Mưa
Lưu Quang Vũ
Em đứng bên anh nồng nàn mùa hạ
Chưa kịp lời tình tự
Trời đã òa cơn mưa
Vườn run lên trong nước mắt trẻ thơ.
Mắt em ướt nhòa sung sướng
Nước rửa sạch bụi đường trên trán
Tóc hóa thành dòng suối màu đen
Những chậu thau đồng lanh canh dưới hiên
Những mái tôn ào ào nước dội
Trẻ hò reo, xe bóp còi inh ỏi
Đường thành sông nước xiết trôi băng
Những cánh hoa kim phượng như những chiếc thuyền vàng.
Chở niềm vui đơn sơ, kỳ lạ
Mưa rộng dài xóa những nỗi lo riêng
– Thôi anh đừng nói với em anh đừng nói với em
Về hạnh phúc khó khăn về đường dài xa ngái
Đừng dò hỏi tương lai đừng đắn đo e ngại
Đừng thổ lộ yêu thương đừng nhắc chuyện xa xưa
Anh hãy nghe tiếng mưa tiếng mưa tiếng mưa
Trên những cánh đồng đất nâu tơi tả
Ướt đẫm cả tiếng cười ướt đẫm cả lưỡi cày cả hạt ngô mầm mạ…
Các tường nhà trong một sắc áo chung
Chùm vải sẽ sai quả mận sẽ hồng
Cửa kính ướt sẽ thành gương trong trẻo
Tất cả sẽ giản đơn, chân thành, dễ hiểu
Trên đất đai từng đau khổ của ta
Em đưa tay hứng những hàng mưa
Bàn tay như đài hoa như búp lá
– Thôi anh đừng nhìn em đừng nhìn em nữa
Em hiểu điều gì đã gắn bó đôi ta
Em hiểu điều gì… Ôi tiếng mưa tiếng mưa.
*
“Mưa – Giai Điệu Của Tình Yêu Và Hy Vọng”
Bài thơ “Mưa” của Lưu Quang Vũ là một khúc nhạc ngọt ngào của tình yêu, nhưng cũng là một bản hòa ca đầy cảm xúc về cuộc sống, về những khát khao, về những hy vọng, và đôi khi là sự bất lực trước những biến cố của cuộc đời. Mưa không chỉ là hiện tượng tự nhiên, mà trong thơ của Lưu Quang Vũ, mưa trở thành biểu tượng của những cảm xúc mãnh liệt, của niềm vui, nỗi buồn, và cả sự xoa dịu tâm hồn.
Mưa – Biểu Tượng Của Sự Thăng Hoa Cảm Xúc
Mở đầu bài thơ, tác giả đã khéo léo đưa người đọc vào một không gian mùa hạ đầy sức sống, nơi mà những cơn mưa bất chợt đến, mang theo những cảm xúc dạt dào. “Em đứng bên anh nồng nàn mùa hạ / Chưa kịp lời tình tự / Trời đã òa cơn mưa.” Hình ảnh đôi tình nhân đứng bên nhau trong mùa hè, chưa kịp nói những lời yêu thương, thì mưa đã ùa đến, không chỉ là một sự kiện thời tiết mà còn là một sự ngắt quãng, một điểm nhấn trong mối quan hệ, khiến tình cảm càng thêm mãnh liệt.
Những dòng thơ tiếp theo đã tạo ra một không khí đầy nhộn nhịp, vui tươi: “Vườn run lên trong nước mắt trẻ thơ. / Mắt em ướt nhòa sung sướng…” Mưa như một chất xúc tác làm dịu đi những u uất trong lòng, rửa sạch bụi bặm của cuộc sống, khiến cho những niềm vui đơn sơ bừng lên như những cánh hoa kim phượng vàng rực rỡ. Mưa làm sống lại mọi thứ, từ những vật dụng quen thuộc như chậu thau đồng, mái tôn, đến những âm thanh sôi động của cuộc sống như tiếng còi xe, tiếng trẻ hò reo.
