Nắng mai
Trời xuân vừa rạng ánh bình minh
Thiếu nữ lăm xăm bước một mình
Dưới ánh hoa đào khoe má đỏ
Hoa đào rực rỡ, lá đào xanh
Nàng vui, vui với cảnh ngày xuân
Đàn bướm bay cao, liệng xuống gần
Phấp phới bên nàng muôn cánh nhẹ
Tưng bừng bay lượn dưới hoa xuân
Lá cây che thoáng bóng người yêu
Vạch cỏ, vin cây dáng mỹ kiều
Dưới gió áo nàng bay phấp phới
Tình chàng sau gió cũng bay theo
Chàng ngắm, say sưa, bướm với người
Nô đùa hớn hở với hoa tươi
Rỡ ràng hoa cũng cùng sung sướng
Dưới ánh triêu dương mỉm miệng cười!
Đầy trí ngây thơ – mộng hão huyền!
Mơ màng chàng ước cuộc tình duyên
Ái tình đẹp tợ hoa xuân thắm
Em tợ trên không tiếng quản huyền
*
Nắng Mai – Khi Tình Yêu Hòa Cùng Sắc Xuân
Mùa xuân luôn mang theo hơi thở của sự sống, của những khát khao và rung động. Nắng mai của Thái Can là một bức tranh rực rỡ về mùa xuân, nơi ánh bình minh chiếu rọi, hoa đào khoe sắc, và tình yêu lặng lẽ đơm hoa trong lòng người. Bài thơ không chỉ khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên mà còn gợi lên những cảm xúc tươi mới, đầy mộng mơ của một trái tim trẻ trung, ngây thơ trước tình yêu.
Sắc xuân bừng sáng trong nắng mai
Ngay từ những dòng thơ đầu tiên, tác giả đã vẽ nên một bức tranh xuân tràn đầy sức sống:
“Trời xuân vừa rạng ánh bình minh
Thiếu nữ lăm xăm bước một mình
Dưới ánh hoa đào khoe má đỏ
Hoa đào rực rỡ, lá đào xanh”
Bình minh mùa xuân như tấm lụa vàng trải dài trên cánh hoa, cỏ lá. Trong khung cảnh ấy, hình ảnh thiếu nữ xuất hiện, e ấp mà tươi vui, rạng rỡ như chính sắc hồng của hoa đào. Màu xanh của lá, màu đỏ thắm của cánh hoa hòa quyện với nét xuân trên gương mặt nàng – một hình ảnh thanh tân và tràn đầy sức sống.
Sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên
Không chỉ có sắc hoa, bài thơ còn tràn ngập chuyển động:
“Nàng vui, vui với cảnh ngày xuân
Đàn bướm bay cao, liệng xuống gần
Phấp phới bên nàng muôn cánh nhẹ
Tưng bừng bay lượn dưới hoa xuân”
Thiếu nữ bước đi giữa khung cảnh xuân sắc, những cánh bướm như cũng hòa chung nhịp điệu với niềm vui của nàng. Có lẽ, chính sức sống tươi trẻ và hồn nhiên ấy đã làm cho thiên nhiên như cũng muốn nô đùa, bướm bay lượn quanh nàng không rời. Xuân không chỉ đẹp bởi hoa nở mà còn vì có con người tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp ấy bằng tất cả tâm hồn.
Tình yêu len lỏi trong từng khoảnh khắc
Bài thơ không chỉ dừng lại ở cảnh đẹp thiên nhiên, mà còn ẩn chứa một câu chuyện tình lặng lẽ:
“Lá cây che thoáng bóng người yêu
Vạch cỏ, vin cây dáng mỹ kiều
Dưới gió áo nàng bay phấp phới
Tình chàng sau gió cũng bay theo”
Giữa khung cảnh rực rỡ của thiên nhiên, có một ánh mắt đang dõi theo, một trái tim đang xao động. Chàng trai lặng lẽ đứng đó, để bóng nàng in lên lá cỏ, để tình yêu nhẹ nhàng bay theo làn gió. Sự quan sát kín đáo ấy không chỉ thể hiện sự rung động mà còn gợi lên chút e ấp, chút mộng mơ của tình yêu tuổi trẻ.
Tình yêu đẹp như mùa xuân, nhưng liệu có bền lâu?
Bài thơ kết lại bằng những mộng tưởng ngọt ngào:
“Chàng ngắm, say sưa, bướm với người
Nô đùa hớn hở với hoa tươi
Rỡ ràng hoa cũng cùng sung sướng
Dưới ánh triêu dương mỉm miệng cười!
Đầy trí ngây thơ – mộng hão huyền!
Mơ màng chàng ước cuộc tình duyên
Ái tình đẹp tợ hoa xuân thắm
Em tợ trên không tiếng quản huyền”
Tình yêu trong bài thơ rực rỡ như ánh nắng mai, như hoa đào khoe sắc, như bướm chập chờn trong gió. Nhưng có lẽ, chính tác giả cũng hiểu rằng những gì thuộc về mùa xuân thường mong manh, ngắn ngủi. Chàng trai mơ về một tình yêu đẹp như hoa xuân, nhưng lại thoáng chút băn khoăn: liệu tình yêu ấy có vững bền hay chỉ như một tiếng sáo vi vu trong gió – đẹp nhưng dễ tan biến?
Lời kết – Khi tình yêu là ánh nắng mai rực rỡ nhưng mong manh
Nắng mai của Thái Can không chỉ là bài thơ tả cảnh mùa xuân mà còn là khúc hát về những rung động đầu đời. Thiên nhiên trong thơ không đơn thuần là bối cảnh mà trở thành sự phản chiếu của tâm hồn con người. Như ánh nắng ban mai rực rỡ nhưng ngắn ngủi, tình yêu trong bài thơ cũng đầy tươi sáng nhưng ẩn chứa chút mong manh. Phải chăng, điều khiến mùa xuân đẹp chính là vì nó không thể kéo dài mãi? Và phải chăng, những rung động đầu đời cũng vì thoáng qua mà trở nên đáng nhớ hơn bao giờ hết?
*
Thái Can – Bác sĩ và Nhà thơ Tiền Chiến
Thái Can (1910 – 1998) là một bác sĩ và nhà thơ nổi bật trong phong trào Thơ Mới Việt Nam. Ông sinh ngày 22 tháng 10 năm 1910 tại Hà Tĩnh, từng theo học tại nhiều ngôi trường danh tiếng trước khi tốt nghiệp bác sĩ y khoa năm 1940.
Ngay từ khi còn đi học, Thái Can đã bắt đầu sáng tác thơ và đăng trên các tờ báo lớn đương thời như Phong Hoá, Tiểu thuyết thứ bảy, Hà Nội báo… Tập thơ đầu tay Những nét đan thanh (1934) đã khẳng định phong cách trữ tình, sâu lắng của ông, sau này được tái bản với tên Thơ Thái Can (1995). Năm 1941, ông được giới thiệu trong Thi nhân Việt Nam của Hoài Thanh – Hoài Chân.
Thơ Thái Can chủ yếu xoay quanh tình yêu và số phận con người, với âm điệu nhẹ nhàng, man mác buồn. Dù bị nhận xét là có phần ước lệ, nhưng những vần thơ của ông vẫn để lại dấu ấn với nét nhạc điệu riêng biệt và cảm xúc chân thành. Sau năm 1954, ông di cư vào Nam rồi sang Hoa Kỳ, tiếp tục hành nghề y cho đến khi qua đời năm 1998.
Dù không thuộc hàng những tên tuổi hàng đầu của Thơ Mới, Thái Can vẫn để lại dấu ấn đặc trưng với những vần thơ đượm chất hoài niệm và triết lý nhân sinh.
Viên Ngọc Quý.
