Mừng tân hôn
Nguyệt lão cầm chân, buộc chỉ hồng,
Mừng trai nên vợ, gái nên chồng,
Trăng rằm hoa nhị tình đăm thắm,
Phận cải duyên kim nghĩa mặn nồng.
Một cửa thơ hương gồm phúc lộc,
Trăm năm tơ tóc hẹn non sông.
Giang san một cuộc cùng chung gánh,
“Thuận vợ thuận chồng tát biển đông”.
*
Mừng Tân Hôn – Khúc Hát Của Duyên Lành
Tình yêu, khi đủ duyên đủ phận, sẽ kết thành một mái ấm, nơi hai tâm hồn cùng chung nhịp đập, cùng nhau vun đắp những tháng năm dài phía trước. Đông Hồ, bằng những vần thơ tinh tế và sâu sắc trong “Mừng tân hôn”, đã vẽ nên một bức tranh tràn đầy hạnh phúc, nơi tình yêu không chỉ là cảm xúc mà còn là trách nhiệm, là sự gắn bó keo sơn giữa hai con người.
Duyên lành kết thành tơ hồng
“Nguyệt lão cầm chân, buộc chỉ hồng,
Mừng trai nên vợ, gái nên chồng.”
Những vần thơ mở đầu như một lời chúc phúc, gợi nhắc đến sợi tơ hồng của Nguyệt Lão vị thần se duyên trong văn hóa phương Đông. Đó là tín hiệu của một nhân duyên đẹp, nơi hai con người vốn xa lạ nay được định sẵn để cùng nhau bước vào hành trình mới. Tình yêu không còn là chuyện của đôi lứa, mà trở thành một khởi đầu thiêng liêng, được chúc tụng bởi cả đất trời và lòng người.
Hạnh phúc thắm như trăng rằm, hoa nở
“Trăng rằm hoa nhị tình đăm thắm,
Phận cải duyên kim nghĩa mặn nồng.”
Hình ảnh trăng rằm và hoa nở gợi lên một tình yêu viên mãn, không chỉ lãng mạn mà còn sâu sắc và bền chặt. “Phận cải duyên kim” – nếu như trước kia có những lỡ làng, những xa cách, thì giờ đây, duyên nợ đã đến hồi viên mãn, nghĩa tình càng thêm gắn bó.
Hạnh phúc không chỉ là tình yêu, mà còn là trách nhiệm
“Một cửa thơ hương gồm phúc lộc,
Trăm năm tơ tóc hẹn non sông.”
Hôn nhân không chỉ là câu chuyện của hai người, mà còn là sự hòa quyện của hai gia đình, của một mái nhà mới đầy ắp phúc lộc. “Trăm năm tơ tóc” – lời hẹn ước không chỉ dành cho một khoảnh khắc mà là cả một đời.
Và đặc biệt, Đông Hồ không quên nhắc nhở rằng hôn nhân không chỉ là yêu thương, mà còn là sự đồng lòng, cùng nhau xây dựng và gánh vác trách nhiệm:
“Giang san một cuộc cùng chung gánh,
‘Thuận vợ thuận chồng tát biển đông’.”
Câu thơ cuối là một chân lý muôn đời: khi vợ chồng hòa thuận, đồng lòng, thì dù khó khăn có lớn đến đâu cũng có thể vượt qua. Đó chính là ý nghĩa cao đẹp nhất của hôn nhân không chỉ có hạnh phúc, mà còn có sự chia sẻ, cùng nhau vun đắp và đồng hành trên mọi nẻo đường.
Lời chúc phúc vẹn tròn
Bài thơ “Mừng tân hôn” không chỉ là một lời chúc hạnh phúc đơn thuần, mà còn là một bức thông điệp sâu sắc về tình yêu và hôn nhân. Đông Hồ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của tình yêu đôi lứa, mà còn nhấn mạnh ý nghĩa thiêng liêng của việc chung tay xây dựng một tổ ấm.
Có duyên mới gặp, có tình mới nên nghĩa, có đồng lòng thì mới có thể đi cùng nhau đến trọn đời. Đó chính là tinh thần cốt lõi của bài thơ một lời chúc phúc không chỉ cho ngày hôm nay, mà cho cả một hành trình dài phía trước.
*
Đông Hồ – Nhà thơ và người bảo tồn văn hóa dân tộc
Đông Hồ (1906-1969), tên thật Lâm Tấn Phác, là một nhà thơ, nhà giáo, nhà nghiên cứu văn học có tầm ảnh hưởng lớn đối với nền văn học Việt Nam. Sinh ra tại Hà Tiên, vùng đất giàu truyền thống văn hóa, ông sớm bộc lộ niềm say mê đối với quốc văn và quốc ngữ, từ đó dành trọn đời để nghiên cứu, giảng dạy và sáng tác bằng tiếng Việt.
Là thành viên của nhóm “Hà Tiên tứ tuyệt”, Đông Hồ không chỉ sáng tác thơ mà còn viết văn, ký, khảo cứu, góp phần quan trọng trong việc gìn giữ và phát huy văn hóa dân tộc. Ông từng sáng lập Trí Đức học xá, xuất bản tuần báo Sống, điều hành nhà xuất bản Bốn Phương và tạp chí Nhân Loại, với mục tiêu cổ vũ tinh thần dân tộc, đề cao giá trị tiếng Việt.
Thơ và văn của ông nhẹ nhàng, sâu sắc, giàu tình cảm, đi từ thể loại truyền thống đến hiện đại. Những tác phẩm tiêu biểu có thể kể đến Thơ Đông Hồ, Linh Phượng, Cô gái xuân, Hà Tiên thập cảnh… Bên cạnh đó, ông cũng được biết đến là người tiên phong trong việc phát triển thư pháp chữ Quốc ngữ.
Cuộc đời và sự nghiệp của Đông Hồ là minh chứng cho một tấm lòng tha thiết với văn hóa Việt Nam. Ông mất năm 1969 ngay trên bục giảng khi đang giảng bài thơ Trưng Nữ Vương, để lại một di sản văn học đáng trân trọng.
Viên Ngọc Quý