Gặp gỡ
Buổi chiều hôm ấy đáng muôn hôn,
Hôn gió hôn mây với cả hồn
Hôn cái khúc đường, hôn cả bóng
Hàng cây xanh biếc dưới hoàng hôn.
Dun dủi làm sao thế, hỡi em
Chiều nay em khoác áo trăm duyên
Em đi đôi dép xinh đơn giản
Em thật hồn nhiên rất tự nhiên…
Anh còn nghĩ ngợi, bước như mơ
Mắt thẩn thơ trông cảnh thẫn thờ
Đàn của hồn ta ai vặn thế
Gặp nhau khi ấy bỗng hoà tơ…
Anh muốn mang lời đi tạ ơn
Bầu trời như thế gió căng buồm
Hoa trong cỏ dại chiều hôm ấy
Đã đẹp tưng bừng hơn mọi hôm.
24-2-1974
*
Gặp gỡ – Khoảnh khắc hóa vĩnh cửu
Có những cuộc gặp gỡ tưởng chừng ngẫu nhiên, nhưng lại khắc sâu trong tâm hồn như một dấu ấn không phai. “Gặp gỡ” của Xuân Diệu là một bài thơ như thế – một phút giây bất chợt nhưng làm trái tim rung động, khiến cả không gian và thời gian bỗng trở nên lung linh, rực rỡ hơn bao giờ hết.
Gặp em – gặp cả thiên nhiên rực rỡ
Mở đầu bài thơ, Xuân Diệu đã vẽ nên một buổi chiều đầy cảm xúc:
“Buổi chiều hôm ấy đáng muôn hôn,
Hôn gió hôn mây với cả hồn
Hôn cái khúc đường, hôn cả bóng
Hàng cây xanh biếc dưới hoàng hôn.”
Những hình ảnh quen thuộc của thiên nhiên bỗng trở nên sống động hơn, như hòa chung nhịp đập với lòng tác giả. Không chỉ là cảnh sắc đơn thuần, mà là cảnh sắc của một tâm hồn đang hạnh phúc, đang xao xuyến đến nỗi muốn “hôn” tất cả – từ gió, từ mây, đến con đường, đến hàng cây dưới ánh hoàng hôn.
Bởi lẽ, trong khoảnh khắc ấy, Xuân Diệu không chỉ gặp thiên nhiên, mà quan trọng hơn, ông đã gặp được “em”.
Em – vẻ đẹp của sự tự nhiên và hồn nhiên
Dưới ngòi bút của Xuân Diệu, hình ảnh người con gái hiện lên vừa duyên dáng, vừa giản dị:
“Chiều nay em khoác áo trăm duyên
Em đi đôi dép xinh đơn giản
Em thật hồn nhiên rất tự nhiên…”
Không cần những trang phục lộng lẫy hay những nét đẹp cầu kỳ, em vẫn tỏa sáng theo một cách rất riêng. Chính sự tự nhiên ấy làm cho em trở nên gần gũi, khiến trái tim thi sĩ rung lên với niềm xúc động chân thành.
Gặp em – gặp một niềm rung cảm lạ kỳ
Bất ngờ gặp em, lòng tác giả bỗng dưng xao động:
“Anh còn nghĩ ngợi, bước như mơ
Mắt thẩn thơ trông cảnh thẫn thờ
Đàn của hồn ta ai vặn thế
Gặp nhau khi ấy bỗng hoà tơ…”
Hình ảnh “bước như mơ”, “mắt thẩn thơ” cho thấy cảm giác lâng lâng, ngỡ ngàng của một trái tim đang bị đánh thức bởi tình yêu. Đặc biệt, câu thơ “Đàn của hồn ta ai vặn thế” vừa hàm chứa sự bối rối, vừa như một lời trách yêu đầy chất thơ: Phải chăng chính cuộc gặp gỡ này đã làm rung lên những sợi tơ lòng, khiến cả tâm hồn bỗng dưng hoà nhịp?
Gặp gỡ – khoảnh khắc làm đổi thay cả thế giới
Cuộc gặp gỡ không chỉ làm thay đổi tâm trạng tác giả, mà dường như cả đất trời cũng trở nên tươi đẹp hơn:
“Anh muốn mang lời đi tạ ơn
Bầu trời như thế gió căng buồm
Hoa trong cỏ dại chiều hôm ấy
Đã đẹp tưng bừng hơn mọi hôm.”
Đến cả “hoa trong cỏ dại” cũng rực rỡ hơn, vì lòng người đã chan chứa những niềm vui bất ngờ. Phải chăng, khi con tim tràn đầy yêu thương, mọi thứ quanh ta cũng trở nên tươi mới hơn, đẹp đẽ hơn?
Thông điệp của bài thơ – Những khoảnh khắc nhỏ có thể làm nên điều kỳ diệu
Xuân Diệu không kể về một câu chuyện tình dài, không có những lời yêu đương nồng cháy, nhưng chỉ qua một lần gặp gỡ, ông đã khắc họa trọn vẹn cảm xúc xao xuyến và hạnh phúc. Bài thơ nhắc ta nhớ rằng, đôi khi chỉ cần một khoảnh khắc ngắn ngủi, một ánh nhìn, một lần tình cờ gặp gỡ cũng có thể trở thành một kỷ niệm quý giá, làm bừng sáng cả thế giới trong ta.
Bởi vậy, hãy trân trọng từng khoảnh khắc trong đời – biết đâu, một buổi chiều bình thường nào đó, ta cũng sẽ có một lần “gặp gỡ” đáng nhớ như Xuân Diệu…
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý
