Chuyện ở lớp
– Mẹ có biết ở lớp
Bạn Hoa không thuộc bài
Sáng nay cô giáo gọi
Đứng dậy đỏ bừng tai…
– Mẹ có biết ở lớp
Bạn Hùng cứ trêu con
Bạn Mai tay đầy mực
Còn bôi bẩn ra bàn…
Vuốt tóc con mẹ bảo:
– Mẹ chẳng nhớ nổi đâu
Nói mẹ nghe ở lớp
Con đã ngoan thế nào
*
“Chuyện ở lớp” – Tình yêu thương trong từng lời kể
Bài thơ Chuyện ở lớp của nhà thơ Tô Hà là một bức tranh hồn nhiên, trong sáng về thế giới trẻ thơ – nơi mỗi ngày đến lớp là một câu chuyện nhỏ, một nỗi niềm được mang về thủ thỉ với mẹ. Bằng những câu từ giản dị, chân thành, bài thơ gợi lên không chỉ hình ảnh lớp học thân quen mà còn chứa đựng tình cảm gia đình ấm áp, khiến người đọc bồi hồi nhớ về tuổi thơ của chính mình.
Mở đầu bài thơ là lời kể hồn nhiên của đứa trẻ về những chuyện xảy ra trong lớp học. Bé kể cho mẹ nghe về bạn Hoa bị cô giáo gọi vì không thuộc bài, về bạn Hùng hay trêu chọc, về bạn Mai vấy mực ra bàn… Những câu chuyện ấy tưởng chừng như rất nhỏ, rất đời thường, nhưng với trẻ thơ, đó là cả một thế giới. Mỗi sự việc đều gợi lên cảm xúc: lo lắng cho bạn Hoa, khó chịu vì bị trêu, bất ngờ khi thấy bàn dính đầy mực.
Nhưng điều đặc biệt nhất trong bài thơ lại nằm ở câu trả lời của người mẹ. Khi con thao thao kể về lớp học, mẹ không hỏi thêm về những lỗi lầm hay trò nghịch ngợm của bạn bè. Mẹ không trách mắng hay phán xét ai đúng, ai sai. Mẹ chỉ nhẹ nhàng vuốt tóc con và hỏi một điều giản dị:
“Mẹ chẳng nhớ nổi đâu
Nói mẹ nghe ở lớp
Con đã ngoan thế nào”
Câu thơ cuối đầy bất ngờ mà sâu sắc. Mẹ không dạy con bằng những lời giáo huấn cứng nhắc, không nhắc nhở con phải đánh giá bạn bè, mà hướng con nhìn lại chính mình. Mẹ muốn con hiểu rằng điều quan trọng không phải là lỗi lầm của người khác, mà là cách con đối diện với mọi điều xung quanh. Trong lớp học ấy, con đã cư xử ra sao? Con có học được điều gì mới? Con có thấy vui vì đã cố gắng hay không?
Chính sự tinh tế ấy đã làm nên sức lay động của bài thơ. Qua những lời giản dị của mẹ, ta cảm nhận được tình yêu thương, sự bao dung và cách dạy con đầy dịu dàng. Bài thơ khơi gợi trong lòng người đọc không chỉ ký ức về những ngày thơ bé, mà còn cả một triết lý sâu xa: Hãy luôn nhìn lại chính mình trước khi vội vàng đánh giá người khác.
Bằng giọng thơ nhẹ nhàng, trong sáng, Chuyện ở lớp không chỉ là câu chuyện của một đứa trẻ mà còn là bài học dành cho mỗi chúng ta. Một bài học về cách lắng nghe, thấu hiểu và yêu thương – điều mà bất kỳ ai, dù ở lứa tuổi nào, cũng đều cần trong cuộc đời.
*
Nhà thơ Tô Hà – Người gửi hồn vào những vần thơ Hà Nội
Tô Hà (1939 – 1991), tên thật là Lê Duy Chiểu, sinh ra tại Thường Tín, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Ông không chỉ là một nhà thơ tài hoa mà còn là một cây bút gắn bó sâu sắc với mảnh đất nghìn năm văn hiến. Trong suốt cuộc đời sáng tác, Tô Hà đã để lại dấu ấn đặc biệt trong nền thơ ca Việt Nam, đặc biệt với những tác phẩm mang hơi thở của Hà Nội và cuộc sống đô thị.
Là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, ông từng đảm nhiệm vị trí Trưởng ban Biên tập Báo Người Hà Nội, góp phần đưa tờ báo trở thành một diễn đàn văn chương, nghệ thuật có giá trị. Sự nghiệp thơ ca của Tô Hà gắn liền với những tập thơ giàu hình ảnh và cảm xúc như Hương cỏ mặt trời (1978), Sóng nắng (1981), Hoa vừa đi vừa nở (1981), Thành phố có ngôi nhà của mình (1988), Sóng giữa lòng tay (1990), cùng tác phẩm văn xuôi Chuyện không có trong thư.
Thơ Tô Hà mang phong cách trữ tình, giàu nhạc điệu, thể hiện cái nhìn tinh tế trước những đổi thay của thời cuộc. Ông viết về Hà Nội không chỉ bằng những hoài niệm mà còn bằng tình yêu của một người đã chứng kiến sự trưởng thành và chuyển mình của thành phố. Những bài thơ của ông thường chất chứa sự giản dị nhưng sâu lắng, khiến người đọc dễ dàng đồng cảm và rung động.
Cuộc đời Tô Hà tuy ngắn ngủi, ông qua đời năm 1991 do bệnh suy thận, nhưng những tác phẩm ông để lại vẫn còn vang vọng trong lòng độc giả yêu thơ. Với sự nghiệp gắn bó cùng Hà Nội và thơ ca, ông đã trở thành một phần không thể thiếu của văn học Việt Nam hiện đại.
Viên Ngọc Quý.
