Tác giả: Trịnh Công Minh

Bài thơ “Cỏ hoa còn thơm ngát” không dạy đạo bằng giáo lý, mà chỉ nhẹ nhàng mời gọi ta quay về giây phút hiện tại. Dù đêm đã khuya, dù thời gian có qua, dù quá khứ từng in bóng “tiền trần” thì hiện tại vẫn luôn thơm ngát như cỏ hoa chưa từng úa tàn.

“Chuyện của Hương” là một lời khẩn cầu, một thông điệp không kêu gào mà đâm sâu vào tim người đọc, buộc chúng ta phải tự hỏi: chúng ta đang chọn đứng về phía nào – phía của cái chết, hay phía của sự sống?

Giữa một thời đại mà tiếng súng vẫn nổ ở đâu đó, và ánh sáng vẫn có thể là điềm báo dữ thay vì hy vọng, bài thơ này vẫn là một chứng nhân sống – cho khổ đau, cho phi lý, và cho tình thương chưa từng mất đi nơi con người.

Thông điệp mà Thiền sư để lại không chỉ dành cho người Việt trong chiến tranh, mà còn dành cho tất cả chúng ta trong thế kỷ 21:
Đừng quên chỗ đứng của mình. Dù cuộc đời có bụi bặm đến đâu, hãy giữ gìn đôi mắt trong sáng để còn thấy trăng sao.

Qua “Chiếc lô cốt cô độc và kẻ thù”, Thiền sư Thích Nhất Hạnh muốn nhắc nhở chúng ta rằng: kẻ thù lớn nhất của nhân loại không ở đâu xa, mà chính là sự vô minh, là tâm thức chia rẽ, là nỗi cô đơn không được chữa lành. Và chiếc lô cốt thật sự cần phá bỏ, là chiếc lô cốt ngăn cách người với người, ngăn trái tim với trái tim.

“Chào các ngươi” là một bài học về thiền quán, cũng là lời nhắc rằng cuộc đời dẫu có bấp bênh hay lạnh giá vẫn có thể trở nên sâu sắc và ấm áp, nếu ta biết dừng lại và cất lên một lời chào. Lời chào không chỉ gửi đến thế giới bên ngoài, mà gửi luôn cho chính trái tim mình – nơi cũng đang là một “gốc cổ thụ” đang gìn giữ ánh sáng của mùa xuân vĩnh cửu.

“Các anh đứng dậy các anh ơi.” – đó không phải là khẩu hiệu, mà là một lời khẩn thiết của tình thương trước sự hủy diệt. Thiền sư không đòi hỏi sự anh hùng, mà mời gọi sự thức tỉnh: chúng ta đang sống không chỉ cho mình, mà còn cho bao thế hệ đang nằm trong nôi, giữa cơn bão.

Bài thơ “Các anh còn tàn phá đến bao giờ” là một lời kêu cứu mang tính toàn cầu, một bản cáo trạng đạo đức, nhưng cũng là một lời nhắc nhở về giá trị cốt lõi của con người: lòng từ bi.
Thiền sư không viết để hằn học, không viết để chia phe – mà viết để cứu lấy một chút lửa người còn sót lại trong những trái tim đang mờ khói súng.

Trong thế giới đầy bận rộn, tranh đấu, hơn thua và nặng gánh danh vọng – “Buông thả” là một lời mời trở về. Trở về với bãi vắng tâm hồn, nơi từng dấu chân – từng buồn đau – sẽ được cơn mưa từ bi rửa sạch. Và khi ta lặng yên, không vướng víu, gió mùa xuân sẽ tự đến.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh không vẽ ra một con đường siêu hình. Ngài chỉ cần một giọt sương, một đuôi lá, một vệt nến, một hành tinh lạnh – để nhắc ta rằng mỗi khoảnh khắc đều có thể là cửa ngõ của tỉnh thức. Chỉ cần ta dừng lại, và lắng nghe điều đang “bỗng tan đi”.

Trong lòng một thiền sư từng chứng kiến quá nhiều đổ nát, bình lặng không phải là trốn tránh đau thương, mà là sự trở về – trở về với tâm nguyên sơ, để yêu lại cuộc đời. Và bài thơ ngắn ngủi này, như một tiếng chuông sớm, khẽ ngân lên giữa vườn tâm mỗi người.

Và chính khi nhìn như vậy, ta mới hiểu: dù tóc có bạc, dù thân thể có mỏi, thì nếu lòng vẫn còn biết rung động trước ánh sáng, thì ta vẫn đang sống trong “mùa xanh bất tận.” Tuổi trẻ, khi ấy, không còn giới hạn bởi tuổi đời, mà trở thành biểu hiện sâu xa của một tâm hồn tỉnh thức, biết yêu thương và sống trọn vẹn với hiện tại.

Trong thời đại hôm nay, khi bạo lực tiếp tục được bọc đường bằng những lý do tưởng chừng chính nghĩa, thì bài thơ này vẫn còn nguyên nhiệt lượng của sự tỉnh thức, là tiếng chuông vang lên giữa giấc ngủ dài của nhân loại. Nó nhắc ta rằng: mỗi người phải tự hỏi – trong đời sống của mình, có đang để bài thơ nào thành tiếng bom – đánh thức hay hủy hoại?

Thay vì chống lại cô đơn, bài thơ dạy ta chăm sóc nó bằng tình thương. Thay vì trốn chạy, hãy ngồi lại trong yên lặng, đặt tay lên mặt, và cảm nhận hơi ấm của sự có mặt trọn vẹn. Đó chính là thiền – là nghệ thuật ở lại với hiện tại bằng tất cả sự dịu dàng.