Áo đẹp
Em muốn anh cười đi!
Mẹ em may áo đẹp
Cho em xong rồi kìa
Lạy giời Tết này tạnh
Mặc, em đi lễ chùa
Khỏi lấm và khỏi lạnh
À, con Bích, con Phượng
Nó rủ em ngoài Tết
Đi trẩy hội chùa Hương
Ấy đã từ thuở bé
Em chưa đi chùa Hương
Đi với em, anh nhé!
1936
*
Áo đẹp – Khi tình yêu ẩn trong lời mời vô tư
Nguyễn Bính, nhà thơ của tình quê và tình yêu, luôn mang đến những khúc ca nhẹ nhàng, trong trẻo mà sâu xa. Bài thơ “Áo đẹp”, sáng tác năm 1936, không chỉ là lời thơ mộc mạc của một cô gái tuổi mới lớn mà còn là tiếng nói hồn nhiên của trái tim đang bắt đầu biết yêu, biết mong một điều gì đó đẹp hơn những ngày bình thường. Ẩn sau lời mời đi chùa Hương ngây thơ, Nguyễn Bính đã gợi lên cả một thế giới cảm xúc e ấp, dịu dàng mà chan chứa niềm hy vọng nơi những khởi đầu yêu dấu.
Em muốn anh cười đi!
Mẹ em may áo đẹp
Cho em xong rồi kìa
Mở đầu bài thơ là một câu nói rất con gái – một cách gọi sự chú ý, một lời khoe nhẹ nhàng mà dễ thương. Cô gái không chỉ khoe chiếc áo đẹp mẹ vừa may, mà còn mong người mình quý sẽ vui cùng niềm vui nhỏ ấy. Đó là niềm hân hoan của tuổi trẻ khi có một điều mới, khi cảm thấy mình đẹp hơn, và quan trọng nhất – khi muốn điều ấy được người mình để ý nhìn thấy và mỉm cười.
Lạy giời Tết này tạnh
Mặc, em đi lễ chùa
Khỏi lấm và khỏi lạnh
Một mong ước rất đơn sơ, nhưng lại chứa đầy sự háo hức – mong Tết trời tạnh để diện áo mới đi lễ chùa. Nhưng điều khiến đoạn thơ trở nên đặc biệt chính là cách cô gái gắn chiếc áo mới với hình ảnh lễ chùa – không chỉ là dịp đi chơi, mà còn là cơ hội để… được nhìn thấy nhau. Chiếc áo không chỉ để khoe, mà để mang theo một hy vọng trong sáng: một chút hãnh diện, một chút ước ao được trở nên đáng yêu hơn trong mắt người mình thương.
À, con Bích, con Phượng
Nó rủ em ngoài Tết
Đi trẩy hội chùa Hương
Sự xuất hiện của những người bạn gái như một phần rất thật trong đời sống của các cô thôn nữ: bạn bè rủ đi chơi, nhưng không ai quan trọng bằng “anh” – người em đang nhắn nhủ.
Ấy đã từ thuở bé
Em chưa đi chùa Hương
Đi với em, anh nhé!
Và rồi, câu thơ cuối vang lên như một lời tỏ bày đầy xúc cảm – lời mời đi chùa Hương tưởng chừng vô tư, lại chất chứa tất cả sự thổn thức đầu đời. Em chưa từng đi chùa Hương, em muốn đi – nhưng không phải đi với ai khác, mà là với “anh”. Chữ “anh” ấy được đặt ở cuối cùng như một điểm rơi của cảm xúc, một lời tỏ tình khẽ khàng mà đầy chân thành.
Nguyễn Bính có một tài năng đặc biệt: ông không viết về tình yêu theo cách kịch tính hay mãnh liệt, mà chọn những khoảnh khắc đời thường nhất, những câu nói như lời kể, những ánh mắt không thốt thành lời – và từ đó, ông vẽ nên bức tranh tình cảm trong sáng, mộc mạc, nhưng đầy rung động.
Bài thơ “Áo đẹp” là một minh chứng tuyệt vời cho điều ấy. Ẩn sau câu chuyện về một chiếc áo mới là tâm trạng của một người con gái đang lớn, đang bắt đầu biết yêu, biết ước ao, biết thầm nhắn gửi. Không cần đến lời tỏ tình ồn ào, chỉ cần một lời mời “Đi với em, anh nhé!”, cũng đủ khiến người đọc phải mỉm cười, và cảm động.
Thông điệp mà Nguyễn Bính gửi gắm không chỉ là vẻ đẹp của tuổi trẻ hay tình yêu, mà còn là sự giản dị của tình cảm chân thành – những điều không cần phô bày mà vẫn lấp lánh. Trong cuộc sống hôm nay, giữa bao điều xô bồ, đôi khi ta chỉ cần lắng lại để nghe một lời mời chân chất như thế – lời mời đi cùng nhau, bắt đầu từ một mùa xuân, một chiếc áo đẹp, và một bến khởi đầu của tình yêu.
*
Nguyễn Bính (1918-1966) là một trong những nhà thơ nổi bật của phong trào Thơ mới Việt Nam. Ông được biết đến với phong cách mộc mạc, giản dị, đậm chất dân gian và mang hồn quê sâu sắc. Thơ Nguyễn Bính thường gắn với hình ảnh thôn quê, con người bình dị và những chuyện tình duyên đầy cảm xúc, thể hiện một tâm hồn tha thiết với truyền thống. Một số bài thơ tiêu biểu như Lỡ bước sang ngang, Tương tư, Chân quê… đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bạn đọc nhiều thế hệ.
Viên Ngọc Quý
