Chiều thu
Núi thẫm màu lơ, mây trắng phau,
Mây trùm đỉnh núi, nước sông sâu.
Nước trong xanh nhạt in đôi bóng
Một cặp thuyền nan lặng thả câu.
*
Chiều Thu – Bản Tình Ca Của Thiên Nhiên Và Lòng Người
Mùa thu – mùa của những nỗi niềm dịu dàng, man mác, mùa của đất trời khoác lên mình chiếc áo trầm tĩnh và sâu lắng. Trong bài thơ Chiều Thu, Bàng Bá Lân không chỉ vẽ lên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn gửi gắm vào đó những suy tư lặng lẽ về thời gian, về cuộc sống và lòng người.
Bức tranh thiên nhiên huyền ảo trong buổi chiều thu
Núi thẫm màu lơ, mây trắng phau,
Mây trùm đỉnh núi, nước sông sâu.
Chỉ với hai câu thơ đầu, cả một không gian bao la, rộng lớn của trời thu hiện ra trước mắt. Sắc màu lơ thẫm của núi hoà cùng mây trắng phau mềm mại tạo nên một khung cảnh vừa trong trẻo, vừa thanh bình. Mây giăng kín đỉnh núi, nước sông sâu lặng lẽ trôi – tất cả như hòa quyện vào nhau, không một chút xao động, không một gợn sóng nào khuấy động sự bình yên ấy.
Có lẽ, không gì có thể diễn tả trọn vẹn hơn sự tĩnh lặng của thiên nhiên vào một buổi chiều thu. Trời đất như chìm vào một trạng thái miên man, không vội vã, không xô bồ, chỉ có những chuyển động nhẹ nhàng, êm đềm đến nỗi lòng người cũng dần dịu lại.
Những mảng lặng của cuộc sống trong khung cảnh chiều thu
Nước trong xanh nhạt in đôi bóng
Một cặp thuyền nan lặng thả câu.
Bức tranh thu không chỉ có mây trời, sông nước, mà còn có hình ảnh con người thấp thoáng trong đó. Hai chiếc thuyền nan nhỏ bé lặng thả câu, như thể đang hoà mình vào không gian rộng lớn, an nhiên giữa đất trời.
Đặc biệt, hình ảnh đôi bóng in trên mặt nước gợi lên một cảm giác mơ hồ, hư thực. Đó có thể là hình ảnh hai chiếc thuyền, hoặc cũng có thể là bóng dáng của hai con người đang lặng lẽ thả mình theo dòng chảy thời gian. Trong một khoảnh khắc nào đó, con người và thiên nhiên không còn tách biệt, mà dường như hòa làm một.
Thông điệp sâu xa từ cảnh sắc thiên nhiên
Bài thơ Chiều Thu không chỉ đơn thuần là một bức tranh phong cảnh, mà còn là sự lắng đọng của tâm hồn con người trước thiên nhiên. Khung cảnh ấy gợi lên trong lòng người một cảm giác bình yên, tĩnh lặng, nhưng đồng thời cũng khơi gợi nỗi niềm suy tư về sự nhỏ bé, mong manh của kiếp người trước vũ trụ bao la.
Hai con thuyền thả câu kia cũng giống như con người giữa dòng đời, lặng lẽ trôi theo những biến động của thời gian, thả hồn theo từng gợn nước, từng làn mây bay. Giữa cuộc sống đầy những bộn bề, phải chăng đôi khi ta cũng cần những giây phút như thế, để dừng lại, để cảm nhận sự bình yên trong tâm hồn?
Lời kết – Một chiều thu để nhớ, để thương
Bài thơ ngắn, chỉ vỏn vẹn bốn câu, nhưng lại chứa đựng cả một không gian bao la, cả một thế giới nội tâm sâu sắc. Đó là vẻ đẹp của thiên nhiên, của những chiều thu vắng lặng nhưng đầy thi vị. Và cũng là vẻ đẹp của lòng người – khi biết hòa mình với đất trời, lắng nghe nhịp đập dịu dàng của cuộc sống.
Chiều thu ấy có thể là một buổi chiều trong thơ, nhưng cũng có thể là một buổi chiều trong lòng mỗi người – nơi ta tìm thấy sự bình yên, nơi ta tạm quên đi những bộn bề để lặng lẽ thả hồn cùng sông nước, cùng trời mây…
*
Bàng Bá Lân – Nhà thơ của hồn quê Việt
Bàng Bá Lân (1912–1988) là một nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại, nổi bật với những vần thơ mộc mạc, giản dị nhưng thấm đẫm tình quê hương và nhân sinh. Ông là một trong những gương mặt chủ chốt của phong trào Thơ Mới, với phong cách trữ tình, nhẹ nhàng và giàu hình ảnh.
Thơ Bàng Bá Lân phản ánh vẻ đẹp của làng quê Việt Nam, từ những buổi trưa hè, xóm chợ chiều đông đến hình ảnh mái trường làng, vườn dừa xanh mướt. Bên cạnh đó, ông còn có những vần thơ sâu sắc về tình yêu, hoài niệm và triết lý nhân sinh. Các tác phẩm tiêu biểu của ông gồm Trưa hè, Xóm chợ chiều đông, Vườn dừa, Giai nhân…
Không chỉ là nhà thơ, Bàng Bá Lân còn là nhà giáo và nhiếp ảnh gia, để lại dấu ấn sâu đậm trong văn hóa Việt Nam. Thơ ông như một bức tranh làng quê yên bình, là tiếng lòng của những tâm hồn yêu thương vẻ đẹp dung dị mà vĩnh hằng của đất nước.
Viên Ngọc Quý.
