Mèo và tro bếp
Tro bếp làm đệm
Mèo ta khoanh tròn
Cả hai cùng ấm
Cùng ngủ thật ngon
*
Hơi Ấm Bình Yên Trong Tro Bếp
Bài thơ Mèo và tro bếp của Phạm Hổ giản dị nhưng đầy chất thơ, vẽ nên một hình ảnh thân thuộc và ấm áp: chú mèo cuộn tròn trên lớp tro bếp, tìm đến sự ấm áp giữa những ngày giá lạnh.
“Tro bếp làm đệm
Mèo ta khoanh tròn
Cả hai cùng ấm
Cùng ngủ thật ngon.”
Chỉ vỏn vẹn bốn câu, bài thơ đã gợi lên cả một bức tranh thanh bình nơi góc bếp quê hương. Chú mèo, loài vật vốn ưa thích sự ấm áp, tìm thấy một chỗ nằm êm ái trên lớp tro bếp còn giữ hơi ấm của lửa than. Tro bếp – thứ tưởng chừng nhỏ bé, bình thường – lại trở thành chiếc đệm êm cho mèo, và hơi ấm từ thân mèo cũng làm tro bếp trở nên có hồn hơn.
Giữa con mèo và tro bếp có một mối giao hòa kỳ lạ. Chúng không chỉ đơn thuần chia sẻ hơi ấm mà còn cùng nhau tận hưởng giấc ngủ bình yên. Đó chính là một hình ảnh ẩn dụ về sự dung hòa, về cách con người có thể tìm thấy niềm vui, sự ấm áp từ những điều giản dị nhất.
Bài thơ còn gợi nhắc về cuộc sống xưa, khi căn bếp là trái tim của ngôi nhà. Bếp lửa không chỉ là nơi nấu ăn, mà còn là nơi sum vầy, nơi những câu chuyện được kể, nơi mèo cuộn mình trong tro ấm và trẻ con sưởi tay trong những buổi sớm lạnh giá.
Từ hình ảnh nhỏ bé trong bài thơ, ta nhận ra một thông điệp sâu sắc: Hạnh phúc không phải là những điều lớn lao hay xa hoa, mà đôi khi chỉ là một góc nhỏ thân quen, một nơi ấm áp để trở về, một sự đồng điệu giữa những tâm hồn biết sẻ chia.
Cuộc sống cũng như mèo và tro bếp – khi biết hài hòa, biết trân quý những gì mình có, ta sẽ tìm thấy bình yên.
*
Phạm Hổ – Nhà thơ của thiếu nhi
Phạm Hổ (1926 – 2007), bút danh Hồ Huy, quê tại Bình Định, là một nhà thơ, nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Ông hoạt động trong nhiều lĩnh vực như viết văn, làm thơ, viết kịch và vẽ tranh, nhưng đặc biệt ghi dấu ấn sâu sắc với những tác phẩm dành cho thiếu nhi.
Sau năm 1954, ông ra Bắc, tham gia sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam (1957) và góp phần hình thành Nhà xuất bản Kim Đồng – nơi chuyên xuất bản sách cho trẻ em. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng như Phó tổng biên tập báo Văn nghệ, Phó trưởng ban đối ngoại của Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng văn học thiếu nhi.
Các tác phẩm của ông như Chú bò tìm bạn, Chuyện hoa chuyện quả, Mỵ Châu – Trọng Thủy đã trở thành những tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ học sinh. Với những đóng góp to lớn, năm 2001, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.
Phạm Hổ là một trong những nhà thơ dành trọn tâm huyết cho trẻ em, để lại những vần thơ trong trẻo và giàu ý nghĩa, góp phần làm phong phú nền văn học thiếu nhi Việt Nam.
Viên Ngọc Quý