Thác
Như nước dòng lao gặp đá ngăn
Cuộn từ đáy vực toả băn khoăn,
Chưa vần được đá nên tung sóng,
Ức mãi ngàn năm vẫn thét gầm;
Thắm thiết tình anh gặp cách xa
Cuộn tròn đau khổ sóng tung hoa.
Cuốn em đi đấy, em yêu hỡi!
Cuốn mãi ngàn năm chẳng thả ra.
9-6-1967
*
Thác – Sức Mạnh Của Tình Yêu Và Khát Vọng
Trong thơ Xuân Diệu, tình yêu không chỉ là những giấc mộng dịu êm, những lời hẹn ước ngọt ngào mà còn là những đợt sóng dữ dội, những thác nước cuộn trào, mãnh liệt và bất chấp mọi ngăn trở. Bài thơ Thác là một minh chứng rõ ràng cho điều đó – nơi dòng nước ào ạt không chỉ là hình ảnh thiên nhiên, mà còn là biểu tượng của một tình yêu cháy bỏng, không thể ngăn cản, không thể dừng lại.
Ngọn Thác – Sự Phẫn Nộ Của Tình Yêu Bị Ngăn Trở
Như nước dòng lao gặp đá ngăn
Cuộn từ đáy vực toả băn khoăn,
Hình ảnh mở đầu là một dòng thác mạnh mẽ, nhưng trước mặt lại là những tảng đá chắn ngang. Nó không thể chảy xuôi một cách êm đềm, mà phải dồn nén, quặn thắt từ tận đáy vực. Dòng nước ấy không cam chịu – nó cuộn lên, vỡ tung trong băn khoăn, trong đấu tranh. Cũng như tình yêu khi bị ngăn trở, không thể lặng yên mà phải tìm cách bứt phá, phải bộc lộ hết những cảm xúc đang sục sôi.
Chưa vần được đá nên tung sóng,
Ức mãi ngàn năm vẫn thét gầm;
Thác nước không chịu lặng lẽ trôi, mà gào thét, mà vùng vẫy, mà kiên trì trong cuộc chiến của mình. Dù ngàn năm trôi qua, nó vẫn thét gầm, vẫn giữ nguyên sự mãnh liệt, quyết liệt như thuở ban đầu. Hình ảnh này chính là hiện thân của một tình yêu đầy khát khao, không chấp nhận sự chia cắt, không lùi bước trước những khó khăn, mà cứ thế cuộn trào, sôi sục, và trường tồn.
Sóng Tình Yêu – Vượt Qua Mọi Rào Cản
Thắm thiết tình anh gặp cách xa
Cuộn tròn đau khổ sóng tung hoa.
Tình yêu trong thơ Xuân Diệu chưa bao giờ là sự phẳng lặng, mà luôn gắn liền với những cung bậc cảm xúc mãnh liệt, khi cuồng nhiệt, khi da diết, khi khắc khoải khôn nguôi. Ở đây, tình yêu không chỉ được so sánh với thác nước, mà còn được nhân cách hóa thành những con sóng – những đợt sóng cuộn trào của niềm khao khát. Dù bị ngăn trở, dù phải chịu đựng đau khổ, nhưng những con sóng ấy vẫn đẹp, vẫn tung hoa, vẫn rực rỡ như những đóa hoa bừng nở giữa dòng thác dữ.
Cuốn em đi đấy, em yêu hỡi!
Cuốn mãi ngàn năm chẳng thả ra.
Và cuối cùng, tình yêu ấy không chỉ mạnh mẽ, mà còn mang tính chiếm hữu đầy đam mê. Dòng thác tình yêu không đơn thuần chỉ vùng vẫy để tự giải thoát, mà còn cuốn người mình yêu vào dòng chảy ấy, để cả hai hòa làm một, không thể tách rời. Đó là một tình yêu tuyệt đối, một sự gắn kết vĩnh cửu, nơi mà dù ngàn năm trôi qua, trái tim vẫn chỉ hướng về một người duy nhất.
Lời Kết – Tình Yêu Không Bao Giờ Phai Nhạt
Bài thơ Thác của Xuân Diệu là một khúc ca mãnh liệt về tình yêu – nơi yêu thương không phải là sự lặng lẽ chờ đợi, mà là sự đấu tranh, là khát vọng mãnh liệt muốn hòa quyện, muốn vượt qua mọi rào cản để đến với nhau.
Trong thế giới của Xuân Diệu, yêu là phải cuồng nhiệt, phải bất chấp, phải không ngừng chảy trôi và dâng hiến. Giống như dòng thác kia, tình yêu có thể gặp muôn vàn thử thách, nhưng nó không bao giờ chịu khuất phục, không bao giờ chấp nhận phai nhạt. Và dù cho thời gian có trôi đi, dù cho vạn vật có đổi thay, thì một tình yêu đích thực vẫn sẽ mãi cuộn trào, mãi gào thét, mãi cuốn chặt lấy người mình thương, không bao giờ rời xa.
*
Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam
Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.
Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.
Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.
Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.
Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:
“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”
Viên Ngọc Quý
