Chưa bao giờ thương thế
Đời ta bao lần dại,
Chỉ vì nhiều tự ái.
Đòi hỏi nơi người tình
Một lòng yêu băng trinh.
Em yêu ta đã rõ,
Còn thử thách hoài hoài.
Năm với năm là mười,
Vẫn chưa cho là đủ!
Hơn một chút là giận,
Chưa chi đã vội hờn.
Để làm em đau buồn,
Không tiếc lời cay đắng…
Em cắn răng chịu đựng
Phản ứng thiệt dịu dàng.
Được thể, ta lại càng
Làm em thêm đau khổ!
Em được gì kia chứ?
Mà phải chịu đau buồn.
Ta được gì kia chứ?
Mà làm em đau thương.
Đêm nay em chợt ghé,
Em mở lòng cho xem:
Ôi thương em, thương em!
Chưa bao giờ thương thế!
*
Chưa Bao Giờ Thương Thế – Khi Yêu Thương Là Một Lời Thức Tỉnh
Có những tình yêu tràn đầy đam mê nhưng cũng không thiếu những thử thách. Có những con tim đầy tự ái, để rồi vô tình làm tổn thương người mình yêu nhất. Và có những khoảnh khắc mà ta nhận ra rằng: tình yêu không phải là sự đòi hỏi hay kiểm chứng, mà là sự thấu hiểu và trân trọng. Đó chính là điều mà Bàng Bá Lân muốn gửi gắm trong bài thơ Chưa Bao Giờ Thương Thế – một bài thơ mang đến nỗi day dứt khôn nguôi về sự ích kỷ trong tình yêu và sự thức tỉnh muộn màng của một trái tim.
Tình yêu và những thử thách vô nghĩa
Bài thơ mở đầu bằng sự tự vấn:
Đời ta bao lần dại,
Chỉ vì nhiều tự ái.
Đòi hỏi nơi người tình
Một lòng yêu băng trinh.
Nhân vật trữ tình nhận ra sự dại khờ của chính mình khi đặt ra những yêu cầu khắt khe cho tình yêu. Yêu một người không chỉ là chiếm hữu hay mong đợi sự hoàn hảo tuyệt đối, nhưng đôi khi, con người lại để lòng tự ái lấn át tất cả.
Càng yêu, ta càng thử thách. Nhưng thử thách liệu có làm tình yêu bền chặt hơn, hay chỉ tạo ra những rào cản vô hình?
Năm với năm là mười,
Vẫn chưa cho là đủ!
Mười năm – một khoảng thời gian đủ dài để chứng minh một tình yêu chân thành. Nhưng người trong cuộc vẫn chưa hài lòng, vẫn tiếp tục hoài nghi, vẫn tiếp tục thử thách. Và rồi điều gì xảy ra?
Những tổn thương không đáng có
Hơn một chút là giận,
Chưa chi đã vội hờn.
Để làm em đau buồn,
Không tiếc lời cay đắng…
Yêu thương nhưng không đủ thấu hiểu, ghen tuông nhưng không đủ tin tưởng – đó là những vết nứt khiến tình yêu rạn vỡ. Chỉ một chút giận dỗi, chỉ một chút hờn ghen cũng có thể khiến người ta thốt ra những lời cay đắng làm tổn thương người mình yêu.
Nhưng điều đau lòng nhất là gì?
Em cắn răng chịu đựng
Phản ứng thiệt dịu dàng.
Được thể, ta lại càng
Làm em thêm đau khổ!
Một bên là sự nhẫn nhịn đầy yêu thương, một bên lại là sự vô tâm đến tàn nhẫn. Ta cứ tưởng rằng người yêu ta sẽ mãi chịu đựng, sẽ mãi chấp nhận. Nhưng liệu tình yêu có thể tồn tại khi một người cứ mãi làm đau, còn một người cứ mãi gồng gánh tổn thương?
Sự thức tỉnh muộn màng
Em được gì kia chứ?
Mà phải chịu đau buồn.
Ta được gì kia chứ?
Mà làm em đau thương.
Khi nhìn lại, ta mới nhận ra rằng chẳng ai được gì cả. Người yêu ta chỉ nhận về sự đau buồn, còn ta – dù chiến thắng trong những lần tranh cãi, dù được thỏa mãn cái tôi của mình – rốt cuộc cũng chẳng có gì ngoài sự trống rỗng và hối hận.
Nhưng liệu ta có thể quay đầu? Liệu tình yêu ấy có còn nguyên vẹn như thuở ban đầu?
Đêm nay em chợt ghé,
Em mở lòng cho xem:
Ôi thương em, thương em!
Chưa bao giờ thương thế!
Khoảnh khắc người ấy mở lòng, khi ta nhìn thấy những tổn thương mà chính mình gây ra, cũng là lúc ta nhận ra mình yêu thương người ấy đến nhường nào. Nhưng sự nhận ra ấy đến muộn màng, khi yêu thương đã chất chồng đau khổ, khi vết thương đã hằn sâu trong tim người kia.
Tình yêu – hãy để trái tim dẫn lối
Bài thơ Chưa Bao Giờ Thương Thế không chỉ là một câu chuyện về tình yêu, mà còn là một bài học về sự trân trọng. Khi yêu, đừng để lòng tự ái và cái tôi che mờ trái tim. Đừng biến yêu thương thành thử thách, đừng để những hờn giận vụn vặt làm phai mờ những gì đẹp đẽ nhất.
Bởi vì, một khi tổn thương đã quá sâu, dù có nhận ra tình yêu lớn đến đâu, có lẽ cũng chẳng thể quay về như thuở ban đầu…
*
Bàng Bá Lân – Nhà thơ của hồn quê Việt
Bàng Bá Lân (1912–1988) là một nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại, nổi bật với những vần thơ mộc mạc, giản dị nhưng thấm đẫm tình quê hương và nhân sinh. Ông là một trong những gương mặt chủ chốt của phong trào Thơ Mới, với phong cách trữ tình, nhẹ nhàng và giàu hình ảnh.
Thơ Bàng Bá Lân phản ánh vẻ đẹp của làng quê Việt Nam, từ những buổi trưa hè, xóm chợ chiều đông đến hình ảnh mái trường làng, vườn dừa xanh mướt. Bên cạnh đó, ông còn có những vần thơ sâu sắc về tình yêu, hoài niệm và triết lý nhân sinh. Các tác phẩm tiêu biểu của ông gồm Trưa hè, Xóm chợ chiều đông, Vườn dừa, Giai nhân…
Không chỉ là nhà thơ, Bàng Bá Lân còn là nhà giáo và nhiếp ảnh gia, để lại dấu ấn sâu đậm trong văn hóa Việt Nam. Thơ ông như một bức tranh làng quê yên bình, là tiếng lòng của những tâm hồn yêu thương vẻ đẹp dung dị mà vĩnh hằng của đất nước.
Viên Ngọc Quý.
