Nguyên đán
Xuân của đất trời nay mới đến;
Trong tôi, xuân đến đã lâu rồi:
Từ lúc yêu nhau, hoa nở mãi
Trong vườn thơm ngát của hồn tôi.
*
Xuân Đến Từ Trong Lòng
Tết đến, xuân về, đất trời khoác lên mình tấm áo mới. Mùa xuân không chỉ là sự đổi thay của thời gian, của thiên nhiên mà còn là sự đổi thay trong lòng người. Nhưng với Xuân Diệu, xuân không phải chỉ là khoảnh khắc đất trời chuyển mình theo lịch vận. Xuân, với ông, đã đến từ lâu – từ lúc tình yêu nảy nở trong lòng.
Mùa xuân của đất trời và mùa xuân trong lòng người
“Xuân của đất trời nay mới đến;
Trong tôi, xuân đến đã lâu rồi:”
Câu thơ đầu tiên như một sự khẳng định rõ ràng: Xuân của đất trời chỉ vừa mới ghé thăm, nhưng với tâm hồn thi sĩ, xuân đã đến từ trước đó rất lâu. Khi con người biết yêu, khi trái tim rộn ràng những xúc cảm đắm say, thì khi ấy, xuân đã hiện diện trong từng nhịp thở.
Đây chính là quan niệm về mùa xuân rất đặc trưng của Xuân Diệu – một mùa xuân không phụ thuộc vào tháng ngày, mà phụ thuộc vào trạng thái tâm hồn. Khi lòng rộn ràng yêu thương, khi trái tim biết rung động vì ai đó, thì dù đông lạnh giá hay thu vàng hiu hắt, xuân vẫn mãi ở trong ta.
Tình yêu – mùa xuân vĩnh cửu của tâm hồn
“Từ lúc yêu nhau, hoa nở mãi
Trong vườn thơm ngát của hồn tôi.”
Mùa xuân vốn gắn liền với hình ảnh hoa nở, với những sắc màu rực rỡ của thiên nhiên. Nhưng Xuân Diệu không nói về một khu vườn ngoài kia, mà nhấn mạnh vào “vườn thơm ngát của hồn tôi”. Tình yêu đã làm cho khu vườn tâm hồn ấy ngập tràn sắc hương, biến nó thành một miền đất vĩnh viễn rực rỡ, bất chấp quy luật tàn phai của thời gian.
Hoa ở đây không đơn thuần là hình ảnh thực, mà còn là biểu tượng của những xúc cảm tươi đẹp nhất trong tình yêu: sự rạo rực, niềm hạnh phúc, sự thăng hoa của tâm hồn khi được yêu và yêu một ai đó. Đó là một mùa xuân bất diệt, một mùa xuân không bị cuốn theo những đổi thay của tạo hóa.
Lời kết: Xuân không chỉ là một mùa, mà là một trạng thái tâm hồn
Chỉ với bốn câu thơ ngắn gọn, nhưng Xuân Diệu đã gửi gắm một triết lý sâu sắc về mùa xuân và tình yêu. Xuân không chỉ đến từ trời đất, mà còn đến từ chính lòng người. Khi trái tim biết yêu, khi tâm hồn ngập tràn những cảm xúc ngọt ngào, thì dù ngoài kia là xuân hay đông, lòng ta vẫn mãi rộn ràng sắc xuân.
Tình yêu không chỉ làm con người hạnh phúc mà còn khiến họ trẻ mãi với thời gian, khiến cuộc đời luôn tươi mới như mùa xuân vĩnh cửu. Và có lẽ, điều đẹp đẽ nhất chính là việc biết giữ lấy mùa xuân ấy trong lòng, để mỗi ngày đều là một ngày nguyên đán – một ngày xuân trọn vẹn của trái tim.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý