Gió chiều

Khi hơi gió bên mình anh tha thướt,
Niềm ái ân tim bỗng thấy chan hoà.
Vì anh tưởng gió êm đềm nhẹ lướt
Du dương ca một khúc ái ân ca…
Nên, em ơi! Lòng anh hằng ao ước
Ngồi bên em nghe gió cuốn, chiều chiều.

Nghe gió qua như ca lời mây nước,
Như khuyên ai đắm đuối trong tình yêu!

Trúc Hồ
Tần Ngọc

*

Gió Chiều – Khúc Tình Ca Của Gió Và Lòng Người

Có những cảm xúc nhẹ nhàng như một làn gió thoảng, đến rồi đi nhưng để lại dư âm mãi mãi trong lòng. “Gió Chiều” của Huy Thông là một bài thơ đẹp như một bản nhạc trầm lắng về tình yêu – nơi hơi gió không chỉ là thiên nhiên vô tri mà trở thành nhịp cầu nối liền hai tâm hồn, là tiếng hát dịu dàng ru lòng người trong những phút giây say đắm.

1. Gió – Người bạn của tình yêu

“Khi hơi gió bên mình anh tha thướt,
Niềm ái ân tim bỗng thấy chan hòa.”

Câu thơ mở đầu vẽ nên một khung cảnh đầy lãng mạn: gió nhẹ nhàng lướt qua, ôm lấy nhân vật trữ tình bằng sự dịu dàng vô hình. Không chỉ đơn thuần là một hiện tượng thiên nhiên, gió trong thơ Huy Thông mang một ý nghĩa sâu xa hơn – gió là sự đồng điệu, là xúc cảm, là sự hòa quyện của tình yêu trong tâm hồn.

Chính sự xuất hiện của làn gió ấy đã đánh thức trong lòng nhân vật trữ tình một niềm hạnh phúc trọn vẹn. “Niềm ái ân tim bỗng thấy chan hòa.” – đó là cảm giác ngập tràn, dâng lên, lan tỏa, như thể tình yêu không còn là điều xa xôi mà đã thấm vào từng hơi thở, từng nhịp đập con tim.

2. Gió hát lên bài ca của ái ân

“Vì anh tưởng gió êm đềm nhẹ lướt
Du dương ca một khúc ái ân ca…”

Gió không còn là gió đơn thuần, mà đã trở thành một bản nhạc. Trong gió, nhân vật trữ tình nghe được khúc hát của tình yêu, của những lời thủ thỉ dịu dàng, của sự đắm say không thể diễn tả thành lời.

Phải chăng đó chính là cách mà tình yêu chạm đến con người – không ồn ào, không phô trương, mà đến nhẹ nhàng như một làn gió mát, làm lòng người rung động từ những điều nhỏ bé nhất?

3. Ao ước giản dị mà sâu sắc

“Nên, em ơi! Lòng anh hằng ao ước
Ngồi bên em nghe gió cuốn, chiều chiều.”

Tình yêu đích thực không cần những điều quá lớn lao. Chỉ cần được ở bên người mình thương, cùng nhau ngồi lặng yên, cảm nhận gió chiều thổi qua, thế là đủ để hạnh phúc. Ao ước của nhân vật trữ tình chẳng phải là những điều xa vời, mà chỉ đơn giản là được có nhau, được cùng nhau lắng nghe khúc tình ca của thiên nhiên và lòng người.

Từ “chiều chiều” nhấn mạnh sự lặp lại, sự bền vững của tình cảm ấy. Đó không chỉ là một khoảnh khắc thoáng qua, mà là một mong ước dài lâu, là một niềm khao khát bất tận về sự gắn bó.

4. Lời gió như lời tình yêu

“Nghe gió qua như ca lời mây nước,
Như khuyên ai đắm đuối trong tình yêu!”

Gió không còn đơn thuần là một hiện tượng thiên nhiên nữa, mà đã trở thành một người bạn đồng hành của tình yêu. Gió thì thầm, gió hát, gió nhắn nhủ những lời dịu dàng, như một kẻ mai mối vô hình đưa con người đến gần nhau hơn.

Gió khuyên con người hãy yêu – hãy sống hết mình với tình yêu, hãy để trái tim đắm đuối trong những xúc cảm ngọt ngào mà nó mang lại. Phải chăng, đó cũng là thông điệp mà Huy Thông muốn gửi gắm qua bài thơ này? Rằng tình yêu là một điều đẹp đẽ, một món quà quý giá mà con người không nên e ngại hay lãng quên?

5. Lời nhắn nhủ từ một bài thơ đẹp

“Gió Chiều” của Huy Thông không chỉ là một bài thơ tình, mà còn là một triết lý nhẹ nhàng về tình yêu và hạnh phúc. Hạnh phúc không cần tìm kiếm ở những điều lớn lao, mà đôi khi chỉ đơn giản là được ở bên người thương, cùng nhau lắng nghe tiếng gió thì thầm.

Có lẽ, mỗi chúng ta cũng từng có một buổi chiều như thế – một buổi chiều ngồi bên ai đó, nghe gió thổi, lòng bỗng dưng thấy bình yên lạ thường. Và nếu ta có thể tìm thấy một ai đó để cùng nhau lắng nghe tiếng gió, thì đó chính là một điều đáng trân trọng nhất trên đời.

*

Phạm Huy Thông (1916–1988) – Nhà thơ, nhà giáo, nhà khoa học xã hội Việt Nam

Phạm Huy Thông sinh ngày 22 tháng 11 năm 1916 tại Hà Nội, trong một gia đình kinh doanh lớn, giàu tinh thần dân tộc. Ông là hậu duệ của danh tướng Phạm Ngũ Lão, quê gốc ở Hưng Yên.

Ngay từ nhỏ, Phạm Huy Thông đã bộc lộ tài năng xuất sắc. Ông nổi tiếng trong phong trào Thơ Mới với bài Tiếng địch sông Ô khi mới 16 tuổi. Năm 21 tuổi, ông tốt nghiệp cử nhân Luật tại Viện Đại học Đông Dương, sau đó sang Pháp tiếp tục học tập và trở thành Tiến sĩ Luật, Thạc sĩ Sử – Địa khi mới 26 tuổi. Ông từng là Giáo sư, Ủy viên Hội đồng Giáo dục tối cao của Pháp và có thời gian giúp việc Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hội nghị Fontainebleau năm 1946.

Sau khi trở về Việt Nam, ông giữ nhiều trọng trách như Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội (1956–1966), Viện trưởng Viện Khảo cổ học (1967–1988), Đại biểu Quốc hội khóa II, III. Ông có nhiều đóng góp trong nghiên cứu lịch sử, khảo cổ học với các công trình tiêu biểu như Thời đại các Vua Hùng dựng nước, Khảo cổ học 10 thế kỷ sau Công nguyên, Khảo cổ học với văn minh thời Trần.

Bên cạnh sự nghiệp khoa học, ông còn là nhà thơ, có thơ được nhắc đến trong Thi nhân Việt Nam của Hoài Thanh – Hoài Chân. Năm 2000, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh. Tên ông được đặt cho nhiều con đường tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

Ông qua đời ngày 21 tháng 6 năm 1988 tại Hà Nội.

Viên Ngọc Quý.