Trăng sáng
Anh đứng cửa sổ trước
Thấy cành, gió đưa nhau
Anh đứng cửa sổ sau
Thấy cây long não sáng.
Biết là trăng giữa cỏ
Rải những cọng rơm vàng.
Biết là trăng trên trời
Đang rắc hoa liền cánh.
Những khi em ở gần
Hai ta vui ngày tháng,
Anh mải thơ quên trăng,
Em nhắc anh: “Trăng sáng”.
Anh bồi hồi vui sướng
Hiểu tình em vẫn đầy,
Vẫn nhớ trăng hò hẹn,
Vẫn một vầng đắm say.
Nay em đang ở xa,
Anh nhắc em: “Trăng sáng”.
Anh gọi em: “Trăng ngà”,
Đứng tần ngần canh vắng.
1966
*
Trăng Sáng – Ánh Trăng Của Nhớ Thương
Ánh trăng trong thơ ca Việt Nam thường gắn với những xúc cảm dịu dàng, là biểu tượng của sự gắn kết và tri âm. Nhưng trong Trăng sáng của Xuân Diệu, ánh trăng không chỉ là thiên nhiên huyền diệu, mà còn là chứng nhân của tình yêu, là sợi dây nối kết giữa hai tâm hồn dù cách xa vẫn luôn hướng về nhau.
Ánh Trăng – Chứng Nhân Của Mọi Khoảnh Khắc
Anh đứng cửa sổ trước
Thấy cành, gió đưa nhau
Anh đứng cửa sổ sau
Thấy cây long não sáng.
Chỉ bằng vài câu thơ ngắn, Xuân Diệu đã vẽ nên khung cảnh đêm trăng yên bình. Ở bất cứ góc nhìn nào, ánh trăng vẫn hiện diện, chiếu rọi vào cảnh vật và lòng người. Trăng len lỏi vào từng cành cây, từng ngọn gió, làm sáng cả hàng long não ngoài sân.
Biết là trăng giữa cỏ
Rải những cọng rơm vàng.
Biết là trăng trên trời
Đang rắc hoa liền cánh.
Trăng hiện hữu ở khắp nơi, từ mặt đất đến bầu trời, như một bàn tay dịu dàng đang rắc lên thế gian từng sợi ánh sáng mềm mại. Cảnh vật trở nên lung linh hơn, tràn đầy sự sống, như thể trăng không chỉ soi sáng mà còn mang đến hơi thở ấm áp của yêu thương.
Tình Yêu Trong Ánh Trăng
Những khi em ở gần
Hai ta vui ngày tháng,
Anh mải thơ quên trăng,
Em nhắc anh: “Trăng sáng”.
Những ngày còn bên nhau, tình yêu khiến con người quên đi cả những điều vốn dĩ đẹp đẽ xung quanh. Trong niềm hạnh phúc tràn đầy, trăng dường như chỉ là một thứ lấp lánh ngoài kia, cho đến khi em lên tiếng nhắc nhở. Lời nhắc “Trăng sáng” không chỉ là một câu nói về thiên nhiên, mà còn là sự nhắc nhớ về những điều giản dị nhưng ý nghĩa trong cuộc sống – giống như tình yêu của hai người, luôn hiện hữu dù đôi khi vô tình bị lãng quên.
Anh bồi hồi vui sướng
Hiểu tình em vẫn đầy,
Vẫn nhớ trăng hò hẹn,
Vẫn một vầng đắm say.
Chỉ cần một câu nói ấy, anh nhận ra rằng em vẫn giữ trọn tình cảm, vẫn nhớ những phút giây bên nhau, vẫn cùng anh chia sẻ những khoảnh khắc trăng tròn rực rỡ. Ánh trăng không chỉ soi sáng bầu trời mà còn chiếu rọi vào tâm hồn, khiến những rung động của tình yêu trở nên sâu sắc hơn.
Trăng Xa, Người Cũng Xa
Nay em đang ở xa,
Anh nhắc em: “Trăng sáng”.
Anh gọi em: “Trăng ngà”,
Đứng tần ngần canh vắng.
Bây giờ, em đã ở xa, chỉ còn anh và vầng trăng cùng những ký ức ngọt ngào. Nhưng ánh trăng vẫn không đổi thay, vẫn sáng như ngày hai người còn bên nhau. Nếu ngày xưa em là người nhắc anh về trăng, thì nay, anh lại là người gọi tên em trong ánh sáng ấy.
Khoảnh khắc đứng tần ngần canh vắng là khoảnh khắc của luyến lưu, của nỗi nhớ đong đầy. Trăng tròn nhưng lòng người lại khuyết, vì thiếu đi một bóng hình từng cùng anh chung ngắm ánh sáng dịu dàng này.
Lời Kết – Trăng Như Tình Yêu Mãi Mãi Không Phai
Trong Trăng sáng, Xuân Diệu đã khéo léo dùng hình ảnh ánh trăng để diễn tả một tình yêu sâu lắng và thủy chung. Trăng là kỷ niệm, là nỗi nhớ, là lời nhắc nhở về những ngày hạnh phúc. Dù có xa cách, chỉ cần ngước nhìn bầu trời, cả hai vẫn có thể cảm nhận được sự hiện diện của nhau.
Bài thơ như một lời nhắn nhủ: tình yêu chân thành không bị phai mờ bởi khoảng cách, cũng như ánh trăng vẫn sáng dù người đứng ngắm không còn bên nhau. Và dù ở đâu, chỉ cần một lần nhìn lên vầng trăng ấy, ta sẽ lại thấy trái tim mình rung động, như thể có ai đó vẫn đang gọi ta giữa đêm sâu: “Trăng sáng…”
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý
