Sương rơi

Sương rơi
Nặng trĩu
Trên cành
Dương liễu…
Nhưng hơi
Gió bấc
Lạnh lùng
Hiu hắt
Thấm vào
Em ơi,
Trong lòng
Hạt sương
Thành một
Vết thương!..

Rồi hạt
Sương trong
Tan tác
Trong lòng,
Tả tơi
Em ơi!
Từng giọt
Thánh thót,
Từng giọt
Điêu tàn
Trên nấm
Mồ hoang!…

Rơi sương
Cành dương
Liễu ngả
Gió mưa
Tơi tả
Từng giọt,
Thánh thót
Từng giọt,
Tơi bời
Mưa rơi,
Gió rơi,
Lá rơi,
Em ơi!…

Đăng trên Tạp chí văn học, 1935.

Nhận xét trong Thi nhân Việt Nam: “Nguyễn Vỹ đã sáng tạo ra một nhạc điệu riêng để tả một cái gì đương rơi. Cái gì đó có thể là những giọt sương, cũng có thể là những giọt lệ, hay những giọt gì vẫn rơi đều đều, chậm chậm trong lòng ta mỗi lúc vẩn vơ buồn ta đứng một mình trong lặng lẽ.”

*

Sương Rơi – Giọt Buồn Của Một Đời Người

Những Giọt Sương Hay Những Giọt Lệ?

Nhẹ nhàng mà da diết, bài thơ Sương rơi của Nguyễn Vỹ mở ra một khung cảnh buốt giá của đêm khuya, khi những giọt sương nặng trĩu trên cành dương liễu, lặng lẽ rơi xuống trong hơi gió bấc lạnh lùng. Nhưng liệu đó chỉ là những giọt sương đơn thuần? Hay chính là những giọt lệ của một tâm hồn đau thương?

“Sương rơi
Nặng trĩu
Trên cành
Dương liễu…
Nhưng hơi
Gió bấc
Lạnh lùng
Hiu hắt”

Hình ảnh dương liễu – loài cây vốn gợi nỗi buồn – kết hợp với hơi gió bấc lạnh lẽo tạo nên một không gian ảm đạm, gợi lên cảm giác cô đơn, hoang hoải. Sương rơi xuống nhưng không chỉ rơi trên cành lá, mà còn len lỏi vào lòng người, biến thành một vết thương. Đây không còn là câu chuyện của thiên nhiên nữa, mà đã trở thành một nỗi đau khắc sâu trong tâm hồn.

Tan Tác – Nỗi Đau Không Còn Hình Hài

Hạt sương, cũng như nỗi lòng con người, một khi đã thấm sâu vào tim thì chỉ có thể vỡ tan thành từng mảnh nhỏ.

“Rồi hạt
Sương trong
Tan tác
Trong lòng,
Tả tơi
Em ơi!”

Những dòng thơ ngắn, liên tục ngắt quãng như chính nhịp rơi của giọt sương, hay cũng chính là nhịp đập gấp gáp của một trái tim đang rỉ máu. Từng giọt sương rơi xuống, tan biến trên mặt đất, cũng như từng mảnh tâm hồn vỡ vụn mà chẳng ai hay.

Và rồi, sương không chỉ rơi trên lá, mà còn thánh thót trên nấm mồ hoang! Một hình ảnh đầy ám ảnh – có phải đó là một nấm mồ thực sự, hay chỉ là biểu tượng cho sự lụi tàn của một cuộc tình, một niềm tin, một mơ ước đã mất?

Mưa Rơi – Gió Rơi – Lá Rơi – Em Ơi!

Khổ thơ cuối cùng như một bản nhạc đầy bi thương, khi không chỉ có sương rơi, mà tất cả mọi thứ đều đang rơi:

“Mưa rơi,
Gió rơi,
Lá rơi,
Em ơi!”

Những hình ảnh ấy như dồn dập, như một cơn lốc cuốn đi tất cả. Không còn gì đứng vững giữa cuộc đời, không có gì níu giữ, tất cả đều vỡ vụn, rã rời. Giữa những cơn mưa, giữa gió lạnh, giữa lá úa tàn phai, chỉ còn lại tiếng gọi “Em ơi!” đầy tuyệt vọng.

Lời Kết – Một Nỗi Đau Mơ Hồ, Dai Dẳng

Sương rơi không chỉ là một bài thơ miêu tả cảnh vật, mà còn là tiếng lòng của những ai từng trải qua mất mát và đau thương. Sương có thể tan, nhưng vết thương để lại thì vẫn còn đó, âm ỉ như những giọt nước mắt rơi chậm trong đêm dài cô quạnh.

Nguyễn Vỹ đã tạo ra một nhạc điệu riêng trong thơ – nhịp điệu của những giọt rơi, của những mảnh lòng tan tác, để rồi chính người đọc cũng cảm nhận được nỗi buồn len lỏi vào tim mình, như một làn sương đêm thấm vào da thịt, không rõ ràng nhưng lạnh đến tận xương.

*

Nguyễn Vỹ – Nhà thơ, nhà báo kiên định với lý tưởng

Nguyễn Vỹ (1912 – 1971) là một nhà thơ, nhà báo nổi bật trong nền văn học Việt Nam thời tiền chiến. Ông không chỉ được biết đến qua hai bài thơ gây tiếng vang: Gởi Trương Tửu và Sương rơi, mà còn ghi dấu ấn với nhiều tác phẩm đa dạng từ thơ ca, tiểu thuyết đến biên khảo.

Sinh tại Quảng Ngãi, Nguyễn Vỹ sớm bộc lộ tư tưởng yêu nước, từng nhiều lần bị bắt giam vì các hoạt động chống thực dân Pháp và phát xít Nhật. Ông cũng là người sáng lập nhiều tờ báo như Việt – Pháp, Tổ quốc, Dân chủ, Dân ta, trong đó tạp chí Phổ Thông được đánh giá cao về văn học và nghệ thuật.

Thơ Nguyễn Vỹ mang phong cách riêng biệt, thể nghiệm nhiều lối viết mới. Dù từng bị phê phán, nhưng ông vẫn kiên trì theo đuổi con đường sáng tạo, để lại dấu ấn với những tác phẩm thể hiện nỗi trăn trở về xã hội và vận mệnh con người.

Ông qua đời năm 1971 do tai nạn giao thông, khép lại cuộc đời một người cầm bút nhiệt huyết, dấn thân không ngừng vì văn chương và tư tưởng.

Viên Ngọc Quý.