Mưa – Là Cảm Xúc Đầy Tình Tự, Là Sự Dâng Hiến
Tình yêu trong “Mưa” là một tình yêu sâu sắc, chân thành và giản dị, nhưng cũng đầy mộng mơ và khát vọng. Câu thơ “Thôi anh đừng nói với em anh đừng nói với em / Về hạnh phúc khó khăn về đường dài xa ngái” là lời yêu thương không nói ra nhưng đầy chất chứa sự quan tâm, sự lo lắng cho nhau. Người con gái yêu cầu chàng trai không phải băn khoăn, không cần phải lo lắng về tương lai hay những khó khăn, vì trong khoảnh khắc này, chỉ có tình yêu và mưa là đủ.
Mưa trong bài thơ này không chỉ là hiện tượng tự nhiên, mà còn là một sự gắn kết thiêng liêng, là tiếng nói của trái tim, là một sự dâng hiến không lời. “Em đưa tay hứng những hàng mưa / Bàn tay như đài hoa như búp lá.” Câu thơ này như một hình ảnh của sự tiếp nhận, sự trao đi tình cảm và tình yêu một cách tự nhiên và thuần khiết. Mưa như là một món quà từ trời, và người con gái đã sẵn sàng đón nhận nó, cũng như đón nhận tình yêu từ chàng trai.
Mưa – Một Cách Nhìn Mới Về Cuộc Sống Và Tình Yêu
Điều đặc biệt trong bài thơ này là thông điệp về cuộc sống. Mưa không chỉ là dấu hiệu của sự thay đổi thời tiết mà còn là biểu tượng của sự chữa lành, của sự thanh lọc. Trong khi thế giới bên ngoài có thể ồn ào, có thể phức tạp, thì mưa là sự giản đơn, là sự trở về với bản thể. Tác giả viết: “Tất cả sẽ giản đơn, chân thành, dễ hiểu / Trên đất đai từng đau khổ của ta.” Đây là một lời nhắc nhở về sự quan trọng của những giá trị giản đơn trong cuộc sống – những giá trị tình yêu, sự hy sinh và sự chia sẻ, mà đôi khi chúng ta quên lãng trong guồng quay bộn bề.
Mưa không chỉ là một yếu tố thiên nhiên, mà còn là một phần không thể thiếu trong mối quan hệ giữa con người với nhau. Mưa làm cho tất cả trở nên trong sáng và mộc mạc. “Cửa kính ướt sẽ thành gương trong trẻo,” với hình ảnh cửa kính được mưa làm sạch, là một cách nhìn lại bản thân và cuộc sống trong sáng hơn, không còn những vướng bận.
Lời Kết: Mưa – Khúc Ca Của Tình Yêu Và Hy Vọng
“Mưa” của Lưu Quang Vũ là một bài thơ đầy chất thơ, mang đến cho người đọc những cảm xúc sâu lắng và chân thành. Mưa không chỉ là yếu tố thiên nhiên, mà còn là biểu tượng của tình yêu trong sáng, của sự hy vọng và sự giải thoát khỏi những lo toan cuộc sống. Dưới những giọt mưa, tình yêu không còn là những lời hứa hẹn khó khăn, mà là những cảm xúc chân thành, giản dị và đầy đắm say.
Mưa trong bài thơ không chỉ xóa sạch những nỗi lo âu, mà còn làm cho mọi thứ trở nên rõ ràng, chân thành và đẹp đẽ. Mỗi giọt mưa là một lời thì thầm của tình yêu, là một lời động viên, an ủi, như một khúc ca nhẹ nhàng mà đầy ý nghĩa trong mối quan hệ giữa hai con người yêu nhau.
*
Lưu Quang Vũ – Tài Năng Kiệt Xuất của Văn Học và Sân Khấu Việt Nam
Lưu Quang Vũ (17/4/1948 – 29/8/1988) là một trong những tên tuổi lớn của văn học, sân khấu và thi ca Việt Nam. Cuộc đời ông tuy ngắn ngủi nhưng những đóng góp của ông cho nghệ thuật nước nhà đã để lại dấu ấn sâu đậm, trở thành tượng đài bất hủ trong lòng người yêu văn chương và sân khấu.
