viên Ngọc Quý