Áo lụa
Ngừng viết, nhìn lên: Mắt rạng ngời
Lắng nghe nhè nhẹ bước chân ai.
Đôi tà áo lụa bay trong nắng
Tha thướt mình tơ lướt cửa ngoài.
Em đẹp làm sao! Vóc dáng thon,
Đôi vai thuôn mịn, cánh tay tròn.
Lưng mềm não nuột đường tơ óng,
Uyển chuyển ngồi, đi, dáng trẻ son.
Ai dệt nên tơ lụa nõn nà,
Nhẹ nhàng, êm dịu, mát như da.
Ai khâu chiếc áo vừa xinh quá
Phô hết đường cong vóc ngọc ngà.
Ta nhớ chiều kia dưới nắng trăng
Cúi dâng tà áo nhẹ tay cầm
Mơ màng ngỡ nắm tơ trăng biếc,
Áo lụa ngời trăng đẹp mỹ nhân.
Áo lụa còn đây, người ở đâu?
Buồn thương vuốt lại nếp tơ nhầu.
Chút thừa hương phấn còn lưu luyến,
Gợi mãi tình xưa để nhớ nhau!
Tìm mãi trong tơ vóc dáng thon
Đôi tay thuôn mịn, cánh tay tròn
Lưng mềm não nuột đường tơ óng…
Ngắn ngủi duyên hờ… vạt áo con!
*
Áo Lụa – Vạt Tơ Vương Vấn Một Mối Tình
Có những bài thơ không chỉ dệt bằng ngôn từ, mà còn được kết tinh từ những xúc cảm tinh tế và sâu lắng. “Áo lụa” của Bàng Bá Lân là một bài thơ như thế một khúc hoài niệm dịu dàng nhưng da diết về tình yêu, về vẻ đẹp thanh xuân, và cả sự mong manh của những điều từng là vĩnh cửu trong khoảnh khắc.
Bài thơ mở ra bằng hình ảnh một người lặng nhìn, trầm ngâm trước bóng dáng quen thuộc:
Ngừng viết, nhìn lên: Mắt rạng ngời
Lắng nghe nhè nhẹ bước chân ai.
Đôi tà áo lụa bay trong nắng
Tha thướt mình tơ lướt cửa ngoài.
Một dáng hình kiều diễm bước vào trong tầm mắt, khiến người nhìn không khỏi rung động. Đó là hình ảnh người con gái với vóc dáng thanh tân, uyển chuyển trong tà áo lụa mềm mại. Nhưng có phải chỉ là chiếc áo lụa? Hay chính tâm hồn nhà thơ cũng đang phất phơ theo những vạt lụa, lặng lẽ trôi về miền thương nhớ?
Chiếc áo lụa không đơn thuần là một trang phục, mà còn là biểu tượng của sự tinh khôi, của nét đẹp vừa duyên dáng, vừa đầy mê hoặc. Nó nâng niu những đường nét thanh xuân, tôn lên từng vòng eo mềm mại, từng đôi vai mảnh dẻ. Chiếc áo ấy đã từng được chạm vào, từng được trao tay trong một buổi chiều trăng dịu nhẹ:
Ta nhớ chiều kia dưới nắng trăng
Cúi dâng tà áo nhẹ tay cầm
Mơ màng ngỡ nắm tơ trăng biếc,
Áo lụa ngời trăng đẹp mỹ nhân.
Nhưng tiếc thay, áo lụa còn đây, mà người thì đã xa. Nỗi nhớ thổn thức hòa cùng sự tiếc nuối, khi bàn tay vuốt lại nếp tơ nhầu, cố tìm kiếm chút hơi ấm, chút dư hương phai nhạt của một bóng hình chỉ còn trong ký ức:
Áo lụa còn đây, người ở đâu?
Buồn thương vuốt lại nếp tơ nhầu.
Chút thừa hương phấn còn lưu luyến,
Gợi mãi tình xưa để nhớ nhau!
Những câu thơ cuối như một tiếng thở dài, một nỗi xót xa lặng lẽ khi nhận ra rằng duyên đã ngắn, tình đã xa. Tà áo từng ôm trọn dáng hình yêu dấu giờ chỉ còn là một chứng nhân lặng lẽ của quá khứ, của một thời thanh xuân đẹp như mộng nhưng cũng mong manh như một sợi tơ trời.
Bàng Bá Lân đã tinh tế vẽ nên một bức tranh tình yêu đầy chất thơ: nhẹ nhàng mà day dứt, đơn sơ mà sâu thẳm. Bài thơ không chỉ là lời tiếc nuối cho một cuộc tình đã qua, mà còn là lời nhắn nhủ về sự mong manh của những điều đẹp đẽ trong đời. Có những khoảnh khắc tưởng chừng vĩnh cửu, nhưng rồi cũng tan theo gió. Có những bàn tay từng chạm vào nhau thật dịu dàng, rồi cũng chỉ còn lại dấu vết trong lòng vạt áo.
Chiếc áo lụa ấy vẫn còn, nhưng hình bóng người xưa đã khuất. Và trong làn tơ mỏng manh ấy, người thơ vẫn mãi đi tìm một dáng hình đã thuộc về quá vãng…
*
Bàng Bá Lân – Nhà thơ của hồn quê Việt
Bàng Bá Lân (1912–1988) là một nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại, nổi bật với những vần thơ mộc mạc, giản dị nhưng thấm đẫm tình quê hương và nhân sinh. Ông là một trong những gương mặt chủ chốt của phong trào Thơ Mới, với phong cách trữ tình, nhẹ nhàng và giàu hình ảnh.
Thơ Bàng Bá Lân phản ánh vẻ đẹp của làng quê Việt Nam, từ những buổi trưa hè, xóm chợ chiều đông đến hình ảnh mái trường làng, vườn dừa xanh mướt. Bên cạnh đó, ông còn có những vần thơ sâu sắc về tình yêu, hoài niệm và triết lý nhân sinh. Các tác phẩm tiêu biểu của ông gồm Trưa hè, Xóm chợ chiều đông, Vườn dừa, Giai nhân…
Không chỉ là nhà thơ, Bàng Bá Lân còn là nhà giáo và nhiếp ảnh gia, để lại dấu ấn sâu đậm trong văn hóa Việt Nam. Thơ ông như một bức tranh làng quê yên bình, là tiếng lòng của những tâm hồn yêu thương vẻ đẹp dung dị mà vĩnh hằng của đất nước.
Viên Ngọc Quý.
