Thơ viết cho con – 1
Tóc vồng như bờm ngựa
Cả nhà gọi: “Dím xù!”
Chưa đặt nằm đã lẫy
Mắt sáng mặt tròn xoe
Bặm môi biết phun mưa
Biết dũi đầu nũng mẹ
Biết hớp hớp môi thơm
Nước bọt đầy má bố
Mặc áo hoa xanh đó
Biết túm vạt lên xem
Nắm tay cho vào mồm
Chân xỏ chơi mắt võng
Được đặt ngồi chậu tắm
Tay rối rít đập vung
Mặt long lanh nước bắn
Nhấc ra cẳng vẫn chằn
Ngày theo bất cứ ai
Tối cuốn tròn ngực mẹ
Bố gọi chỉ nhoẻn cười
Phô mầm răng trắng nhú
Con gái mà thế đó
Mà nghịch quá con trai
Ngồi lưng còn ngật ngưỡng
Đã muốn đứng đi rồi…
Mẹ Dím đến cơ quan
Đem chuyện Dím ra kể
Giữa bao nhiêu bố mẹ
Trong suốt giờ giải lao
Dím đâu biết tại sao
Chuyện mình hay đến thế?…
*
Lời Ru Trong Từng Câu Thơ – Tình Yêu Của Người Cha Dành Cho Con
Tình yêu thương của cha mẹ dành cho con cái luôn là một dòng chảy ấm áp, len lỏi trong từng khoảnh khắc nhỏ bé của cuộc sống. Tô Hà, bằng những vần thơ giản dị nhưng chan chứa tình cảm, đã khắc họa hình ảnh một đứa trẻ đáng yêu qua bài thơ “Thơ viết cho con – 1”. Không chỉ là những dòng thơ mô tả một em bé đang lớn lên từng ngày, bài thơ còn là một bản tình ca dịu dàng về hạnh phúc gia đình, về niềm vui của bậc làm cha mẹ khi chứng kiến con trưởng thành.
Hồn nhiên tuổi thơ – ánh sáng của những điều giản dị
Ngay từ những câu thơ đầu tiên, hình ảnh bé Dím hiện lên sinh động như một bức tranh đầy màu sắc:
“Tóc vồng như bờm ngựa
Cả nhà gọi: ‘Dím xù!’
Chưa đặt nằm đã lẫy
Mắt sáng mặt tròn xoe”
Chỉ vài nét phác họa, nhưng ta đã cảm nhận được nét đáng yêu, tinh nghịch của một đứa trẻ. Từ “bờm ngựa” gợi lên hình ảnh mái tóc tơ mềm mại, bồng bềnh của bé, còn cái tên “Dím xù” lại khiến ta hình dung về sự ngộ nghĩnh, dễ thương mà cả nhà trìu mến đặt cho con. Đứa trẻ ấy đang bắt đầu những bước đầu tiên của cuộc đời, với đôi mắt tròn xoe, trong sáng như viên bi ve, với những cử chỉ đầy tò mò khám phá thế giới xung quanh.
Những hành động hồn nhiên của bé tiếp tục được tái hiện qua từng dòng thơ:
“Bặm môi biết phun mưa
Biết dũi đầu nũng mẹ
Biết hớp hớp môi thơm
Nước bọt đầy má bố”
Đó là những khoảnh khắc bình dị mà chỉ những ai đã từng làm cha mẹ mới thấu hiểu: cái bặm môi phun nước dãi, cái dụi đầu làm nũng, hay nụ hôn ướt át mà đứa trẻ vô tư dành cho bố mẹ. Đọc đến đây, ta không khỏi mỉm cười vì sự đáng yêu của trẻ nhỏ, đồng thời cảm nhận được tình yêu vô bờ của người cha khi trân trọng từng hành động bé nhỏ ấy.
Những bước chân đầu tiên của con – niềm vui vô tận của cha mẹ
Bài thơ tiếp tục vẽ nên hình ảnh một đứa trẻ hiếu động, tò mò với thế giới:
“Mặc áo hoa xanh đó
Biết túm vạt lên xem
Nắm tay cho vào mồm
Chân xỏ chơi mắt võng”
Từng câu thơ như một thước phim quay chậm, ghi lại những cử chỉ ngây thơ mà bất cứ đứa trẻ nào cũng từng trải qua. Bé Dím chưa hiểu về thế giới rộng lớn ngoài kia, nhưng trong mắt bé, mọi thứ đều là điều mới lạ, đáng khám phá.
Niềm vui của cha mẹ không chỉ đến từ những khoảnh khắc con cười, con nghịch, mà còn là khi thấy con dần lớn lên, bước qua từng giai đoạn của tuổi thơ:
“Được đặt ngồi chậu tắm
Tay rối rít đập vung
Mặt long lanh nước bắn
Nhấc ra cẳng vẫn chằn”
Hình ảnh bé Dím ngồi trong chậu tắm, vui vẻ vẫy nước, rồi vẫn tiếc nuối khi bị nhấc ra, là một cảnh tượng mà bất cứ ai từng chăm sóc trẻ nhỏ cũng cảm thấy quen thuộc. Đứa trẻ ấy như một dòng suối nhỏ, luôn tràn đầy năng lượng, luôn tìm cách vùng vẫy để khám phá thế giới xung quanh.
