Bảng vàng hoa tím
Vũ Hoàng Chương
xa tặng KIỀU THU
Hà Nội xưa đưa nàng đi thi
Có chàng thư sinh tình rất si
Cài hoa lên tóc còn buông xoã
Chàng nhủ người yêu: Chớ sợ gì!
Hoa này, anh đã mất nhiều công
Chọn ở Hàng Bài, em biết không?
Đề khó đến đâu hoa cũng thuộc
Rắc hoa đầy giấy góp là xong!…
Nàng vui như Tết, vào sân trường
Hi vọng bay theo lòng ngát hương
Chàng đợi nàng trong rừng Bách thảo
Như trong huyền thoại của Đông phương
Đưa nhau ríu rít đón nhau về
Ngày lại ngày… cho tình càng mê
Bài Sử Địa hay bài Vạn Vật
Cũng đều tươi nét hoa “Pensée”!
Đường lên Hàng Quạt gió say reo
Cửa Bắc giờ đây bảng sắp treo
Dựa sát vai chàng, hơi thở gấp
Ôi, nàng cảm động biết bao nhiêu!
Người đi xem bảng mới lơ thơ
Nắng sớm đùa trên cỏ nhởn nhơ
Chàng dỗ dành: Em đừng nghĩ quẩn
Yêu nhau, thi có trượt bao giờ!
Kia rồi: Hương phấn đã truyền tin!
Đôi lứa mừng, quên cả giữ gìn
Tay khoác tay nhau làm cánh bướm
Song song, lìa sóng cỏ, bay lên
Chợt nghe thiên hạ bảo thầm nhau:
Người đẹp Hàng Gai lại đỗ đầu!
Chàng ghé bên tai nàng, giễu cợt:
Áo hồng như thế áo cô dâu!
Nàng xem hoa nở đúng tên nàng
Rồi mỉm cười: Thôi, kệ bảng vàng!
Anh hãy cắt bài thơ áo tím
Cho em mặc nhé! Rất thời trang!
Saigon, 12-6-1967
*
Bảng Vàng Hoa Tím: Một Bản Tình Ca Đắm Say Của Tuổi Trẻ Và Khát Khao Tình Yêu
Bài thơ “Bảng vàng hoa tím” của nhà thơ Vũ Hoàng Chương là một bản tình ca nhẹ nhàng, lãng mạn nhưng cũng đầy sự khát khao và những ký ức tuổi trẻ. Với những hình ảnh quen thuộc của Hà Nội xưa, của học trò, của những buổi thi cử, và của tình yêu trong sáng, bài thơ khắc họa một câu chuyện tình cảm, giản dị mà sâu sắc, nơi tình yêu và học vấn được kết hợp một cách tinh tế. Không chỉ là những lời yêu thương, bài thơ còn là một lời nhắc nhở về những giá trị đáng quý của tuổi trẻ, tình yêu và sự giản dị.
Khúc Dạo Đầu: Tình Yêu Và Hy Vọng
Mở đầu bài thơ, hình ảnh Hà Nội xưa hiện lên qua những chi tiết đậm chất thơ, như “Hà Nội xưa đưa nàng đi thi” hay “Chàng nhủ người yêu: Chớ sợ gì!”. Đó là một thời kỳ thanh xuân, nơi mọi người còn đầy ắp hy vọng, mơ ước về những điều tốt đẹp và tràn đầy sức sống. Chàng trai trong bài thơ không chỉ yêu nàng bằng trái tim nồng nàn mà còn dành tặng nàng một bông hoa đặc biệt, được lựa chọn cẩn thận ở “Hàng Bài”, một địa chỉ quen thuộc của thủ đô, để gửi gắm tình cảm và mong muốn sẽ cùng nhau vượt qua mọi khó khăn.
“Hoa này, anh đã mất nhiều công” là một câu nói chứa đựng sự chăm sóc, sự nâng niu của chàng trai đối với nàng. Hoa trong bài thơ không chỉ là một món quà đơn giản mà là biểu tượng của tình yêu, của sự quan tâm, và của những kỳ vọng đẹp đẽ vào tương lai. Tình yêu giữa họ không chỉ là sự giao thoa giữa hai trái tim, mà còn là một sự đồng hành, cùng nhau chinh phục những mục tiêu, những khó khăn trong cuộc sống.
