Khóc anh

Em tưởng nước mắt em đã cạn hết rồi!
Đi chợ làm cơm cứ như cái máy
Nhà vắng hết, một mình lo tết vậy!
Nhưng không ngờ anh có biết cho chăng?

Khi cuộn bánh đa, dưa với thịt măng hầm
Nước mắt ở đâu rơi đầy bánh cuốn
Khóc anh khóc anh! ở đâu không về chung hưởng!
Những món ăn này em học ở miền Nam

Nhớ những tết xưa, chồng, vợ sóng hàng
Đến nhà anh trai giữa ngày mồng một
Anh cuốn bánh đa, chỉ em các thức:
Cá lóc nướng chui, thịt nhúng dấm, ngọt lừ

Tết này em làm những thức ăn xưa
Bàn thờ sáng ảnh anh, trong khói
Em đổ cốc bia xuống bát hương mờ
Khóc anh! Khóc anh! lệ rơi tiếp, nối!…

Mồng 1 Tết Ất Hợi

*

“Khóc anh” – Nước mắt trong từng hương vị Tết

Bài thơ Khóc anh của nhà thơ Anh Thơ là tiếng khóc nghẹn ngào của một người vợ khi phải đón Tết trong cô đơn, lặng lẽ. Từng câu chữ như những nhát dao cứa vào tim, từng món ăn, từng tập tục ngày Tết bỗng hóa thành những ký ức đong đầy yêu thương nhưng nay chỉ còn lại bóng dáng của sự mất mát.

Nước mắt rơi giữa những ngày Tết

“Em tưởng nước mắt em đã cạn hết rồi!
Đi chợ làm cơm cứ như cái máy
Nhà vắng hết, một mình lo tết vậy!
Nhưng không ngờ anh có biết cho chăng?”

Người vợ ngỡ rằng mình đã quen với sự mất mát, rằng nước mắt đã khô sau những tháng ngày đau buồn. Nhưng khi Tết đến, khi bắt tay vào những công việc quen thuộc, nỗi đau lại dâng trào. Căn nhà ngày Tết vốn đông vui giờ trở nên trống vắng lạ thường, chỉ còn lại một người lặng lẽ lo toan, một người ôm trọn cô đơn vào lòng.

Hương vị Tết – dư âm của tình yêu và kỷ niệm

“Khi cuộn bánh đa, dưa với thịt măng hầm
Nước mắt ở đâu rơi đầy bánh cuốn
Khóc anh khóc anh! ở đâu không về chung hưởng!
Những món ăn này em học ở miền Nam”

Mỗi món ăn không chỉ đơn thuần là hương vị Tết, mà còn là những kỷ niệm, là dấu vết của những ngày tháng hai vợ chồng còn bên nhau. Giờ đây, những món ăn ấy vẫn còn, nhưng người cùng thưởng thức đã không còn nữa. Người vợ không chỉ khóc vì nỗi cô đơn, mà còn khóc vì những điều thân thuộc nhất giờ lại trở thành nỗi đau.

Nhớ về những mùa Tết có nhau

“Nhớ những tết xưa, chồng, vợ sóng hàng
Đến nhà anh trai giữa ngày mồng một
Anh cuốn bánh đa, chỉ em các thức:
Cá lóc nướng chui, thịt nhúng dấm, ngọt lừ”

Những cái Tết cũ hiện về trong ký ức, những ngày hai vợ chồng cùng nhau đi chúc Tết, cùng nhau chuẩn bị bữa ăn. Người chồng từng cẩn thận chỉ cho vợ cách cuốn bánh đa, cách làm từng món ăn đặc trưng của miền Nam. Những hình ảnh ấy giờ đây chỉ còn là quá khứ, chỉ còn lại người vợ lặng lẽ tái hiện lại từng món ăn trong nước mắt.

Nén nhang và giọt nước mắt tiễn biệt

“Tết này em làm những thức ăn xưa
Bàn thờ sáng ảnh anh, trong khói
Em đổ cốc bia xuống bát hương mờ
Khóc anh! Khóc anh! lệ rơi tiếp, nối!…”

Người vợ vẫn giữ thói quen cũ, vẫn chuẩn bị những món ăn mà chồng thích, nhưng giờ đây, chúng chỉ còn dành cho một người đã khuất. Hình ảnh bàn thờ sáng ảnh chồng, làn khói hương mờ ảo và chén bia rót xuống bát hương là một sự tiễn biệt đau đớn.

Tết, đáng lẽ là ngày đoàn viên, nhưng giờ đây lại trở thành nỗi chia ly nghẹn ngào. Người vợ không chỉ khóc vì mất chồng, mà còn khóc vì cảm giác trống vắng khi một phần quan trọng nhất của cuộc đời đã rời xa.

Thông điệp của bài thơ

Bài thơ Khóc anh không chỉ là một tiếng khóc tiễn biệt mà còn là lời nhắc nhở về tình yêu, về những gì ta đang có. Đôi khi, những điều giản dị nhất một bữa cơm ngày Tết, một khoảnh khắc bên nhau lại chính là những điều quý giá nhất.

Đọc Khóc anh, ta thấy được nỗi đau mất mát, nhưng cũng thấy được một tình yêu sâu đậm mà thời gian hay cái chết cũng không thể xóa nhòa. Và hơn hết, bài thơ nhắc ta trân trọng từng khoảnh khắc còn bên nhau, bởi một ngày nào đó, những điều bình dị hôm nay có thể trở thành những ký ức khiến ta rơi nước mắt.

*

Nhà thơ Anh Thơ – Người vẽ tranh quê bằng thơ

Anh Thơ (1918 – 2005), tên thật là Vương Kiều Ân, là một trong những nữ thi sĩ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Bà nổi tiếng từ năm 17 tuổi với tập thơ Bức tranh quê, đoạt giải khuyến khích của Tự Lực Văn Đoàn, mở ra một hướng đi riêng trong phong trào Thơ mới: thơ về nông thôn, thiên nhiên Bắc Bộ với những hình ảnh bình dị, đầy chất trữ tình.

Sinh ra trong một gia đình Nho học, cuộc sống kín cổng cao tường đã hun đúc trong bà một tâm hồn nhạy cảm, luôn khát khao tự do. Những câu thơ của Anh Thơ không chỉ vẽ nên bức tranh làng quê thanh bình mà còn phản ánh nỗi niềm sâu lắng của người phụ nữ trước những ràng buộc xã hội.

Sau Cách mạng tháng Tám, bà tham gia Việt Minh, giữ nhiều trọng trách trong Hội Phụ nữ, tiếp tục sáng tác thơ ca ngợi người phụ nữ hậu phương, vẻ đẹp cuộc sống mới và tinh thần đấu tranh anh dũng của dân tộc. Bà là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Nhà văn Việt Nam, từng giữ vị trí ủy viên Ban chấp hành Hội.

Với những đóng góp lớn cho văn học, Anh Thơ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2007. Những vần thơ của bà vẫn mãi ngân vang, gợi lên trong lòng người đọc tình yêu quê hương tha thiết:

“Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời…”
(Chiều xuân)

Viên Ngọc Quý.