Đẹp
Mai yếu đuối, sao bằng thông mạnh mẽ?
Dáng yêu kiều, sao bằng vẻ hùng anh
Những chàng trai đương sức lực tươi xanh,
Bước vặm vỡ như là đi chinh phục.
Em đẹp, khi em phồng nét ngực
Hít không gian và ngó thẳng trời xa,
Khi cánh tay dang ôm cả sơn hà,
Chân vút thẳng sắp lên đường vượt trải.
Em đẹp quá khi em mày nhíu lại,
Cặp mày xanh như rừng biếc chen cây.
Em thảnh thơi như buổi sáng đầu ngày,
Em mạnh mẽ như buổi chiều giữa hạ.
Mười chín tuổi! mặt trời đang óng ả,
Ánh sáng ca, lanh lảnh tiếng đời ngân;
Bông hạnh cười; mười chín tuổi thanh tân,
Gánh nhẹ nhõm trên thân hình măng mọc.
Mười chín tuổi, hỡi những nàng má ngọc,
Ríu rít chim, là tuổi ước mơ hoa!
Hỡi chàng trai kiều diễm mãi vui ca,
Mười chín tuổi! chẳng hai lần hoa nở!
*
Đẹp – Khi Tuổi Trẻ Là Một Bản Hùng Ca
Với Xuân Diệu, cái đẹp không chỉ là sự dịu dàng, mong manh như đóa mai trước gió, mà còn là sức mạnh căng tràn, là tinh thần chinh phục, là bước chân vững chãi của tuổi trẻ trên hành trình cuộc đời. Đẹp không phải một lời ngợi ca vẻ ngoài đơn thuần, mà là khúc ca rực rỡ về thanh xuân – tuổi mười chín, tuổi của ánh sáng, của những khát khao, của những ước vọng bay cao.
Sức mạnh của vẻ đẹp kiêu hùng
Bài thơ mở đầu bằng một sự đối sánh đầy táo bạo:
“Mai yếu đuối, sao bằng thông mạnh mẽ?
Dáng yêu kiều, sao bằng vẻ hùng anh?”
Ở đây, Xuân Diệu không đề cao nét đẹp mềm mại, e ấp, mà hướng đến một chuẩn mực khác: vẻ đẹp của sự mạnh mẽ, của ý chí kiên cường. Đó là vẻ đẹp của những chàng trai “đương sức lực tươi xanh”, bước đi như những kẻ chinh phục.
Không còn những dáng liễu buông mềm hay ánh mắt đợi chờ, người đẹp trong thơ ông là kẻ dám vươn mình đón nhận cuộc sống, sẵn sàng ôm lấy cả sơn hà:
“Em đẹp, khi em phồng nét ngực
Hít không gian và ngó thẳng trời xa,
Khi cánh tay dang ôm cả sơn hà,
Chân vút thẳng sắp lên đường vượt trải.”
Đẹp không còn là đường nét trên khuôn mặt hay mái tóc mượt mà, mà là thần thái, là tinh thần, là khí phách của một con người sẵn sàng vươn lên, bứt phá.
Mười chín tuổi – bản giao hưởng của ánh sáng và khát vọng
Nếu nói về tuổi trẻ, Xuân Diệu không bao giờ quên nhắc đến tuổi mười chín – cái tuổi rực rỡ nhất của đời người:
“Mười chín tuổi! mặt trời đang óng ả,
Ánh sáng ca, lanh lảnh tiếng đời ngân;”
Mười chín là tuổi mà mọi thứ đều tinh khôi, tràn đầy hy vọng, khi giấc mơ còn nguyên vẹn và tương lai rộng mở thênh thang. Trong thơ Xuân Diệu, đó là tuổi của sự vươn lên, tuổi mà ta thấy mình “gánh nhẹ nhõm trên thân hình măng mọc”. Không còn những gánh nặng lo âu, chỉ có những ngày tươi sáng đang chờ đợi phía trước.
Và cũng chính vì thế, ông nhắc nhở chúng ta:
“Mười chín tuổi! chẳng hai lần hoa nở!”
Tuổi trẻ là khoảnh khắc trôi qua nhanh chóng, không bao giờ quay lại. Nếu không sống hết mình, nếu không cháy hết mình với những đam mê, một mai nhìn lại, ta chỉ còn tiếc nuối.
Lời nhắn gửi – Hãy sống hết mình với thanh xuân
Bài thơ Đẹp không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của con người, mà còn là lời nhắn nhủ: Hãy sống mạnh mẽ, hãy bước đi như những kẻ chinh phục, hãy dang tay đón lấy cuộc đời. Vì tuổi trẻ sẽ không mãi ở lại, vì thanh xuân chỉ đến một lần trong đời.
Hãy để tuổi mười chín của chúng ta là những ngày tháng rực rỡ nhất – những ngày mà ta dám mơ, dám làm, dám sống trọn vẹn với tất cả những gì mình có.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý