Bến đò ngày mưa

Tre rũ rợi ven bờ chen ướt át
Chuối bơ phờ đầu bến đứng dầm mưa.
Và dầm mưa dòng sông trôi rào rạt
Mặc con thuyền cắm lại đậu trơ vơ.

Trên bến vắng, đắm mình trong lạnh lẽo
Vài quán hàng không khách đứng xo ro.
Một bác lái ghé buồm vào hút điếu,
Mặc bà hàng sù sụ sặc hơi, ho.

Ngoài đường lội hoạ hoằn người đến chợ
Thúng đội đầu như đội cả trời mưa.
Và hoạ hoằn một con thuyền ghé chở
Rồi âm thầm bến lại lặng trong mưa.

*

Bến Đò Trong Mưa – Bức Tranh Cô Đơn Giữa Lòng Quê Hương

Nếu Bến đò đêm trăng của Anh Thơ là một khúc tình ca êm đềm giữa ánh trăng và dòng nước, thì Bến đò trong mưa lại là một bức tranh buồn, tĩnh mịch và đơn độc. Không gian của bài thơ không còn ánh trăng sáng dịu mà là một bầu trời u ám, cơn mưa dầm dề, nhấn chìm tất cả vào một sự lạnh lẽo, hiu quạnh đến nao lòng.

Cảnh Bến Đò Trong Cơn Mưa Dài Dằng Dặc

“Tre rũ rợi ven bờ chen ướt át
Chuối bơ phờ đầu bến đứng dầm mưa.
Và dầm mưa dòng sông trôi rào rạt
Mặc con thuyền cắm lại đậu trơ vơ.”

Mở đầu bài thơ, tác giả đã vẽ nên một khung cảnh thiên nhiên đìu hiu. Cây tre, cây chuối – những hình ảnh thân thuộc của làng quê – giờ đây không còn sức sống, chỉ còn lại sự mệt mỏi, rũ rượi dưới màn mưa. Dòng sông vốn hiền hòa, êm đềm, nay cũng trở nên mạnh mẽ, dào dạt chảy mà không đoái hoài đến con thuyền nhỏ bé, trơ trọi ở bến đò.

Hình ảnh “con thuyền cắm lại đậu trơ vơ” chính là biểu tượng của sự cô đơn, lặng lẽ trong một khung cảnh không một tiếng nói cười. Mưa vẫn cứ rơi, dòng nước vẫn cứ chảy, chỉ có con thuyền đứng yên, như một linh hồn lạc lõng giữa cõi đời.

Những Mảnh Đời Lặng Lẽ Trong Cơn Mưa

“Trên bến vắng, đắm mình trong lạnh lẽo
Vài quán hàng không khách đứng xo ro.
Một bác lái ghé buồm vào hút điếu,
Mặc bà hàng sù sụ sặc hơi, ho.”

Không chỉ thiên nhiên mà con người cũng hiện lên với dáng vẻ co ro, lặng lẽ. Những quán hàng vắng vẻ, người bán chỉ biết đứng thu mình, chịu đựng cái rét buốt của cơn mưa dài. Cảnh tượng ấy càng khiến không gian thêm phần thê lương.

Bác lái đò, người đã quen với sông nước, cũng chỉ lặng lẽ ghé thuyền, đốt điếu thuốc, mặc cho thời gian trôi. Bà hàng, một người lao động bình dị, run rẩy trong cái rét, tiếng ho sù sụ vang lên giữa khoảng không vắng lặng, như một lời than thở nhỏ nhoi giữa cuộc đời mênh mang.

Những Dáng Người Lầm Lũi Đi Trong Cơn Mưa

“Ngoài đường lội hoạ hoằn người đến chợ
Thúng đội đầu như đội cả trời mưa.
Và hoạ hoằn một con thuyền ghé chở
Rồi âm thầm bến lại lặng trong mưa.”

Bên ngoài bến đò, đường làng ướt sũng bùn lầy, chỉ lác đác vài dáng người tất tả đi chợ. Họ đội trên đầu chiếc thúng, nhưng không chỉ đơn thuần là gánh nặng vật chất mà còn là sự vất vả của đời người, như đang gánh cả bầu trời mưa nặng trĩu.

Thi thoảng, một con thuyền ghé vào bến, nhưng chỉ kịp đón vài người rồi lại rời đi trong im lặng. Và sau đó, bến đò lại trở về với sự hiu quạnh vốn có, để mặc cho cơn mưa kéo dài vô tận, bao trùm lên tất cả.

Thông Điệp Của Bài Thơ – Sự Cô Đơn Và Kiếp Người Lặng Lẽ

Bến đò trong mưa không chỉ là một bức tranh thiên nhiên mà còn là hình ảnh ẩn dụ về kiếp người. Mưa rơi không ngớt, bến đò chìm trong sự lặng lẽ, những con người xuất hiện thoáng qua rồi lại mất hút vào màn mưa, để lại một không gian trống trải, quạnh hiu.

Tác giả không sử dụng những từ ngữ bi thương nhưng vẫn khiến người đọc cảm nhận được nỗi buồn sâu lắng. Đó không phải là nỗi buồn oán trách, mà là nỗi buồn của một thực tại hiển nhiên – cuộc đời vốn dĩ có những khoảnh khắc lặng lẽ, cô đơn, có những con người lầm lũi đi qua cuộc đời mà không ai hay biết.

Lời Kết

Bài thơ Bến đò trong mưa của Anh Thơ là một bức tranh thấm đẫm nỗi buồn và sự tĩnh lặng của làng quê Việt Nam trong những ngày mưa dầm. Đọc bài thơ, ta không chỉ thấy được cảnh vật mà còn cảm nhận được cả những nỗi niềm ẩn sâu bên trong đó – một sự cô đơn len lỏi trong từng nhịp sống, một nỗi buồn của thời gian trôi qua lặng lẽ, và một kiếp người mờ nhạt giữa cuộc đời mênh mang.

Cơn mưa vẫn cứ rơi, bến đò vẫn cứ lặng thinh, và những con người bé nhỏ vẫn tiếp tục gồng gánh những nỗi lo của riêng mình. Đó là sự tiếp diễn không ngừng của cuộc sống – đơn giản, bình dị nhưng cũng đầy xúc cảm, như chính những vần thơ mà Anh Thơ đã để lại cho đời…

*

Nhà thơ Anh Thơ – Người vẽ tranh quê bằng thơ

Anh Thơ (1918 – 2005), tên thật là Vương Kiều Ân, là một trong những nữ thi sĩ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Bà nổi tiếng từ năm 17 tuổi với tập thơ Bức tranh quê, đoạt giải khuyến khích của Tự Lực Văn Đoàn, mở ra một hướng đi riêng trong phong trào Thơ mới: thơ về nông thôn, thiên nhiên Bắc Bộ với những hình ảnh bình dị, đầy chất trữ tình.

Sinh ra trong một gia đình Nho học, cuộc sống kín cổng cao tường đã hun đúc trong bà một tâm hồn nhạy cảm, luôn khát khao tự do. Những câu thơ của Anh Thơ không chỉ vẽ nên bức tranh làng quê thanh bình mà còn phản ánh nỗi niềm sâu lắng của người phụ nữ trước những ràng buộc xã hội.

Sau Cách mạng tháng Tám, bà tham gia Việt Minh, giữ nhiều trọng trách trong Hội Phụ nữ, tiếp tục sáng tác thơ ca ngợi người phụ nữ hậu phương, vẻ đẹp cuộc sống mới và tinh thần đấu tranh anh dũng của dân tộc. Bà là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Nhà văn Việt Nam, từng giữ vị trí ủy viên Ban chấp hành Hội.

Với những đóng góp lớn cho văn học, Anh Thơ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2007. Những vần thơ của bà vẫn mãi ngân vang, gợi lên trong lòng người đọc tình yêu quê hương tha thiết:

“Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời…”
(Chiều xuân)

Viên Ngọc Quý.