Chiếc thuyền đụng chiếc đò
Một chiếc đò sang sông. Có chiếc thuyền không có người, đâu trôi đến, đâm phải. Người lái đò tuy hẹp bụng đến đâu cũng không lấy làm giận. Giả sử trên thuyền có người ngồi, thì người lái đò tất phùng mang, trợn mắt, chu chéo, một lần không nghe tiếng, tất chu chéo đến hai lần, hai lần không nghe tiếng, tất chu chéo đến ba bốn lần, rồi đến buông lời chửi rủa thậm tệ nữa.
Một việc xảy ra cũng giống nhau, mà như lúc trước thì không giận, lúc sau lại giận là tại làm sao?
– Tại lúc trước chiếc thuyền không có người mà lúc sau chiếc thuyền có người.
Người ta mà cứ thản nhiên không có chút tư ý gì thì ở đời còn có ai hại mình nữa.
Trang Tử
(Theo “Cổ học tinh hoa” – Nguyễn Văn Ngọc và Trần Lê Nhân)
*
Lời bình:
Giận hay không là do tâm mình. Khi chiếc thuyền không có người, người lái đò chẳng bực tức. Nhưng khi biết có người, lòng liền nổi sân. Sự việc không đổi, chỉ tâm đổi mà thôi. Nếu có thể buông bỏ tư tâm, sống an nhiên tự tại, thì còn ai làm ta phiền muộn?
Viên Ngọc Quý.