Tiểu sử và hành trình nghệ thuật
Lưu Quang Vũ sinh tại xã Thiệu Cơ, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ, nhưng quê gốc ở quận Hải Châu, Đà Nẵng. Ông là con trai nhà viết kịch Lưu Quang Thuận và bà Vũ Thị Khánh. Từ nhỏ, thiên hướng nghệ thuật của Lưu Quang Vũ đã sớm bộc lộ. Tuổi thơ gắn bó với vùng quê trung du Bắc Bộ đã trở thành nguồn cảm hứng sâu sắc trong nhiều sáng tác của ông sau này.
Ông gia nhập quân ngũ năm 1965 và trong thời gian này, thơ ca của ông bắt đầu nở rộ. Sau khi xuất ngũ, ông trải qua nhiều công việc khác nhau để mưu sinh trước khi thực sự tỏa sáng với vai trò nhà soạn kịch. Giai đoạn từ 1978 đến 1988 là thời kỳ đỉnh cao sự nghiệp của ông, khi ông sáng tác hàng loạt vở kịch để đời, góp phần làm rạng danh sân khấu Việt Nam thời kỳ đổi mới.
Những tác phẩm nổi bật
Dù chỉ sống 40 năm, Lưu Quang Vũ đã để lại một di sản đồ sộ với gần 50 vở kịch, hàng trăm bài thơ, truyện ngắn và các tác phẩm chèo. Những vở kịch như Hồn Trương Ba da hàng thịt, Lời thề thứ 9, Bệnh sĩ, Khoảnh khắc và vô tận, và Tôi và chúng ta đã làm sôi động sân khấu Việt Nam trong thập niên 80.
Thơ của Lưu Quang Vũ không chỉ giàu cảm xúc mà còn ẩn chứa những trăn trở sâu sắc về cuộc sống và tình yêu. Các tác phẩm như Và anh tồn tại, Tiếng Việt, và Bầy ong trong đêm sâu đã chiếm trọn trái tim của nhiều thế hệ bạn đọc.
Phong cách nghệ thuật
Tác phẩm của Lưu Quang Vũ nổi bật bởi tính hiện thực và chiều sâu nhân văn. Ông viết bằng cả trái tim, khắc họa chân thực những vấn đề xã hội, những khát vọng, và mâu thuẫn của con người. Thơ ca và kịch của ông là sự kết hợp hài hòa giữa trí tuệ, cảm xúc, và sự sáng tạo độc đáo, để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng công chúng.
Bi kịch và sự ra đi
Năm 1988, giữa lúc tài năng đang ở độ chín, Lưu Quang Vũ qua đời trong một tai nạn giao thông thảm khốc cùng vợ, nhà thơ Xuân Quỳnh, và con trai Lưu Quỳnh Thơ. Sự ra đi đột ngột của ông là mất mát to lớn cho nền nghệ thuật Việt Nam, để lại niềm tiếc thương vô hạn trong lòng công chúng.
Di sản và vinh danh
Dù cuộc đời ngắn ngủi, Lưu Quang Vũ đã tạo nên một di sản nghệ thuật vĩ đại. Năm 2000, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. Những tác phẩm của ông vẫn tiếp tục được yêu mến, biểu diễn và nghiên cứu, minh chứng cho sức sống mãnh liệt của một tài năng hiếm có.
Lưu Quang Vũ – Tượng đài bất hủ
Lưu Quang Vũ không chỉ là một nhà văn, nhà thơ, nhà soạn kịch xuất sắc mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo và cống hiến không ngừng nghỉ. Cuộc đời và sự nghiệp của ông mãi là nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ nghệ sĩ và những người yêu văn học Việt Nam.
Viên Ngọc Quý.