Chiều xuân

Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,
Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi
Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời.

Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ
Đàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ;
Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió,
Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa.

Trong đồng lúa xanh rờn và ướt lặng,
Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,
Làm giật mình một cô nàng yếm thắm
Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.

*

Chiều Xuân – Một Khúc Nhẹ Nhàng Của Thiên Nhiên và Lòng Người

Có những buổi chiều xuân nhẹ như hơi thở, khi đất trời chìm trong màn mưa bụi êm êm, cảnh vật như khoác lên mình một chiếc áo trầm lặng, dịu dàng. Trong bài thơ Chiều xuân, Anh Thơ đã vẽ nên một bức tranh mùa xuân bình dị mà thấm đẫm hồn quê, nơi thiên nhiên và con người hòa quyện trong những gam màu thanh nhẹ, gợi lên cảm giác yên bình và man mác.

Mở đầu bài thơ, tác giả dẫn dắt người đọc vào một khung cảnh lặng lẽ, nơi bến sông vắng hoe, nơi con đò cũng như đang thả trôi theo dòng nước:

“Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,
Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi
Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời.”

Cơn mưa bụi mùa xuân không ồn ào như những cơn mưa hạ, mà nhẹ nhàng, dịu dàng như một tấm lụa mỏng vương trên cảnh vật. Bến sông vắng lặng, con đò nằm yên, không ai chèo, không ai gọi. Quán tranh đơn sơ cũng chìm vào tĩnh mịch, đứng lặng bên gốc xoan già, nơi những cánh hoa tím mỏng manh đang rơi lả tả. Mọi thứ dường như bất động, nhưng trong sự tĩnh lặng ấy lại chất chứa biết bao nỗi niềm, bao dư âm của thời gian và ký ức.

Tiến ra đường đê, khung cảnh chuyển động hơn với những sinh hoạt quen thuộc của thiên nhiên:

“Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ
Đàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ;
Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió,
Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa.”

Những thảm cỏ non xanh mượt trải dài theo triền đê, đàn sáo đen chao xuống, mải miết kiếm ăn giữa những cơn gió nhẹ nhàng. Bướm xuân bay lượn, như những mảnh màu rực rỡ nhảy múa trong làn không khí mát lành. Đàn trâu ung dung cúi gặm cỏ, mặc cho những hạt mưa bụi vương trên lưng. Tất cả những hình ảnh ấy tạo nên một không gian yên ả, một nhịp sống chậm rãi và bình yên, nơi con người có thể thả mình vào sự bao la của thiên nhiên.

Cuối cùng, bức tranh Chiều xuân khép lại với hình ảnh con người – một người con gái lao động giữa thiên nhiên:

“Trong đồng lúa xanh rờn và ướt lặng,
Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,
Làm giật mình một cô nàng yếm thắm
Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.”

Cánh đồng lúa xanh non tươi mát sau cơn mưa, lũ cò con tinh nghịch bất chợt vỗ cánh bay lên, khiến một cô gái thôn quê giật mình. Hình ảnh “cô nàng yếm thắm” giữa cánh đồng mùa xuân tạo nên điểm nhấn cho bài thơ – một nét duyên dáng, giản dị mà đằm thắm của người lao động. Bằng một chi tiết rất đỗi bình thường, Anh Thơ đã làm sống dậy cả một miền quê, nơi con người và thiên nhiên hòa quyện vào nhau, nơi công việc đồng áng trở thành một phần tự nhiên của nhịp sống.

Chiều Xuân – Vẻ Đẹp của Sự Bình Yên

Bài thơ Chiều xuân không chỉ là một bức tranh thiên nhiên, mà còn mang theo một cảm xúc rất riêng – sự tĩnh lặng, êm đềm của một buổi chiều làng quê. Nó gợi lên cảm giác thư thái, nhẹ nhàng, đưa người đọc trở về với những miền ký ức xa xưa, nơi những mùa xuân không chỉ là thời gian trôi đi, mà còn là một phần trong tâm hồn mỗi người.

Qua từng hình ảnh, từng câu thơ, Anh Thơ đã truyền tải một tình yêu sâu sắc đối với quê hương – nơi những cánh đồng, bến sông, quán tranh đều mang trong mình một linh hồn, một vẻ đẹp giản dị mà không kém phần thơ mộng. Và có lẽ, điều khiến bài thơ trở nên đặc biệt chính là sự chân thực, mộc mạc nhưng lại thấm đượm chất trữ tình, khiến người đọc không khỏi bâng khuâng mỗi khi nghĩ về một buổi chiều xuân trên quê hương mình.

*

Nhà thơ Anh Thơ – Người vẽ tranh quê bằng thơ

Anh Thơ (1918 – 2005), tên thật là Vương Kiều Ân, là một trong những nữ thi sĩ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Bà nổi tiếng từ năm 17 tuổi với tập thơ Bức tranh quê, đoạt giải khuyến khích của Tự Lực Văn Đoàn, mở ra một hướng đi riêng trong phong trào Thơ mới: thơ về nông thôn, thiên nhiên Bắc Bộ với những hình ảnh bình dị, đầy chất trữ tình.

Sinh ra trong một gia đình Nho học, cuộc sống kín cổng cao tường đã hun đúc trong bà một tâm hồn nhạy cảm, luôn khát khao tự do. Những câu thơ của Anh Thơ không chỉ vẽ nên bức tranh làng quê thanh bình mà còn phản ánh nỗi niềm sâu lắng của người phụ nữ trước những ràng buộc xã hội.

Sau Cách mạng tháng Tám, bà tham gia Việt Minh, giữ nhiều trọng trách trong Hội Phụ nữ, tiếp tục sáng tác thơ ca ngợi người phụ nữ hậu phương, vẻ đẹp cuộc sống mới và tinh thần đấu tranh anh dũng của dân tộc. Bà là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Nhà văn Việt Nam, từng giữ vị trí ủy viên Ban chấp hành Hội.

Với những đóng góp lớn cho văn học, Anh Thơ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2007. Những vần thơ của bà vẫn mãi ngân vang, gợi lên trong lòng người đọc tình yêu quê hương tha thiết:

“Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời…”
(Chiều xuân)

Viên Ngọc Quý.