Thác Gu Ga
Đổ ào ào đổ Gu Ga
Sóng Đa Nhim tới đây oà thành bông
Thành tơ trắng xoá một vùng,
Bạc, ngà tuôn xuống vô cùng thời gian
Cao ba mươi thước nước tràn,
Ầm ầm binh mã reo vang tháng ngày
Cây xanh, thác trắng, xinh thay,
Chạy trời trên suối, đổ mây sau rừng
Cao thác Guga đó, tiếng từng,
Trong ta bừng dậy khí hùng thiên nhiên.
Đà Lạt, 8/1976
*
Thác Gu Ga – Bản Hùng Ca Của Thiên Nhiên
Thiên nhiên luôn mang trong mình những nhịp điệu hùng tráng, như một bản giao hưởng bất tận của đất trời. Trong bài thơ Thác Gu Ga, Xuân Diệu không chỉ vẽ lên một bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ mà còn gửi gắm vào đó niềm cảm hứng mãnh liệt về sức sống, về sự vĩnh cửu của thiên nhiên và con người.
Gu Ga – Dòng thác của sức mạnh và thời gian
Ngay từ những câu thơ đầu, Xuân Diệu đã đưa ta vào không gian rực rỡ của thác Gu Ga:
“Đổ ào ào đổ Gu Ga
Sóng Đa Nhim tới đây oà thành bông.”
Không chỉ là dòng chảy đơn thuần, con thác này hiện lên với sức mạnh dữ dội, cuộn trào và oà vỡ như những đóa bông nước khổng lồ. Sự liên tưởng độc đáo biến dòng thác thành một khung cảnh vừa hùng vĩ, vừa mềm mại, vừa dữ dội, vừa tinh khôi.
Thác nước ấy không chỉ là một hiện tượng thiên nhiên, mà còn là biểu tượng của thời gian vô tận:
“Bạc, ngà tuôn xuống vô cùng thời gian.”
Những dòng nước trắng xoá như bạc, như ngà không ngừng đổ xuống, như thể thời gian đang chảy trôi, bất biến và không bao giờ ngưng nghỉ.
Tiếng vọng của thiên nhiên – bản hùng ca vang mãi
“Cao ba mươi thước nước tràn,
Ầm ầm binh mã reo vang tháng ngày.”
Xuân Diệu không chỉ mô tả thác nước bằng hình ảnh, mà còn truyền tải âm thanh. Tiếng thác đổ không chỉ đơn thuần là tiếng nước chảy, mà giống như tiếng binh mã ra trận, dội vang suốt tháng ngày. Thiên nhiên không chỉ đẹp, mà còn có một sức mạnh kiêu hùng, vang dội như một bản anh hùng ca bất tận.
Sự hài hoà giữa cây xanh và thác trắng tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ:
“Cây xanh, thác trắng, xinh thay,
Chạy trời trên suối, đổ mây sau rừng.”
Một câu thơ mà vẽ nên cả một không gian rộng lớn, nơi mà thiên nhiên hòa quyện, nơi con suối lấp lánh phản chiếu ánh trời, nơi dòng thác như những dải mây đổ xuống giữa rừng xanh.
Niềm tự hào trước thiên nhiên và con người
Điểm nhấn của bài thơ không chỉ là cảnh vật, mà còn là cảm xúc của chính tác giả khi đứng trước thác Gu Ga:
“Cao thác Gu Ga đó, tiếng từng,
Trong ta bừng dậy khí hùng thiên nhiên.”
Không chỉ ngắm nhìn, Xuân Diệu còn cảm nhận và hoà mình vào thiên nhiên. Dòng thác không chỉ là cảnh sắc, mà còn khơi dậy trong lòng ông một niềm tự hào, một nguồn cảm hứng mạnh mẽ. Đó là khí hùng của thiên nhiên, cũng là khí hùng của con người, của một dân tộc không ngừng vươn lên và mạnh mẽ như dòng thác ấy.
Lời kết
Bằng những hình ảnh mạnh mẽ, những liên tưởng sống động và âm điệu đầy hào hùng, Thác Gu Ga không chỉ là một bài thơ tả cảnh, mà còn là một bản nhạc hùng tráng về sức sống thiên nhiên. Xuân Diệu không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của đất trời, mà còn tôn vinh sự trường tồn, sự vĩnh cửu của thiên nhiên và con người.
Thác nước ấy vẫn mãi đổ ào ào, như thời gian, như lịch sử, như sức sống của muôn đời. Và trong tiếng thác vang vọng, ta vẫn nghe thấy nhịp đập mãnh liệt của trái tim Xuân Diệu – một tâm hồn yêu đời, yêu thiên nhiên và luôn khát khao sự bất diệt.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý
