Sớm nay
Sớm nay thức dậy như thường lệ,
Sao tiếng chim kêu bỗng khác thường;
Lá cũ lại nhìn ra mới mới,
Trời êm, không đợi có pha sương.
Bàn ghế thở vui, giường cũng rạng,
Phòng văn như toả một mùi hương.
Nghe tiếng chim kêu bỗng khác thường,
Tình yêu! ta biết rằng – Ngươi đến.
1958
*
“Sớm nay” – Khi tình yêu đến trong từng nhịp sống
Xuân Diệu – nhà thơ của tình yêu và sự sống – luôn có một cách nhìn độc đáo về thế giới xung quanh. Trong bài thơ Sớm nay, ông không nói trực tiếp về tình yêu, mà để tình yêu len lỏi vào từng hình ảnh, từng cảm giác, khiến cả không gian và thời gian như bừng sáng.
Một buổi sáng khác thường
Mở đầu bài thơ, Xuân Diệu khắc họa một buổi sáng tưởng như rất bình thường, nhưng lại có gì đó thật lạ lùng:
“Sớm nay thức dậy như thường lệ,
Sao tiếng chim kêu bỗng khác thường;”
Mọi thứ vẫn diễn ra như bao ngày – thức dậy vào buổi sớm, nghe tiếng chim hót. Nhưng hôm nay, có điều gì đó khác biệt. Chính tiếng chim ấy đã gợi lên một cảm giác mới mẻ, báo hiệu một sự đổi thay trong lòng nhà thơ.
Những điều quen thuộc bỗng trở nên tươi mới:
“Lá cũ lại nhìn ra mới mới,
Trời êm, không đợi có pha sương.”
Chiếc lá vẫn là chiếc lá cũ, nhưng sao nay lại có vẻ mới mẻ lạ thường? Phải chăng, khi lòng người thay đổi, thế giới xung quanh cũng đổi thay theo? Bầu trời trong trẻo, không cần lớp sương mờ ảo cũng đủ dịu dàng, như một tâm hồn đang bình yên đón nhận điều diệu kỳ.
Cả không gian tràn đầy sức sống
Không chỉ thiên nhiên, mà cả những đồ vật vô tri cũng trở nên sống động hơn:
“Bàn ghế thở vui, giường cũng rạng,
Phòng văn như toả một mùi hương.”
Những thứ tưởng như tĩnh lặng – bàn ghế, giường chiếu – bỗng như có linh hồn, như đang “thở vui” cùng với con người. Căn phòng làm việc cũng trở nên thơm tho, đầy sức sống. Xuân Diệu đã nhân hóa vạn vật, khiến tất cả đều trở thành nhân chứng cho một khoảnh khắc diệu kỳ.
Vậy điều gì đã làm thay đổi tất cả?
Khi tình yêu đến
Câu thơ cuối cùng chính là lời giải đáp:
“Tình yêu! ta biết rằng – Ngươi đến.”
Không có một hình ảnh cụ thể nào về người yêu, nhưng tình yêu vẫn hiện diện rõ ràng. Nó không cần báo trước, không cần hình dáng hữu hình, chỉ cần một cảm giác, một sự rung động, cũng đủ để biến mọi thứ trở nên đẹp đẽ hơn.
Thông điệp sâu sắc của bài thơ
Bài thơ không chỉ nói về tình yêu đôi lứa, mà còn là một triết lý về cuộc sống. Khi trong lòng ta có tình yêu – dù là tình yêu con người, yêu thiên nhiên hay yêu cuộc đời – thì mọi thứ xung quanh cũng trở nên đẹp hơn, tươi mới hơn.
Xuân Diệu, với tâm hồn nhạy cảm và trái tim đầy rung động, đã cho ta thấy rằng tình yêu không chỉ là một cảm xúc, mà còn là một nguồn năng lượng có thể làm bừng sáng cả thế giới.
Vậy nên, hãy để lòng mình rộng mở, để mỗi buổi sáng thức dậy không chỉ là một ngày mới, mà còn là một lần nữa được yêu, được sống trọn vẹn từng khoảnh khắc!
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý