Hoa rụng

Vừa mới hôm nao nở tríu cành,
Mà nay hoa rụng đã tan tành;
Yêu hoa ai khách tầm phương đó,
Một cánh hoa rơi một mảnh tình.

*

Hoa Rụng – Dấu Lặng Của Tình Yêu Và Thời Gian

Đời hoa, đời người – phải chăng vốn dĩ đều chịu chung một quy luật vô thường? Đông Hồ, với tấm lòng nhạy cảm của một thi nhân, đã lặng lẽ quan sát những cánh hoa rơi và để lòng mình xao động trước một lẽ đời vốn mong manh.

“Vừa mới hôm nao nở tríu cành,
Mà nay hoa rụng đã tan tành.”

Chỉ mới hôm qua thôi, những đóa hoa còn rực rỡ khoe sắc, nở từng chùm e ấp trên cành. Thế mà hôm nay, chỉ trong khoảnh khắc ngắn ngủi, chúng đã lìa cành, tàn phai theo gió. Hai câu thơ mở đầu gợi lên sự đối lập giữa quá khứ và hiện tại, giữa một thời kỳ tươi đẹp và khoảnh khắc lụi tàn. Phải chăng, đó cũng là hình ảnh của đời người? Của những gì ta từng nâng niu, trân trọng, nhưng rồi cũng chẳng thể giữ mãi bên mình?

“Yêu hoa ai khách tầm phương đó,
Một cánh hoa rơi một mảnh tình.”

Người yêu hoa là ai? Là khách tầm phương – những kẻ say mê cái đẹp, những người ôm lòng hoài niệm. Nhưng hoa đã rụng, có còn ai tìm kiếm, có còn ai nâng niu? Hay chỉ còn lại nỗi xót xa khi nhìn từng cánh hoa rơi như từng mảnh lòng tan vỡ? Bởi thế, một cánh hoa rơi chẳng đơn thuần là một hiện tượng tự nhiên, mà là một dấu lặng đầy tiếc nuối, là hình ảnh của những tình cảm đã nhạt phai, của những cuộc chia ly không lời từ biệt.

Bài thơ tuy ngắn nhưng chan chứa một nỗi buồn sâu lắng. Hoa rơi không chỉ là sự tàn phai của thiên nhiên, mà còn là biểu tượng cho những điều đẹp đẽ trong cuộc đời tình yêu, tuổi trẻ, những giấc mộng xuân thì tất cả đều rồi sẽ qua đi theo thời gian. Đứng trước một cánh hoa rơi, lòng người không khỏi dậy lên niềm tiếc thương, không chỉ cho hoa, mà còn cho những ký ức, những tình cảm đã từng rực rỡ nhưng rồi cũng phôi pha theo năm tháng.

Có lẽ, thông điệp mà Đông Hồ muốn gửi gắm không chỉ là nỗi buồn của sự chia ly, mà còn là lời nhắc nhở về sự trân trọng. Khi hoa còn nở, hãy biết nâng niu; khi tình còn vẹn, hãy biết giữ gìn. Bởi vì một khi hoa đã rụng, dù có tiếc nuối đến đâu, cũng không thể nào níu kéo được nữa.

*

Đông Hồ – Nhà thơ và người bảo tồn văn hóa dân tộc

Đông Hồ (1906-1969), tên thật Lâm Tấn Phác, là một nhà thơ, nhà giáo, nhà nghiên cứu văn học có tầm ảnh hưởng lớn đối với nền văn học Việt Nam. Sinh ra tại Hà Tiên, vùng đất giàu truyền thống văn hóa, ông sớm bộc lộ niềm say mê đối với quốc văn và quốc ngữ, từ đó dành trọn đời để nghiên cứu, giảng dạy và sáng tác bằng tiếng Việt.

Là thành viên của nhóm “Hà Tiên tứ tuyệt”, Đông Hồ không chỉ sáng tác thơ mà còn viết văn, ký, khảo cứu, góp phần quan trọng trong việc gìn giữ và phát huy văn hóa dân tộc. Ông từng sáng lập Trí Đức học xá, xuất bản tuần báo Sống, điều hành nhà xuất bản Bốn Phương và tạp chí Nhân Loại, với mục tiêu cổ vũ tinh thần dân tộc, đề cao giá trị tiếng Việt.

Thơ và văn của ông nhẹ nhàng, sâu sắc, giàu tình cảm, đi từ thể loại truyền thống đến hiện đại. Những tác phẩm tiêu biểu có thể kể đến Thơ Đông Hồ, Linh Phượng, Cô gái xuân, Hà Tiên thập cảnh… Bên cạnh đó, ông cũng được biết đến là người tiên phong trong việc phát triển thư pháp chữ Quốc ngữ.

Cuộc đời và sự nghiệp của Đông Hồ là minh chứng cho một tấm lòng tha thiết với văn hóa Việt Nam. Ông mất năm 1969 ngay trên bục giảng khi đang giảng bài thơ Trưng Nữ Vương, để lại một di sản văn học đáng trân trọng.

Viên Ngọc Quý