Mùa xuân màu xanh

Tặng 37 cô gái xã N.

Khi tiếng pháo gầm dựng sóng lộn mây cao
Khói trắng mênh mông bọc kín thân tầu giặc.
Làng xóm hò reo, mẹ già rơi nước mắt
– Con gái ơi! Con đã trả thù làng!

Lều chỉ huy có Đảng yêu thương
Cô gái chắc tay trận đầu vượt sức.
Nòng pháo lớn không cân tầm vóc.
Tai bị ù vì tiếng nổ chưa quen.
Trước mắt cô cát cháy cây đen
Làng xóm đã vào sâu lòng đất.

Biết mấy khăn tang tuy không hẳn mái tóc
Nhưng đã hằn sâu tận chí căm thù.
Tàu địch cháy rồi! Trời biển lại về ta.
Cái buổi tung buồm lên biển rộng:
Niềm vui lớn reo từng con sóng.
Cá lại về hợp tác trắng sân phơi!
Vị ruốc đậm đà ngọt bát cơm khoai.
Lang, sẵn vươn xanh trong tầm bảo vệ.

Ôi! Mùa xuân màu xanh về dưới tay cô gái trẻ!

Xã N. 29-1-1968

*

Mùa Xuân Màu Xanh – Sắc Xuân Của Lòng Căm Thù Và Chiến Thắng

Bài thơ Mùa xuân màu xanh của nhà thơ Anh Thơ không chỉ là bức tranh mùa xuân của thiên nhiên, mà còn là mùa xuân của chiến thắng, của lòng yêu nước và sự hy sinh anh dũng. Những cô gái trẻ của xã N. đã viết nên một trang sử vàng khi đứng lên chiến đấu, giữ vững vùng biển quê hương.

Tiếng Pháo Gầm Và Lời Mẹ Già

Mở đầu bài thơ là cảnh tượng bi tráng của chiến tranh, khi bom đạn dội xuống dữ dội:

“Khi tiếng pháo gầm dựng sóng lộn mây cao
Khói trắng mênh mông bọc kín thân tàu giặc.”

Sự tàn khốc của chiến tranh được lột tả bằng những hình ảnh dữ dội: pháo gầm, sóng dựng, mây cao, khói trắng bọc kín tàu giặc. Trong khung cảnh đó, người mẹ già chỉ biết bật khóc khi thấy con gái mình chiến đấu và trả thù cho quê hương:

“Làng xóm hò reo, mẹ già rơi nước mắt

– Con gái ơi! Con đã trả thù làng!”

Đó không chỉ là giọt nước mắt xúc động, mà còn là giọt nước mắt của lòng tự hào. Con gái của mẹ không còn là những thiếu nữ mảnh mai ngày nào, mà đã trở thành những chiến binh kiên cường, dám cầm súng bảo vệ quê hương.

Những Cô Gái Anh Hùng

Hình ảnh những cô gái trẻ trên trận địa được khắc họa với sự mạnh mẽ và gan dạ:

“Lều chỉ huy có Đảng yêu thương
Cô gái chắc tay trận đầu vượt sức.”

Dưới sự chỉ huy của Đảng, những cô gái kiên định tiến lên, bất chấp bom đạn, bất chấp sự chênh lệch giữa vũ khí của giặc và vóc dáng nhỏ bé của mình:

“Nòng pháo lớn không cân tầm vóc.
Tai bị ù vì tiếng nổ chưa quen.”

Tiếng pháo nổ làm ù tai, khói bom phủ mờ tầm mắt, nhưng họ vẫn không lùi bước. Lòng căm thù đã trở thành động lực giúp họ chiến đấu, bởi họ không quên cảnh quê hương bị tàn phá, làng xóm bị chôn vùi trong lòng đất:

“Trước mắt cô cát cháy cây đen
Làng xóm đã vào sâu lòng đất.”

