Ca khúc
Sáo vi vụ thổi trong veo,
Lên non là gió, qua đèo là mây;
Ngả bên dòng suối là cây;
Vương trong ánh mắt là dây tơ hồng.
Sáo ngân nga mãi bên lòng,
Vững trơ là đá, thắm hồng là son.
Núi cao chót vót chon von
Anh xây, xây mãi chưa tròn tình yêu.
Sáo nồng đượm biết bao nhiêu!
Mơn man với cảnh, thân yêu với người.
Quanh ta ríu rít là đời;
Bên em ai hát ai cười – là anh…
27-8-1967
*
Giai Điệu Của Tình Yêu
Tình yêu, tựa như một bản nhạc dịu dàng, có những nốt trầm sâu lắng, có những nốt cao ngân vang, và có cả những khoảng lặng để ta cảm nhận trọn vẹn dư vị của nó. Bài thơ Ca khúc của Xuân Diệu là một bản nhạc như thế – một ca khúc của gió, của mây, của đá, của tình yêu nồng nàn không bao giờ vơi cạn.
Tiếng Sáo Của Tự Nhiên Và Lòng Người
Sáo vi vụ thổi trong veo,
Lên non là gió, qua đèo là mây;
Ngả bên dòng suối là cây;
Vương trong ánh mắt là dây tơ hồng.
Tiếng sáo vang lên trong veo, hòa vào thiên nhiên, vút cao cùng gió, lững lờ theo mây, lặng lẽ bên suối và vương vào ánh mắt ai đó. Xuân Diệu đã vẽ nên một bức tranh vừa khoáng đạt, vừa tràn đầy cảm xúc. Đó là tiếng lòng của người nghệ sĩ, là hơi thở của đất trời, là biểu tượng của tình yêu ngọt ngào và lãng mạn.
Tiếng sáo ấy không đơn thuần là một âm thanh, mà nó còn là sợi dây vô hình kết nối giữa con người với thiên nhiên, giữa tâm hồn với tâm hồn, giữa anh với em. Dây tơ hồng trong ánh mắt – hình ảnh quen thuộc trong thơ ca phương Đông – tượng trưng cho mối lương duyên đã được định sẵn, như một sự gắn bó không thể tách rời.
Tình Yêu Không Bao Giờ Vơi Cạn
Sáo ngân nga mãi bên lòng,
Vững trơ là đá, thắm hồng là son.
Núi cao chót vót chon von
Anh xây, xây mãi chưa tròn tình yêu.
Tình yêu trong thơ Xuân Diệu không chỉ là những khoảnh khắc lãng mạn, mà còn là sự bền bỉ và khát vọng vươn tới sự trọn vẹn. Như đá kia vững trơ, như son mãi thắm hồng, tình yêu cũng vậy, luôn vững vàng, nồng nàn, mãnh liệt theo năm tháng.
Hình ảnh núi cao chót vót chon von gợi lên một tình yêu đầy thử thách, không dễ dàng đạt được sự viên mãn. Anh xây, xây mãi chưa tròn tình yêu – câu thơ như một lời tâm sự đầy chân thành. Tình yêu không phải là một điểm đến, mà là một hành trình không ngừng xây đắp, một sự cố gắng liên tục để hoàn thiện, để giữ gìn, để đi đến cái đích của hạnh phúc vững bền.
Bản Tình Ca Rộn Ràng Niềm Hạnh Phúc
Sáo nồng đượm biết bao nhiêu!
Mơn man với cảnh, thân yêu với người.
Quanh ta ríu rít là đời;
Bên em ai hát ai cười – là anh…
Bài thơ khép lại bằng một khúc nhạc rộn ràng niềm hạnh phúc. Tiếng sáo không còn chỉ là âm thanh của thiên nhiên nữa, mà trở thành một giai điệu ngọt ngào trong cuộc sống. Nó chan chứa tình yêu, quấn quýt với cảnh vật, thân thương với con người.
Hạnh phúc không phải là điều gì quá xa vời. Nó ở ngay trong những khoảnh khắc đời thường, trong tiếng sáo, trong ánh mắt, trong tiếng cười, và trong sự hiện diện của người mình yêu. Bên em ai hát ai cười – là anh… – một câu thơ giản dị nhưng tràn đầy yêu thương, như một lời khẳng định rằng: hạnh phúc lớn nhất chính là được ở bên nhau, cùng nhau chia sẻ những giây phút đẹp đẽ của cuộc đời.
Lời Kết – Khi Yêu, Ta Hát Lên
Ca khúc của Xuân Diệu không chỉ là một bài thơ, mà còn là một bản nhạc của tình yêu – có sự sâu lắng, có niềm khao khát, và có cả hạnh phúc tràn đầy. Tiếng sáo vi vụ ấy không chỉ vang lên trong thiên nhiên mà còn ngân nga trong lòng người, dẫn dắt ta đi qua những cung bậc cảm xúc của tình yêu.
Khi yêu, người ta muốn hát lên, muốn ngân nga một khúc nhạc hạnh phúc. Và khi yêu, dù hành trình có dài bao nhiêu, ta vẫn muốn xây mãi chưa tròn tình yêu – bởi lẽ, tình yêu chân chính không bao giờ có điểm kết thúc, mà luôn tiếp tục vươn lên như những giai điệu ngân dài trong gió…
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý
