Mộng

Gá thân mộng
Dạo cảnh mộng
Mộng tan rồi
Cười vỡ mộng
Ghi lời mộng
Nhắn khách mộng
Biết được mộng
Tỉnh cơn mộng

Thiền viện Chân Không, 7-1980

*

“Mộng Giữa Nhân Gian – Lời Tỉnh Thức”

Bài thơ “Mộng” của Thiền sư Thích Thanh Từ như một làn gió nhẹ, nhưng mang theo sức mạnh của một cơn bão tỉnh thức. Chỉ với vài dòng thơ ngắn ngủi, Thiền sư vẽ lên toàn bộ bản chất cuộc đời – một giấc mộng hư ảo mà con người cứ mãi đắm chìm, lầm tưởng là thật.

“Gá thân mộng, dạo cảnh mộng” – chúng ta sinh ra trong cõi đời này, mượn tạm một thân xác để rong chơi giữa trần gian. Nhưng cảnh đời cũng chỉ là mộng, những gì ta thấy, ta nắm giữ, tưởng chừng bền vững, thực ra chỉ là ảo ảnh. Đó có thể là danh vọng, tiền tài, tình cảm – tất cả đều mong manh, vô thường.

“Mộng tan rồi, cười vỡ mộng” – khi mộng tan, khi ta nhận ra tất cả những gì mình bám víu đều không có thật, ta không khóc than, không tiếc nuối, mà cười, vì đã thấu hiểu bản chất của cuộc đời. Đó là nụ cười của người tỉnh thức, nụ cười của một thiền nhân đã nhìn thấy sự thật sau lớp màn hư ảo.

“Ghi lời mộng, nhắn khách mộng” – Thiền sư không giữ sự giác ngộ ấy cho riêng mình, mà gửi gắm lại cho những ai còn đang trôi lăn trong giấc mộng nhân gian. Ngài muốn nhắn nhủ rằng: cuộc đời này chỉ là một giấc chiêm bao, biết vậy thì đừng để bị cuốn vào khổ đau, tranh đoạt.

“Biết được mộng, tỉnh cơn mộng” – đó là điểm đến cuối cùng của hành trình. Người giác ngộ không còn bị cuốn theo những hư ảo phù du, mà sống với sự thanh thản, an nhiên.

Bài thơ là một hồi chuông thức tỉnh, một ngọn đèn soi sáng cho những ai đang mê lạc giữa chốn nhân gian huyễn hoặc. Khi ta nhận ra rằng mọi điều đều là mộng, ta sẽ thôi khổ đau, thôi sân hận, thôi vướng mắc. Và khi ấy, ta mới thực sự tỉnh giấc để sống một đời an lạc.

*

Thiền sư Thích Thanh Từ – Người phục hưng Thiền phái Trúc Lâm

Thiền sư Thích Thanh Từ (1924) là bậc cao tăng có công lớn trong việc khôi phục và phát triển Thiền phái Trúc Lâm – dòng thiền thuần Việt do Phật hoàng Trần Nhân Tông sáng lập. Xuất thân từ Tiền Giang, ngài xuất gia với tâm nguyện tìm cầu chân lý, sau đó dấn thân vào con đường hoằng pháp, giảng dạy và viết sách về Thiền tông.

Ngài đề cao việc quay về tự tâm, buông xả vọng tưởng để đạt giải thoát ngay trong đời sống. Hệ thống thiền viện do ngài sáng lập, tiêu biểu là Thiền viện Trúc Lâm Đà Lạt, đã trở thành nơi hướng đạo cho nhiều thế hệ Phật tử. Với tư tưởng giản dị, thực tiễn, ngài giúp người học ứng dụng thiền vào đời thường, tìm được sự an nhiên giữa cuộc sống.

Di sản thiền học mà ngài để lại không chỉ làm sống dậy tinh thần Trúc Lâm mà còn mở ra con đường tỉnh thức cho những ai tìm cầu sự bình an đích thực.

Viên Ngọc Quý