Thành phố ngàn năm, thành phố mùa xuân
Hoàng Nhuận Cầm
Đây mảnh đất rồng bay lên phẩm giá
Tiếng chuông chùa Trấn Quốc mãi ngân nga
Mỗi con đường dẫn ta vào thần thoại
Mỗi mặt người đẹp tựa một đài hoa
Đây Thăng Long – đây Đông Đô – đây Hà Nội.
Đây lắng hồn sông núi giữa hồn ta!
(Nguồn: Báo Nhân dân, số tết Canh Dần 2010)
*
“Thăng Long – Thành Phố Ngàn Năm và Mùa Xuân Bất Tận”
Bài thơ “Thành phố ngàn năm, thành phố mùa xuân” của Hoàng Nhuận Cầm là một khúc ca ngợi tràn đầy cảm xúc về Hà Nội – thủ đô ngàn năm văn hiến. Từng câu thơ không chỉ là sự tái hiện vẻ đẹp của một thành phố giàu lịch sử mà còn là lời thì thầm của trái tim, sự tự hào và tình yêu sâu đậm dành cho mảnh đất mang trong mình hồn dân tộc.
Ngay từ dòng thơ đầu, hình ảnh “mảnh đất rồng bay lên phẩm giá” đã mở ra một không gian kỳ vĩ và thiêng liêng. Hà Nội – nơi kết tinh tinh thần dân tộc, được ví như một con rồng bay cao, biểu tượng cho sự trường tồn, mạnh mẽ và phẩm giá cao quý. Từng nẻo đường, từng góc phố của thành phố này như được phủ đầy dấu ấn của lịch sử và văn hóa, nơi mà mỗi người dân đều mang trong mình một phần linh hồn đất nước.
Đây mảnh đất rồng bay lên phẩm giá
Tiếng chuông chùa Trấn Quốc mãi ngân nga
Tiếng chuông từ chùa Trấn Quốc – ngôi chùa cổ kính bên Hồ Tây – không chỉ là âm thanh đời thường mà còn là tiếng vọng của thời gian, kết nối quá khứ và hiện tại. Tiếng chuông ấy ngân vang, nhắc nhở con người về cội nguồn, về những giá trị vĩnh cửu của tinh thần Việt.
Hoàng Nhuận Cầm đã dùng hình ảnh rất đỗi dung dị để khắc họa sự hài hòa giữa lịch sử và con người Hà Nội:
Mỗi con đường dẫn ta vào thần thoại
Mỗi mặt người đẹp tựa một đài hoa
Những con đường Hà Nội không chỉ là nơi đi qua mà còn là dòng chảy của bao câu chuyện thần thoại, nơi lưu giữ những ký ức ngàn năm của một dân tộc kiên cường và bất khuất. Tác giả, với tình yêu say đắm dành cho thành phố này, nhìn thấy mỗi gương mặt người Hà Nội như “một đài hoa” – biểu tượng của sự thanh cao, trí tuệ và vẻ đẹp thuần khiết.
Đỉnh cao của bài thơ chính là niềm tự hào thiêng liêng, một tiếng gọi vang vọng từ sâu thẳm trái tim:
Đây Thăng Long – đây Đông Đô – đây Hà Nội.
Đây lắng hồn sông núi giữa hồn ta!
Hà Nội không chỉ là một địa danh, mà còn là linh hồn của cả dân tộc. Từng tên gọi – Thăng Long, Đông Đô, Hà Nội – như những chương sử thi hào hùng, chứa đựng sức mạnh và sự kiêu hãnh của đất nước qua bao thăng trầm lịch sử. Hà Nội là nơi hội tụ của hồn sông núi, là nơi giao hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa quá khứ và tương lai.
Bài thơ, dù ngắn gọn, nhưng đã vẽ nên một bức tranh sống động và sâu sắc về Hà Nội. Hoàng Nhuận Cầm không chỉ kể về thành phố mà còn truyền tải một thông điệp lớn lao: Hà Nội là biểu tượng bất diệt của tinh thần dân tộc, là mùa xuân mãi mãi không tàn trong trái tim mỗi người Việt Nam.
Đọc bài thơ, ta không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của thành phố mà còn thấy lòng mình rung lên những giai điệu tự hào. Hà Nội, với tất cả những gì đã và đang có, không chỉ là một nơi chốn mà còn là một biểu tượng, một tình yêu và một niềm tin bền vững.