Và rồi, niềm vui lẫn ngạc nhiên của người cha khi thấy con gái mình không chỉ đáng yêu mà còn rất hiếu động:
“Con gái mà thế đó
Mà nghịch quá con trai
Ngồi lưng còn ngật ngưỡng
Đã muốn đứng đi rồi…”
Câu thơ nhẹ nhàng nhưng lại thể hiện rõ sự ngạc nhiên lẫn tự hào của cha mẹ khi chứng kiến con lớn lên từng ngày. Một đứa trẻ chưa vững lưng nhưng đã muốn bước đi, chưa đủ sức nhưng đã đầy khát khao khám phá đó không chỉ là đặc điểm của bé Dím, mà còn là hình ảnh của mọi đứa trẻ đang từng bước khẳng định chính mình.
Tình yêu thương của gia đình – nơi những câu chuyện về con trở thành niềm vui bất tận
Không chỉ dừng lại ở những quan sát của một người cha dành cho con, bài thơ còn thể hiện một khía cạnh rất chân thực của tình yêu thương gia đình:
“Mẹ Dím đến cơ quan
Đem chuyện Dím ra kể
Giữa bao nhiêu bố mẹ
Trong suốt giờ giải lao
Dím đâu biết tại sao
Chuyện mình hay đến thế?”
Câu thơ giản dị nhưng lại chạm đến trái tim người đọc. Những câu chuyện về con không chỉ là niềm vui riêng của cha mẹ mà còn trở thành đề tài chung của những bậc phụ huynh. Trong những giờ nghỉ ngơi, giữa bao lo toan của cuộc sống, những câu chuyện về con cái lại trở thành niềm vui giản dị, là điều kết nối những người làm cha làm mẹ với nhau.
Và bé Dím cũng như bao đứa trẻ khác nào biết rằng mình là nhân vật chính trong những câu chuyện ấy. Với bé, thế giới vẫn còn quá nhỏ, chỉ gói gọn trong vòng tay cha mẹ, trong những món đồ chơi nhỏ bé. Nhưng với cha mẹ, từng nụ cười, từng cái chạm tay của con đều là những khoảnh khắc quý giá, là niềm hạnh phúc không gì sánh được.
Lời kết – tình yêu vô tận trong những điều bình dị
“Thơ viết cho con – 1” của Tô Hà không chỉ đơn thuần là một bài thơ về tuổi thơ, mà còn là một bản nhạc dịu dàng về tình yêu thương gia đình. Qua từng câu chữ, ta cảm nhận được sự nâng niu, trân trọng của người cha dành cho con gái mình. Những khoảnh khắc tưởng chừng nhỏ bé một nụ cười, một cái phun nước, một lần vẫy tay lại trở thành những ký ức quý giá, những niềm vui không thể thay thế.
Bài thơ nhắc ta nhớ rằng, hạnh phúc đôi khi không nằm ở những điều lớn lao, mà chính là ở những khoảnh khắc giản dị nhất khi ta nhìn thấy con khôn lớn từng ngày, khi ta biết rằng trong vòng tay ta, một sinh mệnh nhỏ bé đang dần trưởng thành. Và dù thời gian có trôi đi, những ký ức ấy vẫn sẽ mãi mãi đọng lại, như một bài thơ không bao giờ cũ về tình yêu của cha mẹ dành cho con…
*
Nhà thơ Tô Hà – Người gửi hồn vào những vần thơ Hà Nội
Tô Hà (1939 – 1991), tên thật là Lê Duy Chiểu, sinh ra tại Thường Tín, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Ông không chỉ là một nhà thơ tài hoa mà còn là một cây bút gắn bó sâu sắc với mảnh đất nghìn năm văn hiến. Trong suốt cuộc đời sáng tác, Tô Hà đã để lại dấu ấn đặc biệt trong nền thơ ca Việt Nam, đặc biệt với những tác phẩm mang hơi thở của Hà Nội và cuộc sống đô thị.
Là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, ông từng đảm nhiệm vị trí Trưởng ban Biên tập Báo Người Hà Nội, góp phần đưa tờ báo trở thành một diễn đàn văn chương, nghệ thuật có giá trị. Sự nghiệp thơ ca của Tô Hà gắn liền với những tập thơ giàu hình ảnh và cảm xúc như Hương cỏ mặt trời (1978), Sóng nắng (1981), Hoa vừa đi vừa nở (1981), Thành phố có ngôi nhà của mình (1988), Sóng giữa lòng tay (1990), cùng tác phẩm văn xuôi Chuyện không có trong thư.
Thơ Tô Hà mang phong cách trữ tình, giàu nhạc điệu, thể hiện cái nhìn tinh tế trước những đổi thay của thời cuộc. Ông viết về Hà Nội không chỉ bằng những hoài niệm mà còn bằng tình yêu của một người đã chứng kiến sự trưởng thành và chuyển mình của thành phố. Những bài thơ của ông thường chất chứa sự giản dị nhưng sâu lắng, khiến người đọc dễ dàng đồng cảm và rung động.
Cuộc đời Tô Hà tuy ngắn ngủi, ông qua đời năm 1991 do bệnh suy thận, nhưng những tác phẩm ông để lại vẫn còn vang vọng trong lòng độc giả yêu thơ. Với sự nghiệp gắn bó cùng Hà Nội và thơ ca, ông đã trở thành một phần không thể thiếu của văn học Việt Nam hiện đại.
Viên Ngọc Quý.
