Đứng chờ em
Trong buổi chiều hôm bóng nhá nhem
Anh ra trước cổng đứng chờ em
Nhận từng vóc dáng từ xa tới
Lọc lấy một hình anh thuộc quen.
Anh thấy ai ai cũng vội vàng
Như chim hôm thoi thót về rừng
Người đi xe đạp đăm chiêu lắm
Nghĩ bếp nhà đang lửa bập bùng.
Anh cũng chăm xong cái bếp nhà
Tâm thành cơm nước dọn bưng ra
Một tuần mong đến hôm nay tiếp
Vào bát cho em vị đậm đà.
Nhưng bóng hoàng hôn đặc lại rồi
Hình em anh thuộc thế mà – ôi!
Mấy phen suýt nữa reo “Em đến!”
Lại ủi an lòng: “Hãy đợi thôi!”
Anh đứng như trồng, chẳng chịu đi
Nhớ nhung vun được đức kiên trì
Anh nhìn nét mặt người qua vội,
Thông cảm muôn đời những biệt li.
Nếu thức ăn kia gắp một mình,
Tủi lòng, anh vẫn vững lòng tin.
Thương em vất vả, anh quên hết
Nỗi khổ mong chờ cháy dạ anh.
18-3-1976
*
“Đứng chờ em” – Khi yêu thương hóa thành kiên nhẫn
Có những cuộc chờ đợi chỉ kéo dài trong phút chốc, nhưng cũng có những cuộc chờ đợi kéo dài vô tận, không chỉ là sự đợi mong một người, mà còn là sự kiên trì, sự thấu hiểu và lòng bao dung của tình yêu. “Đứng chờ em” của Xuân Diệu là một bài thơ giản dị nhưng đong đầy cảm xúc, thể hiện một tình yêu không chỉ cuồng nhiệt mà còn sâu sắc, nhẫn nại và bao dung.
Tình yêu trong sự chờ đợi
Bài thơ mở đầu bằng một hình ảnh thân thuộc: người đàn ông đứng trước cổng nhà, mong ngóng một bóng hình quen thuộc:
“Trong buổi chiều hôm bóng nhá nhem
Anh ra trước cổng đứng chờ em
Nhận từng vóc dáng từ xa tới
Lọc lấy một hình anh thuộc quen.”
Không gian buổi chiều nhập nhoạng, ánh sáng và bóng tối đan xen như chính tâm trạng của người chờ đợi: mong ngóng xen lẫn hồi hộp, hy vọng đan xen lo âu. Anh dõi theo từng dáng người đi qua, chỉ để tìm thấy một hình bóng duy nhất mà anh thuộc nằm lòng.
Sự chờ đợi ấy không chỉ đơn thuần là mong gặp lại, mà còn là sự gắn bó, là tình yêu đã khắc sâu đến mức chỉ cần một dáng đi từ xa cũng có thể nhận ra giữa bao nhiêu người.
Chờ đợi không chỉ là nỗi nhớ, mà còn là thấu hiểu
Trong lúc chờ em, anh quan sát những người đi đường. Ai ai cũng vội vàng trở về, như những cánh chim đang bay về tổ:
“Anh thấy ai ai cũng vội vàng
Như chim hôm thoi thót về rừng
Người đi xe đạp đăm chiêu lắm
Nghĩ bếp nhà đang lửa bập bùng.”
Hình ảnh “bếp nhà đang lửa bập bùng” không chỉ là một hình ảnh sinh hoạt đời thường, mà còn là biểu tượng của hơi ấm gia đình, của sự sum vầy. Người ta vội về nhà vì ở đó có người thân yêu đang chờ, có bữa cơm nóng hổi đang đợi.
Anh cũng vậy. Nhưng anh không chỉ mong chờ, mà còn tự tay chăm sóc, vun vén:
“Anh cũng chăm xong cái bếp nhà
Tâm thành cơm nước dọn bưng ra
Một tuần mong đến hôm nay tiếp
Vào bát cho em vị đậm đà.”
Tình yêu không chỉ nằm ở những lời hứa hẹn, mà còn là sự quan tâm chân thành, là những điều nhỏ nhặt nhất như một bữa cơm, một sự chăm sóc giản dị nhưng đầy ấm áp.
Kiên nhẫn và lòng bao dung trong tình yêu
Nhưng rồi, khi hoàng hôn đã buông xuống, khi trời đã đặc lại một màu tối, người anh mong chờ vẫn chưa đến:
“Nhưng bóng hoàng hôn đặc lại rồi
Hình em anh thuộc thế mà – ôi!
Mấy phen suýt nữa reo “Em đến!”
Lại ủi an lòng: “Hãy đợi thôi!””
Sự chờ đợi kéo dài, nhưng anh không trách móc, không than phiền. Anh không rời đi, không bỏ cuộc. Trái lại, anh an ủi chính mình, dặn lòng hãy kiên trì. Đó chính là sự bao dung của tình yêu: không đòi hỏi, không trách cứ, mà chỉ có sự nhẫn nại và thấu hiểu.
Anh đứng đó, không chỉ vì nhớ, mà còn vì tin tưởng. Và trong lúc chờ đợi, anh chợt hiểu ra rằng, không chỉ riêng mình anh mong ngóng, mà biết bao người trên đời cũng từng trải qua những giây phút biệt ly, những phút giây chờ đợi một người thương:
“Anh đứng như trồng, chẳng chịu đi
Nhớ nhung vun được đức kiên trì
Anh nhìn nét mặt người qua vội,
Thông cảm muôn đời những biệt li.”
Tình yêu khiến con người trở nên kiên nhẫn hơn, vị tha hơn. Anh đứng đó, không phải vì một lời hứa, mà vì trái tim anh muốn thế.
Tình yêu đích thực là khi biết hy sinh
Ngay cả khi bữa cơm chỉ có một người, ngay cả khi sự chờ đợi trở nên dài đằng đẵng, anh vẫn không giận hờn, không oán trách:
“Nếu thức ăn kia gắp một mình,
Tủi lòng, anh vẫn vững lòng tin.
Thương em vất vả, anh quên hết
Nỗi khổ mong chờ cháy dạ anh.”
Dù nỗi buồn có lớn, dù cô đơn có tràn ngập, thì tình yêu vẫn lớn hơn tất cả. Vì thương em, anh quên đi tất cả những muộn phiền của bản thân. Vì hiểu em vất vả, anh không trách cứ sự chờ đợi này.
Đó chính là một tình yêu chân thành – một tình yêu không chỉ biết mong ngóng, mà còn biết hy sinh, không chỉ biết đòi hỏi, mà còn biết trao đi.
Lời kết – Chờ đợi là một cách yêu
“Đứng chờ em” không phải là một bài thơ về nỗi đau của sự chờ đợi, mà là bài thơ về tình yêu đích thực – một tình yêu kiên nhẫn, bao dung và đầy thấu hiểu. Chờ đợi không chỉ là mong ngóng, mà còn là sự sẵn sàng hy sinh, là sự nhẫn nại mà chỉ có những trái tim yêu thương thực sự mới có thể làm được.
Tình yêu, đôi khi không cần những điều lớn lao. Chỉ cần một người sẵn sàng đứng đợi ta trong bóng hoàng hôn, một người vẫn chuẩn bị một bữa cơm dù chẳng biết ta có đến hay không, một người chấp nhận lặng lẽ nhìn dòng người qua lại chỉ để hy vọng nhìn thấy bóng hình quen thuộc – chỉ cần như thế, cũng đủ làm nên một tình yêu trọn vẹn.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý