Quán cà phê mặt trời
Hoàng Nhuận Cầm
Với bàn tay còn lấm bụi than,
Anh dắt em vào quán Mặt Trời,
Có lẽ cà phê pha quá ngọt,
Cốc thuỷ tinh trần tục nắng thiên đường.
Hai chiếc thìa trong hai chiếc cốc con,
Lặng lẽ khuấy lên một điều rât lớn
Cuộc đuổi bắt không có ai chạy trốn
Anh phập phồng bình thản đến vu vơ.
Có chút gì linh diệu giống như thơ
Lại phảng phất như phù dung mới nở
Điều bí mật anh sẵn sàng tiêt lộ
Mà mặt trời cố chấp vẫn chưa tin.
Mà mặt trời cố chấp – Nếu như em…
Mà mặt trời cố chấp – Nếu như anh…
Nếu mặt trời cố chấp sẽ cô đơn!
(Nguồn: Hò hẹn mãi cuối cùng em cũng đến, Hoàng Nhuận Cầm, NXB Hội nhà văn, 2007)
*
“Quán Cà Phê Mặt Trời”: Lời Thì Thầm Giữa Đôi Tim và Ánh Sáng
Trong không gian thơ Hoàng Nhuận Cầm, “Quán Cà Phê Mặt Trời” hiện lên như một khúc nhạc nhẹ nhàng, phảng phất những rung động tinh tế của tình yêu và sự đối thoại sâu thẳm giữa con người với thiên nhiên. Bài thơ là sự hòa quyện giữa thực tại đời thường và những tầng ý nghĩa lãng mạn, đưa ta đến một miền xúc cảm đầy mơ mộng và chiêm nghiệm.
Không gian quán cà phê – một thực tại đầy thơ mộng
Bài thơ bắt đầu bằng hình ảnh đời thường:
“Với bàn tay còn lấm bụi than,
Anh dắt em vào quán Mặt Trời”
Hình ảnh đôi bàn tay lấm bụi gợi lên sự chân chất, giản dị của cuộc sống lao động. Nhưng chính trong sự giản dị ấy, một không gian đặc biệt mở ra – quán cà phê mang tên “Mặt Trời”. Đây không chỉ là một quán cà phê đơn thuần, mà là một nơi chan chứa ánh sáng, tình yêu và những bí mật của trái tim.
Cốc cà phê, ánh nắng và thìa bạc trong thơ Hoàng Nhuận Cầm dường như mang một linh hồn riêng:
“Hai chiếc thìa trong hai chiếc cốc con,
Lặng lẽ khuấy lên một điều rất lớn”
Hành động “khuấy lên” không chỉ là một cử chỉ thường nhật, mà còn là ẩn dụ cho những cảm xúc dâng trào, những điều lớn lao đang hình thành giữa đôi tim.
Tình yêu – sự giao thoa giữa điều giản dị và thiêng liêng
“Có chút gì linh diệu giống như thơ
Lại phảng phất như phù dung mới nở”
Tình yêu trong bài thơ vừa mang vẻ đẹp mong manh của hoa phù dung, vừa ẩn chứa sự thần diệu, thiêng liêng như một bài thơ bất tận. Tình yêu ấy không cần phải khoa trương, chỉ cần những khoảnh khắc giản dị bên nhau cũng đủ để trái tim rung động.
Mặt trời – biểu tượng của sự cố chấp và cô đơn
Điểm nhấn đặc biệt của bài thơ nằm ở hình ảnh mặt trời:
“Mà mặt trời cố chấp – Nếu như em…
Mà mặt trời cố chấp – Nếu như anh…
Nếu mặt trời cố chấp sẽ cô đơn!”
Mặt trời ở đây vừa là biểu tượng của ánh sáng, sự sống, vừa là ẩn dụ cho tính cách cố chấp, kiêu hãnh của con người. Tình yêu không thể tồn tại nếu trái tim khép kín, nếu mỗi người chỉ bám víu vào sự cố chấp của riêng mình. Lời cảnh báo “Nếu mặt trời cố chấp sẽ cô đơn!” chính là lời nhắn nhủ rằng tình yêu đích thực đòi hỏi sự sẻ chia, cảm thông và mở lòng.
Thông điệp của bài thơ
Qua “Quán Cà Phê Mặt Trời”, Hoàng Nhuận Cầm đã vẽ nên một bức tranh tình yêu tinh tế, nơi những khoảnh khắc bình dị lại chứa đựng những điều vĩ đại. Bài thơ không chỉ nói về tình yêu đôi lứa, mà còn là lời nhắc nhở mỗi người hãy biết lắng nghe trái tim mình, biết chia sẻ và thấu hiểu để tránh rơi vào sự cô đơn như mặt trời “cố chấp”.
Cảm nhận riêng về bài thơ
Đọc bài thơ, ta cảm nhận được sự giao thoa giữa thực tại và mộng mơ, giữa tình yêu và sự chiêm nghiệm. Tình yêu trong “Quán Cà Phê Mặt Trời” không ồn ào, không khoa trương, mà hiện lên từ những điều giản dị, đời thường.
Bài thơ như một lời nhắn nhủ dịu dàng rằng tình yêu không phải là sự chiếm hữu, mà là sự sẻ chia và đồng điệu. Nó khơi dậy trong ta niềm tin rằng, dù cuộc sống có lấm bụi than, thì ánh sáng của tình yêu và hy vọng vẫn luôn hiện hữu, như mặt trời mãi soi rọi giữa cuộc đời.
“Quán Cà Phê Mặt Trời” không chỉ là nơi để thưởng thức một cốc cà phê, mà còn là nơi để trái tim thổn thức, để những điều rất lớn lao của tình yêu được lặng lẽ khuấy lên trong ánh sáng của niềm tin và sự sẻ chia.
*
Hoàng Nhuận Cầm – Người Lưu Giữ Hồn Thơ Tuổi Trẻ
Hoàng Nhuận Cầm, sinh ngày 7 tháng 2 năm 1952 tại Hà Nội, là một trong những nhà thơ hiện đại nổi bật của Việt Nam. Ông không chỉ là một người sáng tạo với những vần thơ gắn bó với tuổi trẻ, tình yêu, và ký ức chiến tranh, mà còn là một nghệ sĩ đa tài trong lĩnh vực điện ảnh, kịch bản phim và diễn xuất.
Tiểu sử và hành trình sáng tác
Hoàng Nhuận Cầm là con trai đầu lòng của nhạc sĩ nổi tiếng Hoàng Giác. Ông bắt đầu hành trình văn chương tại Khoa Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội. Năm 1971, giữa lúc đất nước chìm trong khói lửa chiến tranh, ông gác lại việc học để nhập ngũ, chiến đấu trong Sư đoàn 325B trên mặt trận Quảng Trị. Những năm tháng ở chiến trường không chỉ là thử thách mà còn là nguồn cảm hứng cho những vần thơ của ông sau này.
Sau khi đất nước hòa bình, Hoàng Nhuận Cầm trở lại giảng đường, hoàn thành chương trình đại học và bắt đầu sự nghiệp tại Hãng Phim truyện Việt Nam. Ông từng có thời gian làm việc tại Đài Truyền hình Việt Nam trước khi quay lại Hãng Phim truyện và sau đó cùng vợ lập hãng phim tư nhân Điệp Vân.
Thơ Hoàng Nhuận Cầm – Tiếng lòng của tuổi trẻ
Những bài thơ của Hoàng Nhuận Cầm thường mang đậm hơi thở của tình yêu, tuổi trẻ và kỷ niệm. Với phong cách trẻ trung, sôi nổi nhưng không kém phần sâu sắc, ông nhanh chóng chiếm được tình cảm của độc giả, đặc biệt là học sinh, sinh viên. Những tác phẩm như Chiếc lá buổi đầu tiên, Hò hẹn mãi cuối cùng em cũng đến, và Viên xúc xắc mùa thu không chỉ là những bài thơ mà còn là những khúc ca về thời thanh xuân.
Năm 1972-1973, ông đoạt giải nhất cuộc thi thơ Báo Văn nghệ, đánh dấu bước ngoặt trong sự nghiệp văn chương. Năm 1993, tập thơ Xúc xắc mùa thu của ông được trao Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam, khẳng định tài năng và vị thế của ông trong nền thơ hiện đại.
Hoàng Nhuận Cầm – Người nghệ sĩ đa tài
Không chỉ thành công với thơ, Hoàng Nhuận Cầm còn ghi dấu ấn trong lĩnh vực điện ảnh. Ông là tác giả của nhiều kịch bản phim nổi tiếng như Đêm hội Long Trì (1989), Hà Nội mùa Đông năm 46 (1997), và Mùi cỏ cháy (2012). Những bộ phim này không chỉ thể hiện tài năng biên kịch của ông mà còn góp phần tái hiện những lát cắt sống động về lịch sử và con người Việt Nam.
Bên cạnh đó, ông còn tham gia diễn xuất trong các chương trình và bộ phim, nổi bật nhất là nhân vật “Bác sĩ Hoa Súng” trong Gặp nhau cuối tuần và vai nhà thơ trong phim Số đỏ.
Di sản để lại
Hoàng Nhuận Cầm qua đời ngày 20 tháng 4 năm 2021 tại Hà Nội, không lâu sau sinh nhật lần thứ 69. Sự ra đi của ông để lại niềm tiếc thương lớn trong lòng người yêu thơ và nghệ thuật.
Dẫu đã khuất, nhưng những vần thơ, kịch bản phim và vai diễn của ông vẫn sống mãi, như một lời nhắc nhở về một người nghệ sĩ đã dành trọn đời mình để cống hiến cho văn hóa và nghệ thuật Việt Nam. Những tác phẩm của ông không chỉ là kỷ niệm mà còn là ngọn lửa truyền cảm hứng cho các thế hệ sau, khẳng định giá trị của tuổi trẻ, tình yêu và lòng yêu nước.
Hoàng Nhuận Cầm – một nhà thơ, nhà biên kịch, và người kể chuyện đầy tâm huyết – sẽ mãi là biểu tượng của một tâm hồn yêu đời và yêu nghệ thuật không ngừng nghỉ.
Viên Ngọc Quý.
