Mãi mãi
– Vâng, anh sẽ yêu em mãi mãi;
Mãi mãi là trong những phút giây.
Sắc hồng mãi mãi hôm nay,
Hoa sim nở rộ cuồng say một đồi;
Em nói nhỏ: – “Hỡi người yêu dấu,
Hãy yêu em mãi mãi nghe anh?”
Say xưa anh cũng dặn tình:
“Yêu anh mãi mãi nghe! Mình yêu anh.”
Hoa nửa buổi muốn thành vạn thuở,
Lòng một đời tính độ ngàn năm;
Sông trôi núi lở âm thầm,
Đường đi vũ trụ có cầm được đâu!
Nhưng ta sẽ yêu nhau mãi mãi,
Mãi mãi là trong những phút giây;
Lâu dài là bóng, là mây,
Là môi kỳ ngộ, là tay hảo cầu.
Mãi mãi ở trong câu hò hẹn,
Mãi mãi trong ý nguyện bình sinh;
Thời gian không phải của mình,
Tình chỉ mãi mãi bằng tình tháng năm?
Vâng, anh sẽ yêu em mãi mãi,
Trong phút giây ân ái muôn đời.
Mai kia dù có rẽ rời,
Đôi ta đã mãi mãi ngồi bên nhau.
1948
*
Mãi Mãi Trong Những Phút Giây
Có một tình yêu không hứa hẹn thiên thu, không mơ ước ngàn đời, nhưng vẫn vĩnh cửu theo một cách rất riêng. Đó là tình yêu trong Mãi mãi của Xuân Diệu – một tình yêu cháy bỏng, tha thiết nhưng cũng đầy ý thức về sự mong manh của thời gian.
“Vâng, anh sẽ yêu em mãi mãi;
Mãi mãi là trong những phút giây.”
Ngay từ câu thơ đầu, Xuân Diệu đã vẽ ra một nghịch lý đẹp đẽ: “mãi mãi” không nằm trong vô tận, mà nằm trong từng khoảnh khắc của hiện tại. Tình yêu không đo bằng độ dài năm tháng, mà bằng sự trọn vẹn trong mỗi giây phút bên nhau.
Trong những vần thơ tiếp theo, hình ảnh hoa sim nở rộ, sắc hồng hôm nay tượng trưng cho niềm say mê, rực rỡ của tình yêu. Nhưng chính tình yêu ấy cũng hiểu được quy luật nghiệt ngã của thời gian:
“Hoa nửa buổi muốn thành vạn thuở,
Lòng một đời tính độ ngàn năm;
Sông trôi núi lở âm thầm,
Đường đi vũ trụ có cầm được đâu!”
Dù muốn hay không, dòng chảy cuộc đời vẫn không ngừng biến đổi, và con người không thể cưỡng lại sự phai tàn của mọi thứ. Nhưng thay vì tiếc nuối, Xuân Diệu chọn cách trân quý hiện tại, xem từng phút giây yêu thương là “mãi mãi” của riêng mình.
Tình yêu trong Mãi mãi không chạy theo những viễn cảnh xa xôi mà tìm sự vĩnh hằng trong từng ánh mắt, từng lời hẹn ước, từng khoảnh khắc hạnh phúc:
“Mãi mãi ở trong câu hò hẹn,
Mãi mãi trong ý nguyện bình sinh;
Thời gian không phải của mình,
Tình chỉ mãi mãi bằng tình tháng năm?”
Câu hỏi cuối cùng như một lời nhắc nhở: có chăng sự vĩnh cửu trong tình yêu không nằm ở độ dài, mà ở chính tình cảm mà đôi lứa dành cho nhau. Dù sau này có thể cách xa, nhưng tình yêu đã từng cháy sáng vẫn mãi mãi là một phần của đời nhau:
“Mai kia dù có rẽ rời,
Đôi ta đã mãi mãi ngồi bên nhau.”
Xuân Diệu, với trái tim luôn khắc khoải vì thời gian trôi chảy, đã gửi gắm vào bài thơ này một triết lý tình yêu đầy nhân văn. Không có gì là vĩnh cửu, nhưng chính vì thế mà từng khoảnh khắc bên nhau càng trở nên đáng quý. Và trong mỗi phút giây yêu thương trọn vẹn, tình yêu đã chạm đến sự “mãi mãi” theo cách riêng của nó.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý