Thở than

Tôi là một kẻ điên cuồng
Yêu những ái tình ngây dại.
Tôi cứ bắt lòng tôi đau đớn mãi,
Đau vô duyên, đau không để làm gì.
Ôi! tình si
Không có một giờ yên ổn!

Nếu bỏ được trải lòng cho gió cuốn,
Đem vứt đi, như là trái chua cay!
Nếu một chiều có thể rải tung bay
Tất cả linh hồn thổn thức!
Nhưng mỗi lần đưa tay lên nén ngực,
Lại nghe tình nhiều hơn số ngón tay
Với mi kia, mắt nọ, với môi này,
Với chuỗi tên người liên tiếp…

Yêu với mến! mến và yêu! tiếng điệp
Của khúc ca nào vừa cắt, vừa say?
Lòng tôi lạnh lẽo, đêm nay,
Theo một con đường mấy nẻo.

Và đêm nay, lòng tôi lạnh lẽo…
Như sáng trăng trên mặt nước thu lờ.
Tôi là một kẻ bơ vơ
Yêu những ái tình quạnh quẽ.

*

Tiếng Thở Than Của Một Trái Tim Đam Mê Và Cô Độc

Có những trái tim sinh ra để yêu – yêu cuồng nhiệt, yêu si mê, yêu không cần lý do, không cần đáp lại. Nhưng cũng chính những trái tim ấy lại là những kẻ đau khổ nhất, bởi tình yêu với họ không chỉ là hạnh phúc, mà còn là một sự giày vò, một nỗi đau triền miên không cách nào dứt bỏ. Trong bài thơ Thở than, Xuân Diệu đã phơi bày trọn vẹn nỗi cô đơn, sự giằng xé của một con người bị tình yêu nhấn chìm, một tâm hồn lạc lõng giữa cuộc đời.

Tình yêu – một cơn điên cuồng không lối thoát

“Tôi là một kẻ điên cuồng
Yêu những ái tình ngây dại.”

Ngay từ những dòng thơ đầu tiên, Xuân Diệu đã khẳng định mình là một kẻ yêu cuồng si, một kẻ mù quáng lao vào tình yêu như con thiêu thân tìm đến ánh sáng. Nhưng thứ ánh sáng ấy không dịu êm mà đầy đau đớn, bởi tình yêu mà ông theo đuổi không phải là những gì nhẹ nhàng, êm đềm, mà là những mối tình ngây dại, mãnh liệt và đầy khổ đau.

“Tôi cứ bắt lòng tôi đau đớn mãi,
Đau vô duyên, đau không để làm gì.”

Câu thơ như một tiếng thở dài mệt mỏi. Tình yêu không chỉ mang đến hạnh phúc, mà còn là một nỗi đau tự nguyện. Nhà thơ tự đày đọa chính mình, để trái tim lúc nào cũng rớm máu, cũng nặng trĩu những khắc khoải, dù chẳng có lý do rõ ràng. Có lẽ, với Xuân Diệu, được yêu và được đau khổ vì yêu là cách duy nhất để ông cảm thấy mình đang thực sự sống.

Muốn quên nhưng chẳng thể quên

“Nếu bỏ được trải lòng cho gió cuốn,
Đem vứt đi, như là trái chua cay!”

Chẳng ai muốn mãi đắm chìm trong đau khổ, nhưng có những nỗi đau không thể vứt bỏ, có những tình yêu chẳng thể nào lãng quên. Ông khao khát một lần được buông bỏ, được để gió cuốn đi tất cả thương tổn trong lòng. Nhưng rồi, chỉ cần một cái chạm nhẹ vào ngực, ông lại nhận ra trái tim vẫn chất đầy yêu thương, nhiều hơn cả số ngón tay trên bàn tay mình.

“Với mi kia, mắt nọ, với môi này,
Với chuỗi tên người liên tiếp…”

Tình yêu trong ông không phải chỉ dành cho một người, mà là cả một chuỗi dài những yêu thương chồng chất. Mỗi đôi mắt, mỗi bờ môi, mỗi cái tên đều là một phần của ký ức, một phần của những khát khao không thể nào dập tắt.

Lạnh lẽo, cô đơn và lạc lối

“Lòng tôi lạnh lẽo, đêm nay,
Theo một con đường mấy nẻo.”

Tình yêu càng sâu đậm, nỗi cô đơn càng lớn lao. Đêm nay, lòng ông lạnh như một ngọn gió mùa đông, như ánh trăng in trên mặt nước thu. Xuân Diệu không chỉ cô đơn trong tình yêu, mà còn cô đơn trong chính tâm hồn mình. Ông không biết phải đi về đâu, không biết tình yêu sẽ dẫn mình đến bến bờ nào, chỉ biết rằng con đường phía trước có vô số lối rẽ, nhưng chẳng có nơi nào thực sự dành cho ông.

“Tôi là một kẻ bơ vơ
Yêu những ái tình quạnh quẽ.”

Câu thơ khép lại bài thơ trong một nỗi buồn da diết. Yêu, nhưng vẫn cô đơn. Có lẽ, đó chính là nghịch lý lớn nhất của những kẻ si tình. Xuân Diệu yêu mãnh liệt, yêu đến quên mình, nhưng tình yêu ấy chẳng thể lấp đầy khoảng trống trong lòng ông. Ông vẫn là một kẻ bơ vơ, vẫn yêu những mối tình không trọn vẹn, vẫn lang thang trên con đường vô tận của khao khát và tuyệt vọng.

Xuân Diệu – Kẻ si tình của nhân gian

Với Thở than, Xuân Diệu một lần nữa khẳng định ông là nhà thơ của tình yêu, nhưng không phải thứ tình yêu màu hồng, mà là một tình yêu khắc khoải, giày vò. Ông yêu cuồng nhiệt, yêu bất chấp, nhưng càng yêu, ông càng cảm thấy cô đơn. Bài thơ không chỉ là tiếng thở dài của riêng Xuân Diệu, mà còn là nỗi lòng của biết bao con người ngoài kia – những kẻ yêu điên cuồng nhưng chẳng bao giờ được yêu trọn vẹn.

Tình yêu là lẽ sống, nhưng cũng là nỗi đau. Và đôi khi, đau khổ cũng là một cách để biết rằng mình vẫn còn đang yêu…

*

Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam

Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.

Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.

Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.

Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.

Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:

“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”

Viên Ngọc Quý