Dâng
Đây chùm mong nhớ, khóm yêu đương,
Đây nụ mơ mòng đợi ánh sương,
Đây lá bâng khuâng run trước gió;
Đây em, cành thẹn lẩn cành thương.
Tất cả vườn anh rất đợi chờ,
Bởi vì em có ngón tay thơ.
Đến đây em hái giùm đôi lộc,
Kẻo tội lòng anh tủi ước mơ.
Bước đẹp em vừa ngụ tới đây,
Chim hoa ríu rít, liễu vui vầy.
Hãy làm dáng điệu xuân ôm ấp:
Ánh sáng ban từ một nét tay.
*
Dâng – Khi Tình Yêu Là Một Mùa Xuân Bất Tận
Xuân Diệu – nhà thơ của những khát khao mãnh liệt, của tình yêu rực cháy và của tuổi trẻ không bao giờ muốn lỡ làng. Đọc Dâng, ta cảm nhận được một tấm lòng tha thiết, một tình yêu như khu vườn xuân căng tràn nhựa sống, sẵn sàng dâng hiến tất cả cho người yêu thương.
Vườn yêu – nơi chờ đợi dấu chân em
Ngay từ câu mở đầu, Xuân Diệu đã vẽ nên một khu vườn đầy ắp những xúc cảm:
“Đây chùm mong nhớ, khóm yêu đương,
Đây nụ mơ mòng đợi ánh sương,
Đây lá bâng khuâng run trước gió;
Đây em, cành thẹn lẩn cành thương.”
Khu vườn ấy không chỉ có hoa cỏ, mà còn mang hơi thở của tình yêu, của những nỗi nhớ đong đầy. “Chùm mong nhớ”, “khóm yêu đương”, “nụ mơ mòng” – từng hình ảnh đều gợi lên sự khao khát dịu dàng nhưng mãnh liệt. Người con gái xuất hiện như một nàng xuân e ấp, “cành thẹn lẩn cành thương” – vừa ngại ngùng, vừa quyến luyến.
Tình yêu là sự chờ đợi và dâng hiến
“Tất cả vườn anh rất đợi chờ,
Bởi vì em có ngón tay thơ.
Đến đây em hái giùm đôi lộc,
Kẻo tội lòng anh tủi ước mơ.”
Cả khu vườn như đang nín thở chờ đợi bước chân của nàng. Mọi vật trong khu vườn này không phải vô tri vô giác, mà dường như có linh hồn, có nhịp đập, có sự mong ngóng vô hạn. Đặc biệt, hình ảnh “ngón tay thơ” của em hiện lên như một phép màu, có thể mang đến sức sống, làm tươi đẹp cả thế giới này.
Tình yêu trong thơ Xuân Diệu chưa bao giờ là thứ tình cảm thờ ơ, hờ hững. Đó là sự dâng hiến trọn vẹn, là sự khát khao đến cháy bỏng. “Hái giùm đôi lộc” không đơn thuần là một hành động, mà còn là một sự tiếp nhận tình cảm, để tình yêu được đáp lại, để những mong chờ không còn hóa thành nỗi buồn.
Bước chân em – ánh sáng của mùa xuân
“Bước đẹp em vừa ngụ tới đây,
Chim hoa ríu rít, liễu vui vầy.
Hãy làm dáng điệu xuân ôm ấp:
Ánh sáng ban từ một nét tay.”
Giây phút người con gái xuất hiện, cả thiên nhiên như bừng tỉnh. Chim hót vang, hoa khoe sắc, liễu reo vui – tất cả đều phản chiếu niềm hạnh phúc tràn trề trong lòng chàng trai. Cái hay của Xuân Diệu là biến tình yêu thành sự hòa hợp tuyệt đối giữa con người và vũ trụ.
Đặc biệt, câu thơ cuối cùng “Ánh sáng ban từ một nét tay” mang đến một vẻ đẹp huyền diệu. Chỉ cần một cử chỉ nhẹ nhàng của người yêu cũng đủ để xua tan bóng tối, làm bừng sáng cả một khoảng trời. Tình yêu trong Xuân Diệu là vậy, không chỉ đơn thuần là tình cảm giữa hai người, mà còn là nguồn năng lượng sưởi ấm cả thế gian.
Lời kết – Một tình yêu không ngừng dâng hiến
Bài thơ Dâng của Xuân Diệu là một khúc ca của tình yêu say đắm, của sự hiến dâng trọn vẹn. Ở đó, người con trai không chỉ yêu bằng lý trí, mà yêu bằng cả tâm hồn, bằng sự đợi chờ, bằng niềm mong mỏi khôn nguôi.
Tình yêu đích thực không phải là sự chiếm hữu, mà là sự trao đi mà không đòi hỏi. Đó cũng chính là thông điệp mà Xuân Diệu muốn gửi gắm: Hãy yêu hết mình, hãy trân trọng từng khoảnh khắc, vì chỉ có tình yêu mới mang lại ánh sáng và sự sống cho tâm hồn.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý
