Sông Thương tóc dài
Hoàng Nhuận Cầm
Mai đành xa sông Thương, thật thương
Muôn kiếp tình thương anh gửi lại
Sông ơi sông, sao sông trôi chảy mãi
Hạ chưa về, nhưng nắng đã Côn Sơn.
Mai đành xa sông Thương thật thương
Mắt nhớ một người, nước in một bóng
Mây trôi một chiều, chim kêu một giọng
Anh một mình náo động, một mình anh.
Nguồn: Hò hẹn mãi cuối cùng em cũng đến, Hoàng Nhuận Cầm, NXB Hội nhà văn, 2007
*
“Sông Thương Tóc Dài”: Khúc Tình Ca Lưu Luyến Dòng Chảy Thời Gian
Trong bài thơ “Sông Thương tóc dài”, Hoàng Nhuận Cầm đã gửi gắm nỗi niềm sâu thẳm của một người sắp rời xa miền đất thân yêu – nơi dòng sông Thương chảy qua như mái tóc dài dịu dàng, gắn bó với những kỷ niệm không thể phai mờ. Bài thơ là một khúc ca đầy lưu luyến, vừa êm dịu vừa da diết, khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc chân thành về tình yêu, nỗi nhớ và sự chia xa.
Tình yêu gửi lại dòng sông
Ngay từ những dòng đầu tiên, tác giả đã bộc bạch nỗi lòng:
“Mai đành xa sông Thương, thật thương
Muôn kiếp tình thương anh gửi lại”
Sự lặp lại từ “thương” không chỉ diễn tả nỗi nhớ mà còn là tình yêu tha thiết, không chỉ với dòng sông mà còn với những kỷ niệm, những con người và cảnh sắc nơi đây. Tình yêu ấy không chỉ thuộc về một khoảnh khắc, mà dường như kéo dài qua “muôn kiếp,” vĩnh viễn khắc sâu trong trái tim tác giả.
Dòng sông Thương trong thơ Hoàng Nhuận Cầm không chỉ là một địa danh, mà còn là biểu tượng của thời gian và ký ức. Tác giả thầm hỏi:
“Sông ơi sông, sao sông trôi chảy mãi”
Dòng sông vẫn mãi chảy, như thời gian không ngừng trôi đi, mang theo những ký ức, những niềm vui và nỗi buồn. Nhưng chính dòng chảy không ngừng ấy cũng làm nên vẻ đẹp vĩnh hằng của sông Thương, vừa là chứng nhân cho tình yêu, vừa là nơi lưu giữ nỗi lòng người ở lại.
Nỗi cô đơn của kẻ ở lại
Bài thơ mang một nỗi buồn da diết khi tác giả bộc lộ sự cô đơn trước những biến đổi không thể tránh khỏi:
“Mây trôi một chiều, chim kêu một giọng
Anh một mình náo động, một mình anh.”
Hình ảnh “một mình” được nhắc đến hai lần như nhấn mạnh sự trống trải và lạc lõng. Trong khung cảnh thiên nhiên êm ả, dòng sông vẫn trôi, mây vẫn bay, nhưng lòng người thì đầy những rung động náo loạn. Sự đối lập giữa cảnh vật tĩnh lặng và tâm hồn xáo động khiến cảm xúc trong bài thơ càng trở nên sâu sắc.
Thông điệp từ dòng sông
Sông Thương tóc dài không chỉ là một bài thơ nói về sự chia ly hay nỗi nhớ đơn thuần, mà còn là một lời nhắc nhở rằng: trong dòng chảy bất tận của thời gian, những ký ức và tình cảm chân thành sẽ mãi ở lại. Tác giả gửi gắm “muôn kiếp tình thương” cho dòng sông, như một cách để bảo tồn những giá trị đẹp đẽ của quá khứ.
Đồng thời, dòng sông cũng trở thành biểu tượng cho sự tiếp nối, rằng dù tác giả có rời xa, dòng sông vẫn chảy, vẫn tồn tại như một phần không thể tách rời của cuộc đời anh. Nó là minh chứng cho tình yêu không phai nhạt và nỗi nhớ không bao giờ nguôi.
Kết luận
Bài thơ “Sông Thương tóc dài” của Hoàng Nhuận Cầm là một khúc nhạc trữ tình dịu dàng, chạm đến tận cùng cảm xúc của người đọc. Với hình ảnh dòng sông Thương mềm mại như mái tóc dài, tác giả đã truyền tải nỗi buồn chia xa, nỗi nhớ sâu đậm và tình yêu vĩnh cửu.