Những chiếc khăn tang không chỉ quấn trên mái đầu, mà còn in sâu vào trái tim những người con gái ấy, trở thành lời thề quyết tử:

“Biết mấy khăn tang tuy không hẳn mái tóc
Nhưng đã hằn sâu tận chí căm thù.”

Chính lòng căm thù ấy đã giúp họ đánh đuổi quân thù, giữ vững từng tấc biển quê hương.

Mùa Xuân Của Hòa Bình Và No Ấm

Khi con tàu giặc chìm trong biển lửa, bầu trời và biển cả lại trở về với quê hương. Giờ đây, niềm vui tràn ngập trong từng con sóng, từng mái nhà:

“Tàu địch cháy rồi! Trời biển lại về ta.
Cái buổi tung buồm lên biển rộng:
Niềm vui lớn reo từng con sóng.”

Những người dân làng chài lại được ra khơi, cá lại về đầy khoang, hợp tác xã nhộn nhịp cảnh phơi cá, những bữa cơm đạm bạc nhưng đậm đà tình nghĩa quê hương:

“Cá lại về hợp tác trắng sân phơi!
Vị ruốc đậm đà ngọt bát cơm khoai.”

Và giữa khung cảnh yên bình ấy, hình ảnh những cô gái trẻ hiện lên như biểu tượng của sức sống, của tương lai:

“Ôi! Mùa xuân màu xanh về dưới tay cô gái trẻ!”

Mùa xuân ở đây không chỉ là màu xanh của cây cối, của biển trời, mà còn là màu xanh của tuổi trẻ, của sức sống mãnh liệt, của sự hồi sinh sau chiến tranh.

Lời Kết

Bài thơ Mùa xuân màu xanh ca ngợi tinh thần kiên cường của những cô gái xã N., những người đã cầm súng bảo vệ quê hương. Họ không chỉ chiến đấu vì lòng căm thù, mà còn chiến đấu để giành lại mùa xuân, giành lại màu xanh của hòa bình.

Mùa xuân ấy không đến từ những cánh hoa hay tiếng chim hót, mà đến từ ngọn lửa chiến thắng, từ những bàn tay vững vàng cầm súng, từ những trái tim yêu nước cháy bỏng. Và chính nhờ họ, quê hương mới có được một mùa xuân trọn vẹn, xanh tươi và bền vững mãi mãi.

*

Nhà thơ Anh Thơ – Người vẽ tranh quê bằng thơ

Anh Thơ (1918 – 2005), tên thật là Vương Kiều Ân, là một trong những nữ thi sĩ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Bà nổi tiếng từ năm 17 tuổi với tập thơ Bức tranh quê, đoạt giải khuyến khích của Tự Lực Văn Đoàn, mở ra một hướng đi riêng trong phong trào Thơ mới: thơ về nông thôn, thiên nhiên Bắc Bộ với những hình ảnh bình dị, đầy chất trữ tình.

Sinh ra trong một gia đình Nho học, cuộc sống kín cổng cao tường đã hun đúc trong bà một tâm hồn nhạy cảm, luôn khát khao tự do. Những câu thơ của Anh Thơ không chỉ vẽ nên bức tranh làng quê thanh bình mà còn phản ánh nỗi niềm sâu lắng của người phụ nữ trước những ràng buộc xã hội.

Sau Cách mạng tháng Tám, bà tham gia Việt Minh, giữ nhiều trọng trách trong Hội Phụ nữ, tiếp tục sáng tác thơ ca ngợi người phụ nữ hậu phương, vẻ đẹp cuộc sống mới và tinh thần đấu tranh anh dũng của dân tộc. Bà là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Nhà văn Việt Nam, từng giữ vị trí ủy viên Ban chấp hành Hội.

Với những đóng góp lớn cho văn học, Anh Thơ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2007. Những vần thơ của bà vẫn mãi ngân vang, gợi lên trong lòng người đọc tình yêu quê hương tha thiết:

“Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời…”
(Chiều xuân)

Viên Ngọc Quý.