Gửi trời

I
Ta nằm trong võng mắt đong đưa,
Khi ấy ngày thu dọi ánh vừa.
Nhan sắc chớp hàng mi óng ả;
Đầu ta ân ái dịu dàng mưa…

Quá êm ta tưởng ở chừng trời,
Ta choáng không gian, níu tóc ngời:
Tóc mịn đầy tay như suối mát,
Lòng ta vui rợn thú chơi vơi…

II
Ta gửi trời ta giữa mắt nào
Ở gần má lửa, cạnh mày dao…
Khi ta trở lại, trời đâu vắng.
Lạnh lẽo mày xanh phản má đào.

*

“Gửi trời” – Khi yêu thương hóa thành vô tận

Xuân Diệu – nhà thơ của tình yêu, của khát khao tận hưởng cuộc sống – chưa bao giờ thôi làm người đọc say đắm bởi những vần thơ đong đầy cảm xúc. Với Gửi trời, ông lại một lần nữa đưa ta vào thế giới của yêu thương, của những phút giây đắm chìm trong men say hạnh phúc và cả nỗi cô đơn tột cùng khi tất cả vụt tan biến.

Khoảnh khắc diệu kỳ – Khi tình yêu hóa thiên đường

“Ta nằm trong võng mắt đong đưa,
Khi ấy ngày thu dọi ánh vừa.”

Bài thơ mở ra bằng một hình ảnh đầy mê hoặc: tác giả đắm chìm trong ánh mắt người thương, như đang được ru trong một chiếc võng dịu êm. Ngày thu – mùa của dịu dàng, của những khoảnh khắc tinh khôi nhất – soi chiếu lên khung cảnh ấy, làm cho mọi thứ trở nên mềm mại, lung linh như một giấc mơ đẹp.

“Nhan sắc chớp hàng mi óng ả;
Đầu ta ân ái dịu dàng mưa…”

Những nét đẹp tinh tế của người thương được Xuân Diệu khắc họa bằng ngôn ngữ của say đắm. Hàng mi chớp khẽ như ánh sáng lấp lánh, như một phép màu. Và trên mái tóc kia, mưa ân ái rơi xuống, phủ lên tất cả một lớp sương mỏng nhẹ nhàng.

Những hình ảnh này không chỉ đơn thuần là miêu tả vẻ đẹp của người yêu, mà còn là sự tan chảy của tâm hồn trước hạnh phúc. Trong khoảnh khắc ấy, Xuân Diệu cảm nhận được thiên đường ngay trong thực tại – một cảm giác thăng hoa, đầy mê đắm.

Hạnh phúc mong manh – Khi tất cả vụt tan

“Quá êm ta tưởng ở chừng trời,
Ta choáng không gian, níu tóc ngời:”

Cái hạnh phúc ấy quá lớn, đến mức tác giả tưởng như mình đang ở giữa trời. Nhưng chính khoảnh khắc ấy cũng là lúc nỗi bất an dâng lên. Cảm giác choáng ngợp, níu giữ lấy những sợi tóc như muốn níu giữ giây phút này, vì sâu thẳm trong lòng, nhà thơ biết rằng hạnh phúc không thể kéo dài mãi.

Gửi trời – Nhưng trời ở đâu?

“Ta gửi trời ta giữa mắt nào
Ở gần má lửa, cạnh mày dao…”

Câu thơ như một tiếng gọi đầy tha thiết. Xuân Diệu gửi trọn trái tim mình vào ánh mắt ấy, nhưng liệu người có giữ được không? Má đỏ rực như lửa, chân mày sắc như dao – vẻ đẹp ấy không chỉ khiến trái tim ông say đắm mà còn làm nó đau đớn.

“Khi ta trở lại, trời đâu vắng.
Lạnh lẽo mày xanh phản má đào.”

Khoảnh khắc trở về thực tại, Xuân Diệu nhận ra rằng trời đã không còn nữa. Hay đúng hơn, “trời” ở đây chính là ánh mắt yêu thương đã từng sưởi ấm lòng ông, nay đã trở nên xa lạ, lạnh lùng.

Cái đẹp vẫn còn đó, nhưng tình cảm đã đổi thay. Sự tương phản giữa “mày xanh” và “má đào” như một biểu tượng của hai thế giới đối lập: một bên là sự xa cách, một bên là những kỷ niệm ấm nồng vẫn còn vương vấn.

Thông điệp: Hạnh phúc là thứ mong manh, nhưng vẫn đáng để ta gửi trọn trái tim

Xuân Diệu đã vẽ nên một vòng tròn hoàn hảo trong bài thơ này: từ hạnh phúc thăng hoa, đến nỗi bất an, rồi cuối cùng là sự mất mát. Đó là bản chất của tình yêu – luôn mong manh, luôn biến đổi, nhưng lại đẹp đến mức không ai có thể khước từ.

Tác giả gửi trọn trái tim mình lên “trời” – một bầu trời tình yêu. Nhưng khi trở lại, bầu trời ấy đã không còn như xưa. Dẫu vậy, ông không hề hối tiếc. Bởi yêu, ngay cả khi biết trước có thể tan vỡ, vẫn là điều đáng giá nhất trong cuộc đời.

Vậy nên, dù tình yêu có thể đổi thay, có thể phai nhạt, Xuân Diệu vẫn mãi gửi trọn con tim mình. Vì một lần được yêu, một lần được đắm chìm trong ánh mắt ấy, cũng đã là cả một bầu trời.

*

Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam

Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.

Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.

Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.

Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.

Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:

“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”

Viên Ngọc Quý