Hành Trình Tình Yêu: Vượt Qua Thử Thách Và Hy Vọng
Bài thơ tiếp tục với những hình ảnh đầy thơ mộng về hành trình tình yêu của đôi bạn trẻ. Họ cùng nhau đi qua những ngày tháng học trò, cùng nhau trải qua những kỳ thi đầy căng thẳng nhưng cũng đầy niềm vui và hy vọng. Câu thơ “Bài Sử Địa hay bài Vạn Vật / Cũng đều tươi nét hoa ‘Pensée'” không chỉ là sự ví von giữa tình yêu và học tập, mà còn là sự khẳng định rằng tình yêu có thể làm cho mọi thứ trở nên tươi sáng hơn. Hoa Pensée, một loại hoa biểu trưng cho sự nhớ nhung và thủy chung, trở thành hình ảnh của tình yêu giữa họ – một tình yêu vĩnh cửu, không ngừng tươi mới, dù có phải đối mặt với bao thử thách.
Tình yêu giữa đôi lứa này không chỉ là những lời thề hứa, mà còn là những hành động nhỏ bé, những khoảnh khắc chia sẻ với nhau. “Đưa nhau ríu rít đón nhau về / Ngày lại ngày… cho tình càng mê” là những lời thể hiện sự gắn bó, sự đồng hành qua từng chặng đường đời. Trong đó, học hành cũng không phải là một gánh nặng, mà là một phần của cuộc sống mà đôi bạn trẻ cùng nhau vượt qua, cùng nhau nở hoa, cùng nhau thăng hoa trong tình yêu và tri thức.
Bảng Vàng Hoa Tím: Niềm Vui Và Cảm Xúc Của Thành Công
Nhưng rồi, cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng. Khi đôi bạn trẻ đến với “bảng vàng”, khoảnh khắc chờ đợi ấy trở thành một cuộc đối diện với những giọt mồ hôi, với những niềm vui nhưng cũng có phần xót xa. Dù có những khoảnh khắc vui mừng khi nàng đỗ đạt, khi mọi nỗ lực được đền đáp, nhưng cũng không thiếu sự giễu cợt, những lời nói nhỏ nhẹ từ thiên hạ. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn hết là họ vẫn vững vàng bên nhau, vẫn giữ được niềm tin vào tình yêu và những gì mà họ đã cùng nhau xây dựng.
Khi nàng nhìn thấy “hoa nở đúng tên nàng”, nàng mỉm cười và nhẹ nhàng nói: “Thôi, kệ bảng vàng!” Những lời nói này như một minh chứng cho sự giản dị của tình yêu, khi mà đôi lứa không cần phải quá chú trọng vào những thành tích, những bằng cấp hay những lời ca tụng. Họ chỉ cần có nhau, chỉ cần những khoảnh khắc bình dị bên nhau là đủ. Và qua đó, bài thơ muốn nhắc nhở chúng ta về giá trị của tình yêu, rằng đôi khi những gì quan trọng nhất trong cuộc sống không phải là sự thành công hay danh vọng, mà là những cảm xúc chân thật, những ký ức đẹp mà ta tạo ra cùng nhau.
Thông Điệp Tình Yêu Và Hạnh Phúc
“Bảng vàng hoa tím” của Vũ Hoàng Chương là một bài thơ mang đậm tính lãng mạn và sâu sắc. Nó không chỉ kể về một câu chuyện tình yêu đẹp giữa đôi bạn trẻ mà còn gửi gắm một thông điệp về sự giản dị, sự chân thành trong tình yêu. Qua hình ảnh của hoa, của bảng vàng, của những buổi thi cử, tác giả muốn nhắc nhở rằng trong cuộc sống, hạnh phúc không phải lúc nào cũng đến từ danh vọng hay sự thành công, mà là từ những khoảnh khắc bình dị, từ những tình cảm chân thành, và từ sự đồng hành cùng nhau vượt qua khó khăn.
Tình yêu trong bài thơ của Vũ Hoàng Chương là một tình yêu tựa như hoa tím, nhẹ nhàng nhưng đầy sự kiên định. Nó không cần phải khoa trương, không cần phải chứng minh, mà chỉ cần có sự chân thành và lòng yêu thương là đủ. Cũng như nàng, khi nhìn thấy hoa “Pensée” – một loài hoa của sự nhớ nhung – nàng nhận ra rằng tình yêu không phải là những thứ phù phiếm, mà là sự cảm nhận trong từng khoảnh khắc, trong mỗi bước đi cùng nhau.
Chúng ta, dù ở trong hoàn cảnh nào, đều có thể tìm thấy hạnh phúc trong tình yêu giản dị và chân thành, giống như những người trẻ trong bài thơ, nơi tình yêu luôn là niềm tin và động lực để sống một cuộc đời đầy ắp những khoảnh khắc đáng nhớ.
*
Vũ Hoàng Chương: Thi Bá của nền thi ca Việt Nam
Vũ Hoàng Chương (1915–1976), một nhà thơ lớn của Việt Nam, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong văn học nước nhà qua những tác phẩm giàu cảm xúc và giá trị nghệ thuật. Sinh tại Nam Định, quê gốc ở làng Phù Ủng, tỉnh Hưng Yên, ông được mệnh danh là “Thi bá” Việt Nam, với phong cách thơ trang nhã, thấm đượm dư vị hoài cổ và đậm sắc thái phương Đông.
Hành trình cuộc đời và sự nghiệp
Từ nhỏ, Vũ Hoàng Chương đã được học chữ Hán tại nhà, sau đó học tiểu học tại Nam Định và trung học tại trường Albert Sarraut, Hà Nội. Năm 1937, ông đỗ Tú tài, nhưng hành trình học vấn của ông không dừng lại ở đó. Ông từng theo học Luật, rồi Cử nhân Toán, nhưng đều bỏ dở để đi làm và theo đuổi nghệ thuật.
Trong giai đoạn từ thập niên 1940, Vũ Hoàng Chương không ngừng sáng tác và hoạt động nghệ thuật. Ông cùng các văn nghệ sĩ nổi tiếng như Chu Ngọc, Nguyễn Bính thành lập Ban kịch Hà Nội, trình diễn các vở kịch thơ như Vân muội. Sau Cách mạng Tháng Tám, ông tiếp tục sáng tác và dạy học, đặc biệt gắn bó với Sài Gòn từ năm 1954.
Với tài năng vượt bậc, ông đã giành nhiều giải thưởng lớn, tiêu biểu là “Giải Văn học Nghệ thuật Toàn quốc” năm 1959 với tập thơ Hoa đăng. Ông cũng đại diện Việt Nam tham dự nhiều hội nghị thi ca quốc tế, góp phần đưa thơ ca Việt Nam đến gần hơn với thế giới.
Năm 1972, Vũ Hoàng Chương được đề cử Giải Nobel Văn học. Dù không đoạt giải, việc ông xuất hiện trong danh sách đề cử cũng là niềm tự hào lớn cho văn học Việt Nam.
Di sản văn học
Vũ Hoàng Chương để lại cho đời nhiều tác phẩm xuất sắc, gồm cả thơ và kịch thơ. Những tập thơ như Thơ say (1940), Mây (1943), Hoa đăng (1959), hay Lửa từ bi (1963) thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật ngôn từ và cảm xúc mãnh liệt. Ông còn nổi tiếng với các vở kịch thơ như Vân muội, Trương Chi, góp phần đưa thể loại này phát triển tại Việt Nam.
Văn phong của Vũ Hoàng Chương được đánh giá là vừa sang trọng, vừa thấm đượm chất nhạc. Như nhận xét của Hoài Thanh và Hoài Chân trong Thi nhân Việt Nam: thơ ông không chỉ là sự say sưa của cá nhân, mà còn gói ghém nỗi niềm nhân sinh, với những bi kịch và ngao ngán của kiếp người.
Cuộc đời cuối cùng và dấu ấn vĩnh cửu
Cuộc đời Vũ Hoàng Chương trải qua nhiều biến cố. Sau năm 1975, ông bị bắt giam tại khám Chí Hòa và qua đời năm 1976, khép lại một hành trình đầy thăng trầm nhưng rực rỡ. Mộ phần ông hiện nằm tại nghĩa trang chùa Giác Minh, Gò Vấp, nơi lưu giữ ký ức về một thi bá lớn của Việt Nam.
Với những đóng góp vượt thời đại, Vũ Hoàng Chương không chỉ là nhà thơ, nhà văn hóa mà còn là biểu tượng cho tinh thần nghệ thuật tự do và sáng tạo của Việt Nam. Di sản của ông sẽ mãi mãi được nhớ đến như một phần không thể thiếu của nền văn học dân tộc.
Viên Ngọc Quý.