*
Hoàng Nhuận Cầm – Người Lưu Giữ Hồn Thơ Tuổi Trẻ
Hoàng Nhuận Cầm, sinh ngày 7 tháng 2 năm 1952 tại Hà Nội, là một trong những nhà thơ hiện đại nổi bật của Việt Nam. Ông không chỉ là một người sáng tạo với những vần thơ gắn bó với tuổi trẻ, tình yêu, và ký ức chiến tranh, mà còn là một nghệ sĩ đa tài trong lĩnh vực điện ảnh, kịch bản phim và diễn xuất.
Tiểu sử và hành trình sáng tác
Hoàng Nhuận Cầm là con trai đầu lòng của nhạc sĩ nổi tiếng Hoàng Giác. Ông bắt đầu hành trình văn chương tại Khoa Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội. Năm 1971, giữa lúc đất nước chìm trong khói lửa chiến tranh, ông gác lại việc học để nhập ngũ, chiến đấu trong Sư đoàn 325B trên mặt trận Quảng Trị. Những năm tháng ở chiến trường không chỉ là thử thách mà còn là nguồn cảm hứng cho những vần thơ của ông sau này.
Sau khi đất nước hòa bình, Hoàng Nhuận Cầm trở lại giảng đường, hoàn thành chương trình đại học và bắt đầu sự nghiệp tại Hãng Phim truyện Việt Nam. Ông từng có thời gian làm việc tại Đài Truyền hình Việt Nam trước khi quay lại Hãng Phim truyện và sau đó cùng vợ lập hãng phim tư nhân Điệp Vân.
Thơ Hoàng Nhuận Cầm – Tiếng lòng của tuổi trẻ
Những bài thơ của Hoàng Nhuận Cầm thường mang đậm hơi thở của tình yêu, tuổi trẻ và kỷ niệm. Với phong cách trẻ trung, sôi nổi nhưng không kém phần sâu sắc, ông nhanh chóng chiếm được tình cảm của độc giả, đặc biệt là học sinh, sinh viên. Những tác phẩm như Chiếc lá buổi đầu tiên, Hò hẹn mãi cuối cùng em cũng đến, và Viên xúc xắc mùa thu không chỉ là những bài thơ mà còn là những khúc ca về thời thanh xuân.
Năm 1972-1973, ông đoạt giải nhất cuộc thi thơ Báo Văn nghệ, đánh dấu bước ngoặt trong sự nghiệp văn chương. Năm 1993, tập thơ Xúc xắc mùa thu của ông được trao Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam, khẳng định tài năng và vị thế của ông trong nền thơ hiện đại.
Hoàng Nhuận Cầm – Người nghệ sĩ đa tài
Không chỉ thành công với thơ, Hoàng Nhuận Cầm còn ghi dấu ấn trong lĩnh vực điện ảnh. Ông là tác giả của nhiều kịch bản phim nổi tiếng như Đêm hội Long Trì (1989), Hà Nội mùa Đông năm 46 (1997), và Mùi cỏ cháy (2012). Những bộ phim này không chỉ thể hiện tài năng biên kịch của ông mà còn góp phần tái hiện những lát cắt sống động về lịch sử và con người Việt Nam.
Bên cạnh đó, ông còn tham gia diễn xuất trong các chương trình và bộ phim, nổi bật nhất là nhân vật “Bác sĩ Hoa Súng” trong Gặp nhau cuối tuần và vai nhà thơ trong phim Số đỏ.
Di sản để lại
Hoàng Nhuận Cầm qua đời ngày 20 tháng 4 năm 2021 tại Hà Nội, không lâu sau sinh nhật lần thứ 69. Sự ra đi của ông để lại niềm tiếc thương lớn trong lòng người yêu thơ và nghệ thuật.
Dẫu đã khuất, nhưng những vần thơ, kịch bản phim và vai diễn của ông vẫn sống mãi, như một lời nhắc nhở về một người nghệ sĩ đã dành trọn đời mình để cống hiến cho văn hóa và nghệ thuật Việt Nam. Những tác phẩm của ông không chỉ là kỷ niệm mà còn là ngọn lửa truyền cảm hứng cho các thế hệ sau, khẳng định giá trị của tuổi trẻ, tình yêu và lòng yêu nước.
Hoàng Nhuận Cầm – một nhà thơ, nhà biên kịch, và người kể chuyện đầy tâm huyết – sẽ mãi là biểu tượng của một tâm hồn yêu đời và yêu nghệ thuật không ngừng nghỉ.
Viên Ngọc Quý.
