Chơi hoa
Vườn xuân hoa đã nở,
Dạo bước thử tìm hoa.
Sắc đẹp hương thơm đủ,
Hoa cười hoa cợt ta.
*
Dạo Bước Giữa Vườn Xuân – Tâm Tình Người Yêu Hoa
Giữa khu vườn xuân rực rỡ, lòng người lữ khách cũng như bừng sáng theo sắc hoa nở rộ. Đông Hồ, một thi nhân gắn bó với thiên nhiên, đã để tâm hồn mình hòa vào từng đóa hoa trong bài thơ Chơi hoa. Bốn câu thơ ngắn gọn nhưng gói trọn cả một triết lý nhân sinh sâu sắc – về cái đẹp, về sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên, và cả những lẽ vô thường trong cõi nhân gian.
Vườn xuân hoa đã nở,
Dạo bước thử tìm hoa.
Chỉ cần hai câu thơ đầu, Đông Hồ đã mở ra một không gian thanh bình và tràn đầy sức sống. Mùa xuân – mùa của sự sinh sôi, của những điều tươi mới, và cũng là thời điểm thiên nhiên khoác lên mình chiếc áo đẹp nhất. Hoa đã nở, như một sự dâng hiến không toan tính, không vụ lợi, chỉ để làm đẹp cho đời. Người thi nhân bước đi trong khu vườn ấy, không phải chỉ để ngắm nhìn, mà còn để “tìm hoa” – tìm cái đẹp, tìm một sự đồng điệu giữa lòng người và thiên nhiên.
Nhưng hoa không chỉ là hoa, mà còn mang trong mình một linh hồn, một cá tính:
Sắc đẹp hương thơm đủ,
Hoa cười hoa cợt ta.
Hoa hiện lên không chỉ với sắc và hương, mà còn có cảm xúc, có nụ cười, có sự tinh nghịch. Phải chăng đó là tiếng cười của thiên nhiên khi thấy con người mãi miết đi tìm cái đẹp mà không nhận ra rằng cái đẹp vốn luôn hiện hữu? Hay đó là nụ cười của thời gian, như một lời trêu ghẹo con người vì mãi mê đắm trong sắc hoa mà quên đi sự hữu hạn của đời người?
Đọc Chơi hoa, ta không chỉ thấy một khung cảnh mùa xuân rực rỡ, mà còn cảm nhận được một nỗi niềm sâu xa. Phải chăng Đông Hồ đang muốn nói với chúng ta rằng, cái đẹp trong đời là thứ không cần tìm kiếm, mà chỉ cần biết trân quý khi nó ở bên ta? Và rằng, hãy cứ ung dung tận hưởng những gì cuộc đời ban tặng, như cách những bông hoa nở rộ mà không đòi hỏi gì ở thế gian?
Bài thơ khép lại nhưng để lại dư âm mãi trong lòng người đọc. Hoa nở rồi tàn, xuân đến rồi đi, nhưng những rung cảm trước cái đẹp vẫn luôn ở lại trong tâm hồn mỗi người. Và phải chăng, chính sự vô tư, không ràng buộc ấy mới là tinh thần thực sự của việc “chơi hoa” – chơi với thiên nhiên, chơi với cuộc đời, và chơi với chính những xúc cảm của mình?
*
Đông Hồ – Nhà thơ và người bảo tồn văn hóa dân tộc
Đông Hồ (1906-1969), tên thật Lâm Tấn Phác, là một nhà thơ, nhà giáo, nhà nghiên cứu văn học có tầm ảnh hưởng lớn đối với nền văn học Việt Nam. Sinh ra tại Hà Tiên, vùng đất giàu truyền thống văn hóa, ông sớm bộc lộ niềm say mê đối với quốc văn và quốc ngữ, từ đó dành trọn đời để nghiên cứu, giảng dạy và sáng tác bằng tiếng Việt.
Là thành viên của nhóm “Hà Tiên tứ tuyệt”, Đông Hồ không chỉ sáng tác thơ mà còn viết văn, ký, khảo cứu, góp phần quan trọng trong việc gìn giữ và phát huy văn hóa dân tộc. Ông từng sáng lập Trí Đức học xá, xuất bản tuần báo Sống, điều hành nhà xuất bản Bốn Phương và tạp chí Nhân Loại, với mục tiêu cổ vũ tinh thần dân tộc, đề cao giá trị tiếng Việt.
Thơ và văn của ông nhẹ nhàng, sâu sắc, giàu tình cảm, đi từ thể loại truyền thống đến hiện đại. Những tác phẩm tiêu biểu có thể kể đến Thơ Đông Hồ, Linh Phượng, Cô gái xuân, Hà Tiên thập cảnh… Bên cạnh đó, ông cũng được biết đến là người tiên phong trong việc phát triển thư pháp chữ Quốc ngữ.
Cuộc đời và sự nghiệp của Đông Hồ là minh chứng cho một tấm lòng tha thiết với văn hóa Việt Nam. Ông mất năm 1969 ngay trên bục giảng khi đang giảng bài thơ Trưng Nữ Vương, để lại một di sản văn học đáng trân trọng.
Viên Ngọc Quý
