Kêu

Gâu! Gâu! Gâu! Chó hỏi
Ịt! Ụt! Ịt! Lợn đòi
Meo! Meo! Meo! Mèo trách
Bê! Bê! Bê! Dê cười…

*

Âm Thanh Cuộc Sống – Lời Kêu Của Muôn Loài

Bài thơ Kêu của Phạm Hổ chỉ vỏn vẹn bốn câu, nhưng mỗi câu lại vang lên như một nhịp điệu rộn ràng của cuộc sống. Đó không chỉ là tiếng kêu của loài vật mà còn là sự giao tiếp, là những cảm xúc riêng của mỗi loài.

“Gâu! Gâu! Gâu! Chó hỏi”

Tiếng chó sủa vang như một câu hỏi, vừa tò mò vừa cảnh giác. Chó luôn được xem là loài trung thành và tận tụy, và tiếng kêu của nó có thể mang nhiều ý nghĩa – báo hiệu nguy hiểm, gọi chủ nhân hay đơn giản chỉ là một lời chào.

“Ịt! Ụt! Ịt! Lợn đòi”

Lợn thì khác, tiếng kêu của nó chất chứa sự đòi hỏi. Có thể nó đang đói, đang tìm kiếm thức ăn hay đang muốn được chú ý. Qua một tiếng kêu, người ta có thể thấy được sự vô tư, đơn giản của loài lợn – cứ thỏa mãn nhu cầu của mình là đủ.

“Meo! Meo! Meo! Mèo trách”

Còn mèo, loài vật kiêu kỳ và bí ẩn, lại cất tiếng kêu như một lời trách móc. Phải chăng ai đó đã quên cho mèo ăn? Hay ai đó đã lỡ tay làm mất đi sự yên tĩnh mà mèo yêu thích? Tiếng mèo kêu nghe có chút dỗi hờn, chút đỏng đảnh nhưng cũng rất đáng yêu.

“Bê! Bê! Bê! Dê cười…”

Và cuối cùng là tiếng kêu của dê – tiếng kêu như một tiếng cười, như một sự hồn nhiên vô tư trước thế gian. Dê không lo âu, không trách móc, chỉ cười mà sống trọn vẹn trong niềm vui giản dị của nó.

Bốn câu thơ, bốn loài vật, bốn sắc thái khác nhau – nhưng tựu chung lại, tất cả đều là một phần của bức tranh sống động mà thiên nhiên ban tặng. Tiếng kêu của muôn loài không chỉ đơn thuần là âm thanh, mà còn là sự bộc lộ cảm xúc, là cách chúng tồn tại giữa thế giới rộng lớn này.

Con người cũng vậy, mỗi người đều có một tiếng nói riêng, một cách thể hiện riêng. Có người hay dò hỏi, có người luôn đòi hỏi, có người hay trách móc, có người thì cười mà đón nhận tất cả. Cuộc sống muôn màu muôn vẻ chính là nhờ sự khác biệt ấy, và điều quan trọng là ta biết lắng nghe, biết thấu hiểu để hài hòa với mọi điều xung quanh.

Tiếng kêu của loài vật, suy cho cùng, cũng như tiếng lòng của con người – ai cũng có những điều muốn nói, chỉ là bằng những cách khác nhau.

*

Phạm Hổ – Nhà thơ của thiếu nhi

Phạm Hổ (1926 – 2007), bút danh Hồ Huy, quê tại Bình Định, là một nhà thơ, nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Ông hoạt động trong nhiều lĩnh vực như viết văn, làm thơ, viết kịch và vẽ tranh, nhưng đặc biệt ghi dấu ấn sâu sắc với những tác phẩm dành cho thiếu nhi.

Sau năm 1954, ông ra Bắc, tham gia sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam (1957) và góp phần hình thành Nhà xuất bản Kim Đồng – nơi chuyên xuất bản sách cho trẻ em. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng như Phó tổng biên tập báo Văn nghệ, Phó trưởng ban đối ngoại của Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng văn học thiếu nhi.

Các tác phẩm của ông như Chú bò tìm bạn, Chuyện hoa chuyện quả, Mỵ Châu – Trọng Thủy đã trở thành những tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ học sinh. Với những đóng góp to lớn, năm 2001, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.

Phạm Hổ là một trong những nhà thơ dành trọn tâm huyết cho trẻ em, để lại những vần thơ trong trẻo và giàu ý nghĩa, góp phần làm phong phú nền văn học thiếu nhi Việt Nam.

Viên Ngọc Quý