Qua bài thơ, Hoàng Nhuận Cầm nhắn nhủ rằng: trong hành trình của mỗi người, có những điều sẽ mãi là một phần trong tâm hồn, như dòng sông Thương đối với tác giả. Dù thời gian có trôi, dù cuộc sống có thay đổi, tình yêu và ký ức vẫn sẽ còn đó, như một sợi dây vô hình kết nối ta với những điều đã qua.
*
Hoàng Nhuận Cầm – Người Lưu Giữ Hồn Thơ Tuổi Trẻ
Hoàng Nhuận Cầm, sinh ngày 7 tháng 2 năm 1952 tại Hà Nội, là một trong những nhà thơ hiện đại nổi bật của Việt Nam. Ông không chỉ là một người sáng tạo với những vần thơ gắn bó với tuổi trẻ, tình yêu, và ký ức chiến tranh, mà còn là một nghệ sĩ đa tài trong lĩnh vực điện ảnh, kịch bản phim và diễn xuất.
Tiểu sử và hành trình sáng tác
Hoàng Nhuận Cầm là con trai đầu lòng của nhạc sĩ nổi tiếng Hoàng Giác. Ông bắt đầu hành trình văn chương tại Khoa Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội. Năm 1971, giữa lúc đất nước chìm trong khói lửa chiến tranh, ông gác lại việc học để nhập ngũ, chiến đấu trong Sư đoàn 325B trên mặt trận Quảng Trị. Những năm tháng ở chiến trường không chỉ là thử thách mà còn là nguồn cảm hứng cho những vần thơ của ông sau này.
Sau khi đất nước hòa bình, Hoàng Nhuận Cầm trở lại giảng đường, hoàn thành chương trình đại học và bắt đầu sự nghiệp tại Hãng Phim truyện Việt Nam. Ông từng có thời gian làm việc tại Đài Truyền hình Việt Nam trước khi quay lại Hãng Phim truyện và sau đó cùng vợ lập hãng phim tư nhân Điệp Vân.
Thơ Hoàng Nhuận Cầm – Tiếng lòng của tuổi trẻ
Những bài thơ của Hoàng Nhuận Cầm thường mang đậm hơi thở của tình yêu, tuổi trẻ và kỷ niệm. Với phong cách trẻ trung, sôi nổi nhưng không kém phần sâu sắc, ông nhanh chóng chiếm được tình cảm của độc giả, đặc biệt là học sinh, sinh viên. Những tác phẩm như Chiếc lá buổi đầu tiên, Hò hẹn mãi cuối cùng em cũng đến, và Viên xúc xắc mùa thu không chỉ là những bài thơ mà còn là những khúc ca về thời thanh xuân.
Năm 1972-1973, ông đoạt giải nhất cuộc thi thơ Báo Văn nghệ, đánh dấu bước ngoặt trong sự nghiệp văn chương. Năm 1993, tập thơ Xúc xắc mùa thu của ông được trao Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam, khẳng định tài năng và vị thế của ông trong nền thơ hiện đại.
Hoàng Nhuận Cầm – Người nghệ sĩ đa tài
Không chỉ thành công với thơ, Hoàng Nhuận Cầm còn ghi dấu ấn trong lĩnh vực điện ảnh. Ông là tác giả của nhiều kịch bản phim nổi tiếng như Đêm hội Long Trì (1989), Hà Nội mùa Đông năm 46 (1997), và Mùi cỏ cháy (2012). Những bộ phim này không chỉ thể hiện tài năng biên kịch của ông mà còn góp phần tái hiện những lát cắt sống động về lịch sử và con người Việt Nam.
Bên cạnh đó, ông còn tham gia diễn xuất trong các chương trình và bộ phim, nổi bật nhất là nhân vật “Bác sĩ Hoa Súng” trong Gặp nhau cuối tuần và vai nhà thơ trong phim Số đỏ.
Di sản để lại
Hoàng Nhuận Cầm qua đời ngày 20 tháng 4 năm 2021 tại Hà Nội, không lâu sau sinh nhật lần thứ 69. Sự ra đi của ông để lại niềm tiếc thương lớn trong lòng người yêu thơ và nghệ thuật.
Dẫu đã khuất, nhưng những vần thơ, kịch bản phim và vai diễn của ông vẫn sống mãi, như một lời nhắc nhở về một người nghệ sĩ đã dành trọn đời mình để cống hiến cho văn hóa và nghệ thuật Việt Nam. Những tác phẩm của ông không chỉ là kỷ niệm mà còn là ngọn lửa truyền cảm hứng cho các thế hệ sau, khẳng định giá trị của tuổi trẻ, tình yêu và lòng yêu nước.
Hoàng Nhuận Cầm – một nhà thơ, nhà biên kịch, và người kể chuyện đầy tâm huyết – sẽ mãi là biểu tượng của một tâm hồn yêu đời và yêu nghệ thuật không ngừng nghỉ.
Viên Ngọc Quý.
