Hai bức thư
Thư yêu như một mảnh người gửi đến.
Hai bức thư như hai bàn tay nắm trong tay.
Tay của mình ấp bên ngực ta đây,
Thư của mình ta hít thở mùi hương ngây ngất.
Hai bức thư đến từ gió may hiu hắt,
Đến tự sương xa, từ xứ thần tiên;
Giấy giấy ơi, sao mà nảy diệu huyền,
Tất cả chữ tạo nên trời mới lạ!
Trên đường đời chúng ta
Một đoá hoa đã nở,
Tự ta trồng, và ta hái tặng nhau.
Nở hôm nay, nhưng ươm đã bao lâu,
Hái, mà vẫn ở trên nhành, không dứt.
Hoa ấy màu tươi hương ngát quá,
Vì sao tê tái cả hồn ta.
Giữa đông hàn, thư nhóm lửa say sưa,
Mỗi câu viết khiến cho lòng xao xuyến,
Một tên ký có sức gì hiển hiện,
Mỗi bức thư là một bức gương
Để ta cầm soi mặt, thấy người thương!
1958
*
Hai bức thư – Những nhịp đập yêu thương
Trong cuộc sống, có những điều nhỏ bé nhưng lại mang sức mạnh phi thường. Một bức thư không chỉ là những con chữ vô tri, mà còn là nhịp đập của trái tim, là hơi thở của người gửi trao. Trong bài thơ Hai bức thư, Xuân Diệu đã biến những bức thư thành những linh hồn sống động, gắn kết hai tâm hồn yêu thương trong một sự giao cảm mãnh liệt và sâu sắc.
Thư yêu – nhịp cầu của trái tim
Ngay từ những câu thơ đầu tiên, nhà thơ đã khắc họa một hình ảnh thật đẹp:
“Thư yêu như một mảnh người gửi đến.
Hai bức thư như hai bàn tay nắm trong tay.”
Bức thư không còn đơn thuần là tờ giấy vô tri, mà trở thành một phần của người viết, như một bàn tay chìa ra để được nắm lấy. Trong bức thư có hơi thở, có nhịp tim, có nỗi nhớ nhung. Đó là một sự gắn kết vô hình nhưng bền chặt, để rồi khi cầm thư trên tay, người nhận có thể cảm nhận được hơi ấm của người thương:
“Tay của mình ấp bên ngực ta đây,
Thư của mình ta hít thở mùi hương ngây ngất.”
Tình yêu không chỉ thể hiện qua những cái ôm, những cái nắm tay trực tiếp, mà còn qua những dòng chữ được viết trong một buổi chiều cô đơn hay một đêm nhớ nhung. Mùi hương của thư có thể là hương giấy, nhưng cũng có thể là hương của những kỷ niệm, của một tình yêu chưa bao giờ vơi cạn.
Những bức thư đến từ thế giới diệu kỳ
Xuân Diệu đã ví bức thư như một phép màu, một điều diệu kỳ đến từ “xứ thần tiên”:
“Hai bức thư đến từ gió may hiu hắt,
Đến tự sương xa, từ xứ thần tiên;
Giấy giấy ơi, sao mà nảy diệu huyền,
Tất cả chữ tạo nên trời mới lạ!”
Bức thư là một sợi dây kết nối hai tâm hồn, vượt qua mọi khoảng cách về không gian và thời gian. Dòng chữ không còn đơn thuần là nét mực, mà là những tia sáng tạo nên một bầu trời riêng – nơi chỉ có hai người yêu nhau. Thư yêu giống như một cánh chim nhỏ bay qua ngàn trùng xa cách, mang theo hơi ấm của một trái tim đến một trái tim khác.
Bức thư – đóa hoa của tình yêu
“Trên đường đời chúng ta
Một đoá hoa đã nở,
Tự ta trồng, và ta hái tặng nhau.”
Tình yêu, tựa như một đóa hoa, không chỉ tự nhiên mà có, mà phải được vun trồng qua thời gian, qua những quan tâm dịu dàng, qua những bức thư gửi trao. Đóa hoa ấy mang trong mình hương thơm của sự chờ đợi, của nhớ nhung, của những lời chưa nói. Nhưng dù hái đóa hoa ấy trao đi, nó vẫn vẹn nguyên trên cành – bởi tình yêu thực sự không mất đi mà chỉ càng thêm sâu đậm.
Niềm hạnh phúc và nỗi tê tái trong tình yêu
Dẫu thư mang đến hạnh phúc, nhưng nó cũng gợi lên một nỗi buồn man mác:
“Hoa ấy màu tươi hương ngát quá,
Vì sao tê tái cả hồn ta?”
Có lẽ, chính vì yêu quá nhiều nên lại sợ mất, chính vì nhớ quá lâu nên khi có được cũng chưa thể nguôi ngoai. Bức thư là lửa ấm trong mùa đông lạnh, là tấm gương để người ta soi thấy người thương, nhưng cũng chính trong khoảnh khắc ấy, ta nhận ra khoảng cách vẫn còn đó, rằng những lời yêu thương vẫn chỉ dừng lại trên trang giấy mà chưa thể chạm vào thực tại.
Lời nhắn gửi từ bài thơ
Hai bức thư không chỉ là bài thơ về tình yêu mà còn là một lời nhắc nhở về sự kỳ diệu của những điều tưởng như giản đơn. Trong thời đại của những tin nhắn vội vàng và cuộc sống hối hả, liệu chúng ta có còn giữ được những bức thư tay – những dòng chữ mang trọn vẹn hơi thở và nhịp đập của trái tim?
Xuân Diệu đã vẽ nên một bức tranh đầy cảm xúc, nơi tình yêu không chỉ nằm trong những cuộc gặp gỡ, mà còn ẩn chứa trong những dòng thư viết vội. Bài thơ như một lời nhắn gửi: hãy trân trọng những điều nhỏ bé nhưng chân thành, vì đôi khi, một bức thư cũng đủ để giữ chặt một tình yêu.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý