Thân em
Đôi tay anh khẽ ôm mình
Lòng anh toả ấp thân hình sáng trong;
Tay em ôm ấp bên lòng
Thân em, nghìn tía muôn hồng cũng thua.
Không nền, sao dựng lầu thơ?
Không thân thể, chỉ bâng quơ cái hồn.
– Nhưng thân mới chỉ là nguồn
Đục trong, dòng nước hãy còn tuỳ sau.
Thân em, anh quí như châu
Hình em anh có dám đâu soi thường;
Trong thân, anh đã thấy hồn
Tinh hoa ánh mắt, xinh giòn cánh tay
Anh ôm khe khẽ mình đây
Ôi thân yêu quí, chứa say tâm tình!
*
Thân Em – Vẻ Đẹp Thiêng Liêng Của Thể Xác Và Tâm Hồn
Xuân Diệu – nhà thơ của tình yêu, của khát khao tận hưởng từng phút giây cuộc đời, luôn biết cách nâng niu và trân trọng cái đẹp. Trong bài thơ Thân em, ông không chỉ ca ngợi vẻ đẹp hình thể mà còn gửi gắm một triết lý sâu sắc về sự hài hòa giữa thể xác và tâm hồn, về sự trân quý và tôn thờ cái đẹp trong tình yêu.
Thân thể – Cội nguồn của yêu thương
Ngay từ những dòng thơ đầu, Xuân Diệu đã vẽ nên một khoảnh khắc đầy dịu dàng:
“Đôi tay anh khẽ ôm mình
Lòng anh toả ấp thân hình sáng trong;”
Cái ôm ấy không chỉ là một cử chỉ âu yếm, mà còn là sự tôn thờ, trân trọng. Trong ánh nhìn của người yêu, thân thể không đơn thuần là hình dáng, mà là hiện thân của sự tinh khiết, của vẻ đẹp rực rỡ mà muôn màu sắc của thế gian cũng không thể sánh bằng:
“Thân em, nghìn tía muôn hồng cũng thua.”
Thân thể không phải chỉ để chiêm ngưỡng, mà còn là nền tảng, là điểm tựa để xây dựng những giá trị sâu sắc hơn:
“Không nền, sao dựng lầu thơ?
Không thân thể, chỉ bâng quơ cái hồn.”
Xuân Diệu nhắc nhở rằng, tâm hồn dù bay bổng đến đâu cũng cần một điểm tựa. Cái đẹp tinh thần không thể tách rời khỏi cái đẹp thể xác, và chính sự hài hòa giữa hai điều ấy mới làm nên con người trọn vẹn.
Thân thể và tâm hồn – Hai nửa không thể tách rời
Nhưng Xuân Diệu không dừng lại ở việc ca ngợi vẻ đẹp hình thể. Ông đi sâu hơn vào ý nghĩa của thân thể trong mối quan hệ với tâm hồn:
“Nhưng thân mới chỉ là nguồn
Đục trong, dòng nước hãy còn tuỳ sau.”
Thân thể chỉ là điểm khởi đầu, như một dòng nước có thể trong hay đục, phụ thuộc vào chính tâm hồn bên trong. Một vẻ ngoài đẹp đẽ sẽ trở nên vô nghĩa nếu thiếu đi một tâm hồn thanh khiết, và chính tâm hồn mới làm cho vẻ đẹp ấy có sức sống lâu bền.
Bởi vậy, Xuân Diệu trân quý thân thể không chỉ vì dáng hình, mà vì nó là nơi chứa đựng tâm hồn người mình yêu:
“Trong thân, anh đã thấy hồn
Tinh hoa ánh mắt, xinh giòn cánh tay.”
Vẻ đẹp không chỉ nằm ở hình dáng, mà còn ánh lên từ ánh mắt, từ từng cử chỉ. Một ánh nhìn dịu dàng, một đôi tay nhỏ nhắn cũng đủ để chứa đựng bao nhiêu tinh hoa của con người.
Tình yêu là sự tôn thờ
Kết thúc bài thơ, Xuân Diệu khẳng định một cách mạnh mẽ:
“Anh ôm khe khẽ mình đây
Ôi thân yêu quí, chứa say tâm tình!”
Cái ôm không đơn thuần là sự chiếm hữu, mà là sự trân trọng, nâng niu. Đó không phải là một sự đòi hỏi, mà là một sự tôn thờ. Thân thể của người yêu không chỉ là thân xác, mà còn là nơi gửi gắm tâm hồn, tình cảm, và sự yêu thương vô tận.
Lời kết
Với Thân em, Xuân Diệu đã đưa tình yêu lên một tầm cao mới – nơi đó, thân thể và tâm hồn hòa quyện, nơi cái đẹp không chỉ được chiêm ngưỡng mà còn được tôn thờ. Bài thơ như một lời nhắn nhủ rằng, yêu thương thật sự không chỉ là đam mê trước vẻ đẹp bên ngoài, mà còn là sự nâng niu, thấu hiểu và trân quý cả tâm hồn bên trong.
Và chính bởi sự hòa hợp ấy, tình yêu mới trở nên vĩnh cửu.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý