Nỗi nhớ chúng con mang xanh theo thời gian

Mang nỗi đau vắng Bác, một năm ròng
Con đã đi cùng khắp núi sông.
Từ những con đường đầu tiên đón Bác.
Gai cỏ còn ôm vết đi chưa nhạt.

Một buổi chiều biên giới rưng rưng…
Nhìn dãy núi cao, lên khắp đỉnh rừng.
Con nhớ đến những đồng bào Pắc-Pó
Bỏ bản năm nào, một đêm mưa gió
Lưng cõng mẹ già, vai súng, vai con
Để đến bây giờ-điện sáng đầu non.

Rồi đến bản hái hoa người dân áo rách
Hoa thịt nổi tròn như thêu như khắc
Siêu thuốc năm xưa, chữa bệnh Bác vẫn còn
Tấm phản Bác nằm, giờ ấm mái nhà son.

Con lại lên đỉnh đèo Pi-a-oóc
Nơi hai đội giải-phóng quân Nam, Bắc.
Gặp nhau giữa sương tuyết năm nào.
Giờ là cả một nông trường xanh thắm mùa rau.

Con tới cả cây đa Tân Trào năm trước
Cây đã thành rừng xum xuê bao gốc
Từ đinh Khau Nưa, lên núi Nà Lừa.
Lán Bác không còn, những cột đứng đơm hoa
Đập nước dâng cao, chìm rừng phách đỏ.

Ôi những lòng hồ thương nhớ
Những mương mang tình Bác tưới đồng khô.
Những đồi cây sóng lại tự bao giờ
Bác Hồ ơi, mới một năm vắng Bác.

Thái Bình đã vật nhau với đất
Gặt lúa xuân về hàng muối tấn vàng kho
Hợp tác xã Nam Cường lẫn biển năm xưa
Nơi đón Bác, đất còn mặn muối
Giờ đã thành đường dừa, bờ cam, bụi chuối.

Nỗi nhớ chúng con mang xanh theo thời gian!…

Hà Nội, đầu tháng 9 năm 1970

*

Nỗi Nhớ Xanh Theo Thời Gian – Khúc Tâm Tình Với Người

Một năm vắng Bác, đất nước vẫn đi lên, nhưng trong lòng mỗi người con, nỗi nhớ vẫn âm thầm, da diết như một dòng suối không ngừng chảy. Bài thơ Nỗi nhớ chúng con mang xanh theo thời gian của nhà thơ Anh Thơ là lời tri ân sâu sắc, là khúc tâm tình đầy cảm xúc gửi đến Bác Hồ – vị Cha già của dân tộc. Từng câu thơ là những bước chân của tác giả trên dải đất hình chữ S, ghi lại những dấu ấn của Người, để rồi nhận ra rằng Bác vẫn còn mãi, trong núi sông, trong ruộng đồng, trong từng nhịp thở của quê hương.

Dấu chân Người còn trên từng miền đất nước

Bằng lời thơ giàu hình ảnh, Anh Thơ dẫn ta đi qua những địa danh đã gắn bó với Bác từ những ngày đầu cách mạng. Ngay từ những câu thơ mở đầu, nỗi nhớ đã cồn cào, day dứt:

“Mang nỗi đau vắng Bác, một năm ròng
Con đã đi cùng khắp núi sông.
Từ những con đường đầu tiên đón Bác.
Gai cỏ còn ôm vết đi chưa nhạt.”

Dường như trên từng nẻo đường, dấu chân của Bác vẫn còn in đậm. Gai cỏ chưa phai, những con đường ngày xưa Người từng đi qua vẫn ôm trọn bóng hình Người. Càng đi, càng nhìn, càng nhớ, càng thương.

Trên biên giới xa xôi, những người con của Pắc Bó năm nào từng rời bản giữa đêm mưa gió, giờ đã có điện sáng đầu non. Ở bản nghèo, những cây thuốc chữa bệnh cho Người vẫn còn đó, tấm phản Bác nằm nay đã ấm trong mái nhà son. Những hình ảnh ấy khiến lòng người nghẹn ngào – bởi Người đã đi xa, nhưng những gì Người để lại vẫn trường tồn, vẫn sưởi ấm cuộc sống của nhân dân.

Bác còn mãi trong màu xanh đất nước

Không chỉ dừng lại ở những kỷ niệm, bài thơ còn mở ra một bức tranh tràn đầy sức sống. Những nơi xưa kia Bác từng đặt chân, từng lo toan giờ đã đổi thay, đã vươn lên mạnh mẽ.

“Con lại lên đỉnh đèo Pi-a-oóc
Nơi hai đội giải-phóng quân Nam, Bắc
Gặp nhau giữa sương tuyết năm nào.
Giờ là cả một nông trường xanh thắm mùa rau.”

Từ một nơi lạnh giá, khắc nghiệt, giờ đây đã trở thành vùng đất trù phú, tươi tốt. Cây đa Tân Trào ngày nào, nơi Bác từng đứng đọc lời kêu gọi kháng chiến, giờ đã thành cả một khu rừng sum suê. Ngay cả những cột nhà nơi lán Nà Lừa cũng đã hóa thành những chùm hoa rực rỡ. Những thay đổi ấy như một lời khẳng định rằng Bác không chỉ là quá khứ, mà Người vẫn còn đó, trong từng nhành cây, ngọn cỏ, trong từng giọt nước tưới mát đồng khô.

Nỗi nhớ hóa thành động lực dựng xây

Nhớ Bác không chỉ là hoài niệm, mà còn là động lực để tiếp tục hành trình mà Người đã vạch ra. Trên những cánh đồng Thái Bình, nhân dân vẫn miệt mài lao động, vật lộn với thiên nhiên để cho ra đời những mùa vàng bội thu:

“Thái Bình đã vật nhau với đất
Gặt lúa xuân về hàng muối tấn vàng kho.”

Vùng đất Nam Cường, nơi từng đón Bác, từ chỗ chỉ có cát mặn, giờ đã hóa thành những con đường dừa, bờ cam, bụi chuối. Đó chính là minh chứng cho tinh thần mà Bác Hồ từng nhắc nhở: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong.”

Lời kết – Nỗi nhớ xanh theo thời gian

Bài thơ kết lại bằng một câu khẳng định đầy xúc động:

“Nỗi nhớ chúng con mang xanh theo thời gian!”

Nỗi nhớ Bác không hề phai nhạt, mà ngày càng xanh tươi như chính màu xanh của đất nước, của những công trình, ruộng đồng, rừng cây. Đó là nỗi nhớ không bi lụy, không chỉ để tiếc thương mà còn là nguồn động lực để nhân dân ta tiếp tục vững bước, xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp.

Bài thơ Nỗi nhớ chúng con mang xanh theo thời gian không chỉ là một bài thơ về nỗi nhớ, mà còn là một bản hùng ca về sự tiếp nối, về sức sống của dân tộc. Dẫu Bác đã đi xa, nhưng Người vẫn còn mãi trong lòng nhân dân, trong từng tấc đất quê hương, trong từng công trình dựng xây. Và thế hệ mai sau, dù thời gian có trôi đi bao lâu, vẫn sẽ mang theo nỗi nhớ ấy, xanh mãi cùng đất nước Việt Nam.

*

Nhà thơ Anh Thơ – Người vẽ tranh quê bằng thơ

Anh Thơ (1918 – 2005), tên thật là Vương Kiều Ân, là một trong những nữ thi sĩ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Bà nổi tiếng từ năm 17 tuổi với tập thơ Bức tranh quê, đoạt giải khuyến khích của Tự Lực Văn Đoàn, mở ra một hướng đi riêng trong phong trào Thơ mới: thơ về nông thôn, thiên nhiên Bắc Bộ với những hình ảnh bình dị, đầy chất trữ tình.

Sinh ra trong một gia đình Nho học, cuộc sống kín cổng cao tường đã hun đúc trong bà một tâm hồn nhạy cảm, luôn khát khao tự do. Những câu thơ của Anh Thơ không chỉ vẽ nên bức tranh làng quê thanh bình mà còn phản ánh nỗi niềm sâu lắng của người phụ nữ trước những ràng buộc xã hội.

Sau Cách mạng tháng Tám, bà tham gia Việt Minh, giữ nhiều trọng trách trong Hội Phụ nữ, tiếp tục sáng tác thơ ca ngợi người phụ nữ hậu phương, vẻ đẹp cuộc sống mới và tinh thần đấu tranh anh dũng của dân tộc. Bà là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Nhà văn Việt Nam, từng giữ vị trí ủy viên Ban chấp hành Hội.

Với những đóng góp lớn cho văn học, Anh Thơ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2007. Những vần thơ của bà vẫn mãi ngân vang, gợi lên trong lòng người đọc tình yêu quê hương tha thiết:

“Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời…”
(Chiều xuân)

Viên Ngọc Quý.