Mua áo
– Chiếc áo năm xưa đã cũ rồi,
Em đâu còn áo mặc đi chơi
Bán thơ, nhân dịp anh ra chợ,
Đành gởi anh mua chiếc mới thôi!
– Hàng bông mai biếc màu em thích,
Màu với hàng, em đã dặn rồi
Còn thước tấc, quên! Em chửa bảo:
Kích từng bao rộng, vạt bao dài?
– Ô hay! Nghe hỏi mà yêu nhỉ!
Thước tấc anh còn lựa hỏi ai.
Rộng hẹp, tay anh bồng ẵm đó,
Ngắn dài, người mới tựa bên vai!
*
Chiếc Áo Năm Xưa – Hơi Ấm Của Tình Yêu
Có những bài thơ khi đọc lên, ta không chỉ cảm nhận được cái đẹp của câu chữ mà còn thấy cả một bầu trời cảm xúc đong đầy bên trong. “Mua áo” của Đông Hồ là một bài thơ như thế một câu chuyện nhỏ mà chứa đựng cả một trời thương yêu, sự thấu hiểu và gắn kết sâu sắc giữa hai con người.
Từ chiếc áo cũ…
Bài thơ mở đầu bằng một lời than nhẹ nhàng:
“Chiếc áo năm xưa đã cũ rồi,
Em đâu còn áo mặc đi chơi…”
Chiếc áo năm nào giờ đã sờn, không còn đủ tươi tắn để theo em xuống phố. Một nỗi niềm rất giản dị, rất đời thường, nhưng ẩn chứa bên trong đó là sự quan tâm chân thành. Người phụ nữ không chỉ muốn có một chiếc áo mới mà còn muốn người mình yêu là người lựa chọn, là người mang về một thứ gì đó thật vừa vặn với dáng hình và cả trái tim mình.
…đến lời nhắn nhủ dịu dàng
“Bán thơ, nhân dịp anh ra chợ,
Đành gởi anh mua chiếc mới thôi!”
Việc mua áo không đơn thuần là một cuộc trao đổi vật chất, mà trong đó có cả sự tin tưởng và chờ mong. Người phụ nữ không đích thân chọn, mà gửi gắm tất cả vào người đàn ông của mình, tin rằng anh sẽ nhớ, sẽ chọn đúng màu sắc mà nàng yêu thích.
“Hàng bông mai biếc màu em thích,
Màu với hàng, em đã dặn rồi
Còn thước tấc, quên! Em chửa bảo:
Kích từng bao rộng, vạt bao dài?”
Nhưng rồi, giữa những chi tiết rõ ràng về màu sắc, vẫn còn một điều chưa nói: kích cỡ áo. Chi tiết này thật đáng yêu, bởi nó giống như một phép thử cho sự tinh tế và thấu hiểu trong tình yêu. Người con gái không cần dặn trước về thước tấc, vì nàng tin rằng anh sẽ biết, sẽ nhớ, sẽ cảm nhận được.
Tình yêu – đo bằng trái tim
Lời đáp của người đàn ông trong bài thơ chính là điểm sáng, là nơi tình yêu thăng hoa không phải bằng ngôn từ hoa mỹ, mà bằng chính sự gắn bó giữa hai tâm hồn:
“Ô hay! Nghe hỏi mà yêu nhỉ!
Thước tấc anh còn lựa hỏi ai.
Rộng hẹp, tay anh bồng ẵm đó,
Ngắn dài, người mới tựa bên vai!”
Không cần đến thước đo, không cần phải hỏi ai, vì tất cả đã in hằn trong từng cái ôm, từng lần kề vai sát cánh. Người đàn ông không chỉ nhớ dáng hình của người yêu mà còn cảm nhận được cô ấy qua từng khoảnh khắc gắn bó.
Đây chính là thông điệp sâu sắc mà bài thơ muốn truyền tải: tình yêu đích thực không đo đếm bằng lý trí, mà cảm nhận bằng con tim.
Một bài thơ nhỏ, một tình yêu lớn
Bài thơ “Mua áo” của Đông Hồ không phải là một bản tình ca sôi nổi, mà là một bản nhạc dịu dàng, ấm áp, mang đậm hơi thở của cuộc sống. Từ một việc rất đời thường mua áo tác giả đã thổi vào đó một câu chuyện tình yêu đầy thi vị, nơi sự thấu hiểu và yêu thương không cần nói bằng lời, mà tự nhiên như hơi thở, như ánh mắt, như cái nắm tay quen thuộc.
Chiếc áo có thể cũ, nhưng tình yêu thì vẫn luôn tươi mới, vì nó được dệt nên từ những điều nhỏ bé mà chân thành.
*
Đông Hồ – Nhà thơ và người bảo tồn văn hóa dân tộc
Đông Hồ (1906-1969), tên thật Lâm Tấn Phác, là một nhà thơ, nhà giáo, nhà nghiên cứu văn học có tầm ảnh hưởng lớn đối với nền văn học Việt Nam. Sinh ra tại Hà Tiên, vùng đất giàu truyền thống văn hóa, ông sớm bộc lộ niềm say mê đối với quốc văn và quốc ngữ, từ đó dành trọn đời để nghiên cứu, giảng dạy và sáng tác bằng tiếng Việt.
Là thành viên của nhóm “Hà Tiên tứ tuyệt”, Đông Hồ không chỉ sáng tác thơ mà còn viết văn, ký, khảo cứu, góp phần quan trọng trong việc gìn giữ và phát huy văn hóa dân tộc. Ông từng sáng lập Trí Đức học xá, xuất bản tuần báo Sống, điều hành nhà xuất bản Bốn Phương và tạp chí Nhân Loại, với mục tiêu cổ vũ tinh thần dân tộc, đề cao giá trị tiếng Việt.
Thơ và văn của ông nhẹ nhàng, sâu sắc, giàu tình cảm, đi từ thể loại truyền thống đến hiện đại. Những tác phẩm tiêu biểu có thể kể đến Thơ Đông Hồ, Linh Phượng, Cô gái xuân, Hà Tiên thập cảnh… Bên cạnh đó, ông cũng được biết đến là người tiên phong trong việc phát triển thư pháp chữ Quốc ngữ.
Cuộc đời và sự nghiệp của Đông Hồ là minh chứng cho một tấm lòng tha thiết với văn hóa Việt Nam. Ông mất năm 1969 ngay trên bục giảng khi đang giảng bài thơ Trưng Nữ Vương, để lại một di sản văn học đáng trân trọng.
Viên Ngọc Quý