Nhớ Vĩnh Kim

Hỡi lòng ta nhớ Vĩnh Kim
Vừng trăng Chợ Giữa cái đêm buông thuyền
Rầm rì dừa nước hai bên
Bờ sông vắng lặng, ấm hiền lòng sông
Chúng ta trẻ lắm, hồn chung
Say thơ, mê nhạc đắm cùng thiên nhiên
Ấy đêm nhạc trổi trong thuyền
Giọng ca nghệ sĩ, tiếng huyền tài năng
Dưới trăng mời chén tào thưng
Mà ba mươi lẻ năm chừng đã qua
Bạn ơi tổ quốc chúng ta
Cùng chung nhau đó mãi xa cách gì
Bắt tay thật chặt Văn Khê
Hẹn nhau Chợ Giữa ta về ngày mai
Rằng nghe nổi tiếng cầm đài
Nước non luống những lắng tai Chung Kỳ

23/4/1976

*

Nỗi Nhớ Vĩnh Kim – Tiếng Vọng Của Ký Ức Và Tình Yêu Quê Hương

Có những miền đất ta chỉ ghé qua một lần nhưng mãi khắc ghi trong lòng. Có những đêm trăng, những dòng sông, những tiếng hát ngân vang trong khoang thuyền mà dù năm tháng có trôi đi, lòng vẫn day dứt nhớ về. Nhớ Vĩnh Kim của Xuân Diệu là một nỗi nhớ như thế – một nỗi nhớ không chỉ dành cho một vùng đất, mà còn là nỗi hoài niệm về những ngày tuổi trẻ, về tình bằng hữu, và hơn hết, về tình yêu dành cho quê hương đất nước.

Vĩnh Kim – Một miền ký ức dịu dàng

“Hỡi lòng ta nhớ Vĩnh Kim
Vừng trăng Chợ Giữa cái đêm buông thuyền
Rầm rì dừa nước hai bên
Bờ sông vắng lặng, ấm hiền lòng sông.”

Chỉ bốn câu thơ đầu, Xuân Diệu đã mở ra một không gian tràn ngập chất thơ, nơi có ánh trăng sáng vằng vặc trên dòng sông, có những rặng dừa nước rầm rì trong đêm tĩnh mịch, có một bến Chợ Giữa gắn với kỷ niệm xưa cũ. Dường như từng khung cảnh ấy không chỉ là hình ảnh mà còn là hơi thở, là nhịp đập của những con người đã từng sống, từng yêu và từng cháy hết mình với nghệ thuật, với tình bạn.

Tuổi trẻ và đam mê – Khi lòng hòa cùng thiên nhiên

“Chúng ta trẻ lắm, hồn chung
Say thơ, mê nhạc đắm cùng thiên nhiên
Ấy đêm nhạc trổi trong thuyền
Giọng ca nghệ sĩ, tiếng huyền tài năng.”

Những vần thơ này vẽ nên hình ảnh những con người trẻ tuổi, yêu nghệ thuật, đắm say với thơ ca và âm nhạc. Không chỉ có dòng sông và ánh trăng, mà còn có những tiếng đàn, giọng ca ngân vang giữa đêm thanh vắng, để lại trong lòng những kẻ tri âm một cảm giác say sưa, ngây ngất. Đó không chỉ là những âm thanh vô tri, mà là nhịp đập của trái tim nghệ sĩ, là tiếng lòng của những người yêu cuộc sống, yêu cái đẹp.

Nỗi nhớ và lời hẹn ước

“Dưới trăng mời chén tào thưng
Mà ba mươi lẻ năm chừng đã qua
Bạn ơi tổ quốc chúng ta
Cùng chung nhau đó mãi xa cách gì.”

Thời gian trôi đi, ba mươi năm lặng lẽ trôi qua, nhưng ký ức về đêm trăng ấy vẫn còn nguyên vẹn trong lòng nhà thơ. Chén tào thưng thuở nào giờ đã trở thành một biểu tượng của hoài niệm, của những tình cảm chân thành không phai nhạt theo năm tháng. Nhưng nỗi nhớ ấy không chỉ là sự hoài cổ mà còn là một lời khẳng định: dù thời gian hay không gian có chia cách, những con người từng gắn bó với nhau vẫn luôn cùng chung một tình yêu, một tấm lòng hướng về nhau, như tình yêu dành cho quê hương tổ quốc.

Khúc nhạc giao cảm của những tâm hồn tri kỷ

“Bắt tay thật chặt Văn Khê
Hẹn nhau Chợ Giữa ta về ngày mai
Rằng nghe nổi tiếng cầm đài
Nước non luống những lắng tai Chung Kỳ.”

Bài thơ khép lại bằng một lời hẹn, một cái bắt tay thật chặt của những tri kỷ. Đó không chỉ là lời hẹn của những người bạn cũ, mà còn là lời hẹn của những người cùng chung tình yêu với nghệ thuật, với quê hương. Nhắc đến Chung Kỳ – bậc tri âm tri kỷ trong điển tích xưa – Xuân Diệu như muốn khẳng định rằng: những ai yêu nghệ thuật, yêu con người, yêu quê hương, dù xa nhau đến đâu, cũng luôn có một sợi dây vô hình kết nối họ lại với nhau.

Lời kết

Nhớ Vĩnh Kim không chỉ là một bài thơ về một miền đất, mà còn là một bài thơ về ký ức, về tuổi trẻ, về tình bạn, và trên hết là về tình yêu quê hương đất nước. Vĩnh Kim không chỉ là một địa danh, mà còn là một biểu tượng cho những nơi chốn ta từng gắn bó, từng yêu thương. Dù năm tháng có trôi qua, dù những con người của ngày ấy có già đi, thì những kỷ niệm vẫn mãi là một phần không thể phai mờ trong trái tim.

*

Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam

Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.

Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.

Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.

Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.

Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:

“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”

Viên Ngọc Quý