Sáo đậu lưng trâu

Thách anh trâu đấy
Đánh được sáo đen?
Anh quật đuôi lên
Sáo sà xuống đất
Anh quay sừng húc
Sáo lại lên lưng
Sáo mổ tứ tung
Là anh thua nhé!

*

Hòa Điệu Giữa Tự Nhiên: Câu Chuyện Sáo Và Trâu

Bài thơ Sáo đậu lưng trâu của Phạm Hổ là một bức tranh sinh động, giàu chất thơ về sự hòa hợp giữa muông thú trong thiên nhiên. Qua hình ảnh chú sáo tinh nghịch và anh trâu điềm đạm, tác giả không chỉ khắc họa một trò chơi hồn nhiên mà còn gửi gắm thông điệp sâu sắc về sự gắn kết giữa các loài trong thế giới tự nhiên.

“Thách anh trâu đấy
Đánh được sáo đen?”

Lời thách thức đầy hóm hỉnh của chú sáo mở đầu bài thơ, báo hiệu một cuộc “đọ sức” thú vị giữa một loài chim nhỏ bé và một con vật to lớn, hiền lành. Ở đây, trâu không đơn thuần là một con vật thồ nặng nhọc, mà còn mang dáng vẻ nhẫn nại, ôn hòa, còn sáo lại hiện lên tinh ranh, lanh lợi, như một đứa trẻ nghịch ngợm luôn bày trò trêu chọc.

“Anh quật đuôi lên
Sáo sà xuống đất
Anh quay sừng húc
Sáo lại lên lưng”

Trâu có thể quật đuôi, có thể húc sừng, nhưng sáo vẫn nhẹ nhàng tránh được và tiếp tục đậu trên lưng trâu. Những động tác linh hoạt của sáo khiến trò chơi này trở thành một cuộc giao tiếp vui vẻ giữa hai loài tưởng chừng đối lập – một bên nhanh nhẹn, một bên chậm rãi. Hình ảnh ấy gợi lên sự sống động của làng quê, nơi con người thường bắt gặp những cảnh tượng gần gũi giữa trâu và sáo trên cánh đồng rộng lớn.

“Sáo mổ tứ tung
Là anh thua nhé!”

Kết thúc bài thơ là một chiến thắng tinh nghịch của chú sáo nhỏ. Nhưng có lẽ, trâu chưa bao giờ thực sự muốn thắng trong trò chơi này. Nó chỉ đứng đó, hiền lành và bao dung, mặc cho sáo nhảy nhót trên lưng mình. Sự gắn bó giữa hai loài chính là một biểu tượng đẹp của sự hòa hợp trong tự nhiên – dù khác biệt về kích thước, bản tính, nhưng vẫn có thể chung sống và tương hỗ lẫn nhau.

Qua bài thơ, Phạm Hổ không chỉ kể một câu chuyện ngộ nghĩnh mà còn khơi gợi trong lòng người đọc một tình yêu thiên nhiên, một sự trân quý đối với những điều bình dị mà thân thương trong cuộc sống. Đó là bức tranh của đồng quê Việt Nam, nơi có những chú trâu hiền lành, có những con sáo tinh nghịch, có sự yên bình của làng quê mà ai đi xa cũng nhớ về.

*

Phạm Hổ – Nhà thơ của thiếu nhi

Phạm Hổ (1926 – 2007), bút danh Hồ Huy, quê tại Bình Định, là một nhà thơ, nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Ông hoạt động trong nhiều lĩnh vực như viết văn, làm thơ, viết kịch và vẽ tranh, nhưng đặc biệt ghi dấu ấn sâu sắc với những tác phẩm dành cho thiếu nhi.

Sau năm 1954, ông ra Bắc, tham gia sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam (1957) và góp phần hình thành Nhà xuất bản Kim Đồng – nơi chuyên xuất bản sách cho trẻ em. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng như Phó tổng biên tập báo Văn nghệ, Phó trưởng ban đối ngoại của Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng văn học thiếu nhi.

Các tác phẩm của ông như Chú bò tìm bạn, Chuyện hoa chuyện quả, Mỵ Châu – Trọng Thủy đã trở thành những tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ học sinh. Với những đóng góp to lớn, năm 2001, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.

Phạm Hổ là một trong những nhà thơ dành trọn tâm huyết cho trẻ em, để lại những vần thơ trong trẻo và giàu ý nghĩa, góp phần làm phong phú nền văn học thiếu nhi Việt Nam.

Viên Ngọc Quý