Buổi trưa

Lúa trĩu nắng ngập đồng vàng những nắng!
Gió hanh qua sột soạt bước chân qua.
Mấy thoi cò đưa ngang trên trời vắng
Vài tơ mây uể oải vướng tre ngà.

Trong quán nước bọn làm đồng biếng nhác
Nằm nghỉ dài sau một bữa ăn nhanh.
Ngoài cổng chợ từng tốp người rải rác
Gánh hàng về gánh cả thúng ruồi xanh.

Nằm trên võng đã từ lâu quên khóc
Đĩ con chờ quà mẹ hát i a.
Đầu hè nắng xua chim lìa sân thóc
Lão ông ngồi lần rận nhấm buồn qua.

*

Buổi Trưa – Khoảnh Khắc Yên Ả Làng Quê

Khi mặt trời lên đến đỉnh, ánh nắng rực rỡ phủ xuống cánh đồng, len lỏi qua từng mái rạ, bờ tre, làm sáng bừng lên khung cảnh thôn quê. Bài thơ Buổi trưa của Anh Thơ không chỉ khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên trong thời khắc yên ả nhất trong ngày, mà còn gợi lên nhịp sống chậm rãi, bình dị của con người nơi làng quê.

Bức Tranh Thiên Nhiên Rực Rỡ Và Uể Oải

“Lúa trĩu nắng ngập đồng vàng những nắng!
Gió hanh qua sột soạt bước chân qua.
Mấy thoi cò đưa ngang trên trời vắng
Vài tơ mây uể oải vướng tre ngà.”

Những câu thơ đầu tiên đã mở ra một không gian đầy nắng. Ánh nắng không chỉ phủ xuống ruộng đồng, mà còn như thấm vào từng hạt lúa chín, làm cánh đồng như chìm trong sắc vàng rực rỡ. Gió hanh thổi qua, mang theo hơi nóng của mặt trời, làm lay động những bông lúa nặng trĩu, tạo nên những âm thanh sột soạt đặc trưng của đồng quê mùa gặt.

Bầu trời cao rộng nhưng vắng lặng, chỉ lác đác vài cánh cò bay ngang, vài sợi mây mỏng vướng trên ngọn tre, như thể cả thiên nhiên cũng đang thấm mệt dưới cái nắng gay gắt của buổi trưa. Sự tĩnh lặng, uể oải ấy càng khiến khung cảnh thêm phần yên ả, chậm rãi.

Nhịp Sống Thôn Quê Trong Giờ Nghỉ Trưa

“Trong quán nước bọn làm đồng biếng nhác
Nằm nghỉ dài sau một bữa ăn nhanh.
Ngoài cổng chợ từng tốp người rải rác
Gánh hàng về gánh cả thúng ruồi xanh.”

Dưới cái nắng trưa, con người cũng như thiên nhiên, đều mang một dáng vẻ mệt mỏi. Những người nông dân sau buổi làm đồng vất vả tìm đến quán nước nghỉ ngơi, nằm dài trên phản gỗ, tận hưởng chút mát mẻ hiếm hoi dưới mái tranh.

Ngoài cổng chợ, những gánh hàng tàn phiên chợ sáng đang lặng lẽ trở về. Hình ảnh “gánh cả thúng ruồi xanh” vừa thực, vừa gợi lên nét vất vả của người buôn bán, khi hàng hóa còn sót lại chẳng phải là những thứ tươi ngon, mà là chút dư thừa đã cũ, chỉ còn lũ ruồi vo ve bám theo. Câu thơ giản dị nhưng đầy sức gợi, khiến người đọc hình dung rõ ràng cảnh chợ quê đìu hiu trong nắng trưa.

Những Khoảnh Khắc Đời Thường Giản Dị

“Nằm trên võng đã từ lâu quên khóc
Đĩ con chờ quà mẹ hát i a.
Đầu hè nắng xua chim lìa sân thóc
Lão ông ngồi lần rận nhấm buồn qua.”

Bài thơ khép lại bằng những hình ảnh hết sức đời thường và gần gũi. Một đứa trẻ nằm trên võng, chờ mẹ đi chợ về, đã quên cả khóc, chỉ còn tiếng hát ru khe khẽ vọng trong không gian.

Ngoài sân, chim chóc cũng chẳng còn buồn nhặt thóc dưới cái nắng gắt. Và ở góc hiên nhà, một lão ông lặng lẽ “lần rận”, một hành động đơn giản mà gợi lên biết bao suy tư. Trong khoảnh khắc ấy, con người dường như quên đi dòng chảy hối hả của cuộc sống, chỉ còn lại sự tĩnh tại của thời gian.

Thông Điệp Của Bài Thơ – Sự Bình Yên Trong Cái Nắng Quê Nhà

Bài thơ Buổi trưa không mang những cảm xúc mạnh mẽ hay những hình ảnh dữ dội. Nó nhẹ nhàng, chậm rãi, như một bức tranh làng quê hiện lên dưới ánh nắng hanh hao. Ở đó, thiên nhiên tuy rực rỡ nhưng cũng có phần mệt mỏi, con người tuy vất vả nhưng vẫn tìm được những phút nghỉ ngơi trong nhịp sống đời thường.

Anh Thơ đã khéo léo ghi lại những hình ảnh rất thực của làng quê Việt Nam, từ cánh đồng vàng rực đến góc quán nước, từ đứa trẻ chờ mẹ đến lão ông lần rận. Tất cả đều giản dị, nhưng lại gợi lên một nỗi nhớ quê hương sâu sắc – một nỗi nhớ không phải vì điều gì to lớn, mà chỉ đơn giản là nhớ những gì thân thuộc nhất, bình yên nhất.

*

Nhà thơ Anh Thơ – Người vẽ tranh quê bằng thơ

Anh Thơ (1918 – 2005), tên thật là Vương Kiều Ân, là một trong những nữ thi sĩ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Bà nổi tiếng từ năm 17 tuổi với tập thơ Bức tranh quê, đoạt giải khuyến khích của Tự Lực Văn Đoàn, mở ra một hướng đi riêng trong phong trào Thơ mới: thơ về nông thôn, thiên nhiên Bắc Bộ với những hình ảnh bình dị, đầy chất trữ tình.

Sinh ra trong một gia đình Nho học, cuộc sống kín cổng cao tường đã hun đúc trong bà một tâm hồn nhạy cảm, luôn khát khao tự do. Những câu thơ của Anh Thơ không chỉ vẽ nên bức tranh làng quê thanh bình mà còn phản ánh nỗi niềm sâu lắng của người phụ nữ trước những ràng buộc xã hội.

Sau Cách mạng tháng Tám, bà tham gia Việt Minh, giữ nhiều trọng trách trong Hội Phụ nữ, tiếp tục sáng tác thơ ca ngợi người phụ nữ hậu phương, vẻ đẹp cuộc sống mới và tinh thần đấu tranh anh dũng của dân tộc. Bà là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Nhà văn Việt Nam, từng giữ vị trí ủy viên Ban chấp hành Hội.

Với những đóng góp lớn cho văn học, Anh Thơ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2007. Những vần thơ của bà vẫn mãi ngân vang, gợi lên trong lòng người đọc tình yêu quê hương tha thiết:

“Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời…”
(Chiều xuân)

Viên Ngọc Quý.